Đón 'sóng' phục hồi, nhiều ngành xuất khẩu thu tỷ USD

Dù mới 2 tháng đầu năm nhưng nhiều ngành xuất khẩu của Việt Nam đã thu về hàng tỷ USD. Mặc dù vậy, nhiều ý kiến vẫn lo ngại rằng sự phục hồi liệu có bền vững, bởi 2 tháng còn quá sớm để đánh giá về triển vọng cả năm.

Báo cáo từ Tổng cục Thống kê cho thấy, tính chung 2 tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 59,34 tỷ USD, tăng 19,2% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, khu vực kinh tế trong nước đạt 16,14 tỷ USD, tăng 33,3%, chiếm 27,2% tổng kim ngạch xuất khẩu; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 43,2 tỷ USD, tăng 14,7%, chiếm 72,8%.

Thu tỷ USD ngay đầu năm

Trong đó, gỗ và sản phẩm gỗ là một trong những ngành hàng xuất khẩu đạt được kết quả cao trong 2 tháng đầu năm nay. Ông Trần Xuân Thiên, Giám đốc Công ty TNHH Thiện Linh Plywood thông tin, doanh nghiệp này chuyên sản xuất xuất khẩu những tấm ván lót sàn container. Năm 2023, thương mại quốc tế có dấu hiệu sụt giảm, container ít được sử dụng nên doanh nghiệp bán hàng cũng khó hơn. Những tháng đầu năm nay, thương mại quốc tế đang ấm trở lại, container lại được sử dụng nhiều. Vì thế, doanh nghiệp đang có thêm những đơn hàng mới.

Nhiều ngành xuất khẩu thu tỷ USD ngay những tháng đầu năm.

Hiện, doanh nghiệp này đã nhận được đơn hàng tới giữa năm, điều này giúp nhà máy có nguồn lực để đầu tư đón những cơ hội mới.

Không chỉ gỗ, xuất khẩu hàng dệt may, da giày, sắt thép, điện tử, thủy sản, rau quả, gạo, cà phê cũng đều tăng trưởng ở mức cao so với cùng kỳ. Các doanh nghiệp nhận được nhiều đơn đặt hàng ngay từ đầu năm và tăng cường sản xuất.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến thông tin riêng tháng 2, xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 4,48 tỷ USD, tăng 21,8% so với cùng kỳ năm ngoái. 2 tháng đầu năm, tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản ước đạt 9,84 tỷ USD, tăng 50,3%, giá trị xuất siêu đạt 2,68 tỷ USD, tăng gần 2,9 lần. Đà tăng trưởng của ngành nông nghiệp vẫn duy trì được xuất khẩu, khởi đầu cho năm phấn đấu 54 - 55 tỷ USD.

Một trong những dấu hiệu tích cực trong 2 tháng đầu năm là xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt 2,72 tỷ USD, cà phê 1,38 tỷ USD, rau quả 0,97 tỷ USD, gạo đã đạt 0,71 tỷ USD, điều thu 0,6 tỷ USD…

Điều đặc biệt được Thứ trưởng Tiến nhấn mạnh là sự đa dạng thị trường xuất khẩu. Chất lượng nông sản Việt Nam ngày càng được các thị trường Mỹ, EU, Nhật Bản đón nhận.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cũng thông tin thêm, sắp tới đây Việt Nam có cơ hội đẩy mạnh xuất khẩu thịt gà vào thị trường Halal. Nếu mọi việc đàm phán thuận lợi, tập đoàn Dehus có thể xuất khẩu mỗi tháng vào thị trường Halal tới 1.000 tấn. Halal là thị trường với dân số tới 2,2 triệu tỷ người, đây là thị trường lớn, rất tiềm năng.

Như vậy, các mặt hàng nông nghiệp như lúa gạo, rau quả, thủy sản đều đang tăng… Nhưng, Thứ trưởng Tiến cũng nhìn nhận mới 2 tháng đầu năm nay, trước biến động xung đột của Biển Đỏ, căng thẳng địa chính trị khó lường... Ngành nông nghiệp cần phải bám sát diễn biến thị trường, điều chỉnh linh hoạt và thích ứng thì mới về đích.

Áp lực vẫn còn

Theo ông Suan Teck Kin, Giám đốc Điều hành Khối nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu UOB, nhiều dữ liệu cho thấy động lực chung trong lĩnh vực sản xuất và thương mại bên ngoài đang có những dấu hiệu tích cực. Điều này sẽ được hỗ trợ thêm khi Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ bắt đầu cắt giảm lãi suất, dự kiến sẽ bắt đầu vào tháng 6/2024.

Liên quan “sức khỏe” ngành sản xuất, S&P Global vừa công bố Chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng - Manufacturing Purchasing Managers' IndexTM (PMI) ngành sản xuất Việt Nam đạt kết quả 50,4 điểm trong tháng 2, tăng nhẹ so với 50,3 điểm của tháng 1 và nằm trên ngưỡng 50 điểm tháng thứ hai liên tiếp. Mức độ cải thiện sức khỏe ngành sản xuất thể hiện thông qua chỉ số vẫn chỉ là nhẹ.

Số lượng đơn đặt hàng mới tăng nhẹ tháng thứ hai liên tiếp, lý do bởi số lượng đơn đặt hàng mới từ nước ngoài đã cải thiện. Tuy nhiên, tốc độ tăng số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới đã chậm lại, và mức tăng chỉ là nhẹ.

Đánh giá về ngành sản xuất của Việt Nam trong tháng đầu năm 2024, ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence cho hay, mức tăng trưởng tổng thể vẫn tương đối yếu, và điều này khiến các công ty tiếp tục thận trọng trong hoạt động mua hàng và duy trì hàng tồn kho.

Nhiều chuyên gia cũng nhận định, bước vào năm 2024, doanh nghiệp vẫn phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức. Tranh chấp khu vực, chiến tranh, lạm phát… sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý người tiêu dùng, cùng với xu hướng thích ứng với các quy định tuần hoàn. Vì vậy, doanh nghiệp cũng cần phải linh hoạt, chủ động.

Cụ thể, với ngành dệt may, ông Lê Tiến Trường, Chủ tịch HĐQT Vinatex nhận định, Việt Nam bước vào năm 2024 với tiềm lực sản xuất kinh doanh, tinh thần doanh nghiệp rất mạnh mẽ. Năm 2024, cơ bản các dự báo đều cho thấy một hy vọng có sự cải thiện của nền kinh tế thế giới, nhất là ở Mỹ với tín hiệu có thể có 3 đợt cắt giảm lãi suất lên tới 0,75% là động lực thúc đẩy tiêu dùng trở lại.

“Các quốc gia cạnh tranh gặp nhiều vấn đề về lao động, xung đột vũ trang ở trong nước, trong khi Việt Nam là một điểm đến an toàn cũng là một động lực mới cho đơn hàng có khả năng quay lại tốt hơn”, ông Trường đánh giá.

Tuy vậy, Chủ tịch Vinatex cũng chỉ ra, sức khỏe tài chính của doanh nghiệp yếu đi khi vừa trải qua một thời gian dài khó khăn. Đồng thời, kinh tế vĩ mô trong nước tiếp tục ổn định, dự báo tăng trưởng GDP cao hơn 2023. Tất nhiên, Việt Nam cũng sẽ có thách thức mới như tiền lương tối thiểu tăng 6% từ 1/7/2024, giá điện có thể tiếp tục tăng sau khi đã tăng trên 7% năm 2023.