Dốc tiền và nhân lực cho chiến sự, kinh tế Nga còn lại gì?

Bà Alexandra Prokopenko, cựu quan chức Ngân hàng Trung ương Nga (CBR), cho rằng Moscow đang chi quá nhiều cho chiến sự ở Ukraine và điều này đang làm cạn kiệt nguồn lực từ phần còn lại của nền kinh tế.

“Ngành công nghiệp của Nga đã chuyển đổi, trong đó lĩnh vực quốc phòng hiện đang làm lu mờ các ngành công nghiệp dân sự. Chi tiêu quân sự hiện tại của Moscow đã làm lu mờ chi tiêu xã hội lần đầu tiên kể từ khi Liên Xô sụp đổ”, bà Prokopenko viết trên tạp chí Ngoại giao đầu tuần qua.

Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Bà Alexandra Prokopenko đã di cư ra nước ngoài không lâu sau khi chiến sự tại Ukraine nổ ra năm 2021. Bà hiện là học giả không thường trú tại Trung tâm Á-Âu Carnegie Nga, cũng là thành viên tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Đức và nghiên cứu viên tại Trung tâm Nghiên cứu Đông Âu và Quốc tế.

Theo Business Insider, Nga đã phân bổ gần 1/3 ngân sách năm 2024 cho chi tiêu quốc phòng. Theo ngân sách liên bang Nga, chi tiêu xã hội bao gồm tiền lương, lương hưu và phúc lợi sẽ chiếm khoảng 1/5 ngân sách.

“Việc chuyển hướng sang một nền kinh tế quân sự hóa này đe dọa các nhu cầu xã hội và phát triển”, bà Prokopenko nhận định.

Cũng theo cựu quan chức CBR, vấn đề ở đây không chỉ là tiền bạc, khu vực quân sự cũng đang "rút bớt" lao động khỏi lực lượng lao động dân sự, dẫn đến tỷ lệ thất nghiệp "thấp bất thường" là 2,9% - giảm từ khoảng 4%-5% vào thời điểm trước chiến sự.

Do đó, Nga đang phải đối mặt với tình trạng khủng hoảng lao động do chiến sự và tình trạng chảy máu chất xám nghiêm trọng.

Tháng trước, bà Prokopenko cho biết Tổng thống Nga Vladimir Putin đang cố gắng giải quyết “bộ ba bất khả thi” trong việc điều hướng nền kinh tế đất nước, bao gồm “tài trợ cho cuộc chiến đang diễn ra tại Ukraine, duy trì mức sống của người dân và bảo vệ sự ổn định kinh tế vĩ mô”.

“Việc đạt được mục tiêu thứ nhất và thứ hai sẽ đòi hỏi chi tiêu cao hơn, điều này sẽ thúc đẩy lạm phát và do đó cản trở việc đạt được mục tiêu thứ ba”, bà nhận định thêm.

Bà Prokopenko không phải là người duy nhất cho rằng nền kinh tế bị trừng phạt của Nga, vốn có vẻ kiên cường sau 22 tháng chiến sự với Ukraine, đang có nguy cơ tăng trưởng quá nóng.

Thống đốc ngân hàng trung ương Nga Elvira Nabiullina cũng nói như vậy vào tháng trước. Theo bà Nabiullina, nền kinh tế đang mở rộng rất nhanh vì nó đang sử dụng gần như tất cả các nguồn lực sẵn có.