Dòng tiền ‘bơm căng’ thị trường chứng khoán đến từ đâu?

Kể cả trong thời gian cao điểm đến hậu giãn cách, dòng tiền vẫn đều đặn đổ vào chứng khoán giúp cho thị trường vốn này liên tiếp lập đỉnh mới trong thời gian qua. Các phiên giao dịch có thanh khoản hàng tỉ đô la vẫn liên tiếp xuất hiện, vậy dòng tiền đang đổ dồn vào chứng khoán đến từ đâu?

Sự hấp dẫn của cổ phiếu cứ mua là có lãi từ hơn nửa năm nay đã trở thành “hấp lực” lôi kéo một lượng lớn các nhà đầu tư mới, cùng các tổ chức, doanh nghiệp, quỹ đầu tư tham gia. Trong vòng xoáy chứng khoán tăng giá này, ai cũng kỳ vọng mình sẽ kiếm được lợi nhuận. ‘Cơn sốt’ mua bán cổ phiếu trong thời dịch ngày càng lan rộng, chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Chứng khoán là “chỗ trũng” chứa dòng tiền?

Không còn vấp phải tình trạng nghẽn lệnh như hồi đầu năm, bắt đầu quí 3 là khoảng thời gian thị trường chứng khoán ghi nhận “cơn sóng” xô đổ các kỷ lục về điểm số, thanh khoản lẫn tài khoản mới. Theo dữ liệu từ Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD), lũy kế 10 tháng năm 2021, số lượng tài khoản của nhà đầu tư cá nhân trong nước đạt 1,09 triệu tài khoản, gấp 2,8 lần số tài khoản mở mới của cả năm 2020 và cao hơn cả lũy kế 4 năm liên tiếp từ 2017 – 2020 với hơn 1 triệu tài khoản.

“Số lượng nhà đầu tư trong nước ngày càng phát triển mạnh mẽ là nền tảng vững chắc để thị trường chứng khoán tăng trưởng trong dài hạn” – ông Lê Anh Tuấn, Giám đốc chiến lược đầu tư Công ty Dragon Capital, đánh giá về thị trường chứng khoán hiện nay.

Thực vậy, những thông tin về nhà đầu tư nước ngoài bán ròng đã gần như không còn ảnh hưởng nhiều đến thị trường chứng khoán Việt Nam, thậm chí các khoản tiền bán ròng đều được các nhà đầu tư trong nước hấp thụ hết.

Cùng với hiện tượng “nhà nhà, người người đầu tư chứng khoán”, thời gian gần đây thị trường chứng khoán liên tục xuất hiện các phiên giao dịch tỉ đô, không dừng lại ở thanh khoản 48.500 tỉ đồng xác lập vào phiên 20-8. Mới đây nhà đầu tư cũng chứng kiến thanh khoản toàn thị trường chứng khoán lên mức kỷ lục lịch sử với gần 52.000 tỉ đồng phiên 3-11. Bệ đỡ cho các phiên giao dịch này chủ yếu từ dòng tiền F0 (nhà đầu tư lần đầu tham gia chơi chứng khoán).

Sự bùng nổ của nhà đầu tư cá nhân đến từ nhiều yếu tố. Quan trọng nhất chính là họ có thể dễ dàng mở tài khoản và chơi chứng khoán từ bất kỳ nơi đâu ở Việt Nam. Trước đây, muốn mở tài khoản chứng khoán bắt buộc phải đến TPHCM hay Hà Nội. Nhưng bây giờ, nhà đầu tư ở bất cứ đâu chỉ cần tải, mở ứng dụng của các công ty chứng khoán và dùng eKYC là thực hiện được.

Thế hệ F0 sàn chứng khoán không chỉ có những nhà đầu tư non trẻ, nhỏ lẻ ít tiền, mà còn có cả ‘cá mập’ với nguồn tài chính mạnh từ nhiều ngành nghề khác đổ bộ qua. Trong bối cảnh giãn cách xã hội, việc di chuyển khó khăn, bán hàng gặp trở ngại thì việc chuyển hướng dòng tiền sang chứng khoán của nhóm này thúc đẩy thanh khoản thị trường tăng lên.

Sôi nổi nhất trong việc đầu tư chứng khoán của các doanh nghiệp phải kể đến Thaiholdings của bầu Thụy các khoản đầu tư vào cổ phiếu ngân hàng. Danh mục chứng khoán kinh doanh của doanh nghiệp này có tổng giá gốc gần 974 tỉ đồng, dù đang ghi nhận mức lỗ gần 100 tỉ nhưng dòng tiền mà nhà đầu tư này rót vào thị trường là rất lớn.

Công ty cổ phần Thành Thành Công Biên Hòa (TTC Sugar) là đơn vị đầu ngành về sản xuất mía đường tại Việt Nam và thuộc nhóm cổ phiếu lớn VN30 trên thị trường chứng khoán. Tuy nhiên TTC Sugar lại đang gây chú ý khi mang lượng tiền lớn đầu tư chứng khoán. Trong quí 3 doanh nghiệp này có danh mục chứng khoán kinh doanh rất lớn với giá trị đầu tư lên đến 843 tỉ đồng, tăng hơn 170 tỉ đồng so với quí trước đó.

Bên cạnh đó, một loạt doanh nghiệp lớn cũng đẩy mạnh đầu tư chứng khoán trong quí 3 với danh mục có giá trị hàng trăm tỉ đồng. Có thể kế đến Công ty cổ phần MHC với 641 tỉ đồng (gấp 4 lần quí trước), SAM Holdings với 193 tỉ đồng (gấp 3 lần đầu năm), Thủy sản Vĩnh Hoàn với 141 tỉ đồng (hơn 10 lần hồi đầu năm)…

Theo các chuyên gia, số liệu trên cho thấy chứng khoán đang ngày càng trở thành kênh đầu tư hấp dẫn trong bối cảnh lãi suất huy động đang ở mức thấp và dự kiến không tăng nhiều trong thời gian tới.

Dòng tiền đang hoạt động thực chất hơn?

Mới đây, Chủ tịch Công ty cổ phần Chứng khoán SSI Nguyễn Duy Hưng có chia sẻ trên trang cá nhân rằng người dân đã chuyển thêm 68.000 tỉ đồng vào đầu tư chứng khoán chỉ trong 10 tháng đầu năm nay. Thị trường chứng khoán đang trở thành lựa chọn hấp dẫn so với nhiều kênh đầu tư khác. Nhà đầu tư trong nước là nhân tố quan trọng nhất của mọi thị trường chứng khoán trên thế giới và thị trường Việt Nam cũng đang trong trạng thái tích cực.

Có thể thấy thời gian qua, thị trường đang ở trong giai đoạn sung sức nhất năm khi đà tăng không quan tâm gì đến giao dịch của khối ngoại. Nếu như đầu năm dòng tiền tập trung mạnh vào các cổ phiếu lớn để trụ vững trong dịch bệnh thì dòng tiền giai đoạn này đã chuyển trạng thái sang các cổ phiếu trung bình và nhỏ.

Ông Trần Minh Hoàng, Giám đốc Phân tích Nghiên cứu Công ty Chứng khoán VCB (VCBS), cho biết nửa đầu năm tâm lý đầu tư chứng khoán tốt với hệ thống mới, mặt bằng giá thấp, lãi suất thấp đã hút dòng tiền vào các cổ phiếu vốn hóa lớn. Tuy nhiên dòng tiền đã xoay trục ở nửa cuối năm khi thực tế mặt bằng giá đã cao nhưng nhu cầu đầu tư vẫn cao tạo ra sự luân chuyển dòng tiền. Nhà đầu tư phải tìm cơ hội ở những cổ phiếu tầm trung.

Tuy vậy thị trường không chỉ được “khuấy động” bởi các dòng tiền cũ luân chuyển giữa các ngành mà còn được “bơm căng” với dòng tiền mới liên tục đổ vào sau giãn cách và hoạt động thực chất hơn. Độ khoẻ của thị trường được củng cố, thị trường vẫn có thể duy trì nhịp vận động tích cực khi dòng tiền đầu tư vẫn đang ủng hộ đà tăng của thị trường.

Ông Lê Ngọc Nam, Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán Tân Việt (TVSI), cho biết trước đây trung bình mỗi tháng có khoảng 20.000 tài khoản được mở mới và chỉ 15% trong đó là hoạt động. Tuy nhiên hiện nay, mỗi tháng đã lên tới 120.000 tài khoản mới và tỷ lệ hoạt động có thể lên đến 60%.

“Chúng ta có thể thấy công ty chứng khoán đã hết margin (giao dịch ký quỹ) từ quí 2 năm nay nhưng giá trị của thị trường vẫn tăng gấp rưỡi trước đây. Thông thường với nhóm cổ phiếu vừa và nhỏ thì các công ty chứng khoán cho tỷ lệ margin thấp hơn các cổ phiếu vốn hóa lớn. Tuy nhiên gần đây nhóm này lại tăng rất mạnh chứng tỏ dòng tiền này là dòng tiền thực”, ông Nam nhận định.

Các chuyên gia cho rằng, để thị trường bứt phá vẫn cần một nhóm cổ phiếu trụ cột có nền tảng kinh doanh tốt dẫn dắt. Trong bối cảnh này có thể mức độ lợi nhuận của các doanh nghiệp không tăng tương xứng như đà tăng của thị trường nên việc duy trì mức tăng trong thời gian tới phụ thuộc vào độ bền của dòng tiền mới.