Doanh nghiệp yến sào xuất hóa đơn 34.000 tỷ đồng: Phát hiện giao dịch chứng khoán phái sinh khối lượng khủng?

Chi cục Thuế quận Bình Thạnh (TP. HCM) mới đây cho biết lần đầu tiên mới gặp trường hợp doanh nghiệp như vậy. Cơ quan chức năng đồng thời cũng mới phát hiện doanh nghiệp xuất 6.000 tỷ đồng hóa đơn rồi bỏ trốn.

Theo Tuổi Trẻ Online, sau thông tin một công ty yến sào tại Bình Thạnh xuất hóa đơn 34.000 tỷ trong 7 ngày, lãnh đạo Cục Thuế TP. HCM, Chi cục Thuế quận Bình Thạnh đã có báo cáo Cục Thuế TP. HCM về trường hợp của công ty này.

Theo VTC News, doanh nghiệp này là Công ty TNHH Yến sào Hubnest, được thành lập vào ngày 11/10/2022 có mã số thuế là 0317512399. Công ty Yến sào Hubnest có địa chỉ đăng ký tại 435R Phạm Văn Đồng, phường 11, quận Bình Thạnh. Người đại diện là bà Phạm Thị Hương (sinh năm 1992, ngụ quận 10, TP HCM). Vốn điều lệ của doanh nghiệp là 2,5 tỷ đồng và chỉ có một lao động .

Ngành nghề kinh doanh của Công ty Yến sào Hubnest là bán buôn thực phẩm (không hoạt động tại trụ sở); bán buôn đồ uống; bán lẻ lương thực, thực phẩm, đồ uống, thuốc lá, thuốc lào; bán lẻ lương thực trong các cửa hàng chuyên doanh; bán lẻ đồ uống trong các cửa hàng chuyên doanh.

Số liệu kê khai thuế giá trị gia tăng (VAT) quý 1/2023 cho thấy công ty này xuất 6 hóa đơn điện tử và kê khai doanh thu phát sinh là hơn 34.567 tỷ đồng, không phát sinh thuế VAT phải nộp.

Nội dung của hóa đơn là "Hợp đồng tương lai chỉ số VN30F2210 tháng 10/2022, VN30F2211 tháng 11/2022, VN30F2212 tháng 12/2022, VN30F2301 tháng 1/2023, VN30F2302 tháng 2/2023, VN30F2303 tháng 3/2023". Ở mục tên người mua là "khách hàng không lấy hóa đơn".

Hóa đơn đầu vào không phát sinh thuế VAT, nhưng doanh nghiệp xác định giá trị mua vào trên tờ khai thuế VAT thông qua bảng kê chi tiết giao dịch của một công ty chứng khoán lớn có trụ sở tại quận 1, TP. HCM.

Sau khi rà soát trên hệ thống và phát hiện doanh nghiệp này đã xuất hóa đơn điện tử với doanh thu khủng như trên, đầu tháng 5 vừa qua, Chi cục Thuế quận Bình Thạnh đã mời doanh nghiệp này lên giải trình tình hình hoạt động.

Giải trình với cơ quan thuế, doanh nghiệp này cho biết công ty kinh doanh yến sào nhưng thực tế phát sinh hoạt động kinh doanh chứng khoán phái sinh mã VN30. Công ty thực hiện giao dịch thông qua một công ty chứng khoán lớn bằng phương thức khớp lệnh.

Doanh thu phát sinh trong quý 1/2023 lên đến hơn 34.574 tỷ đồng, cao hơn nhiều lần so với số vốn đăng ký của doanh nghiệp là 2,5 tỷ đồng.

Doanh nghiệp giải trình là do vòng quay vốn của doanh nghiệp lớn vì đặc trưng của hoạt động chứng khoán phái sinh là tỷ lệ đòn bẩy rất lớn, gấp bốn lần vốn. Chẳng hạn doanh nghiệp có thể sử dụng 25 triệu đồng tiền ký quỹ (tương đương 25%) để giao dịch một hợp đồng tương lai 100 triệu đồng và lập lại giao dịch mua bán nhiều lần trong ngày.

Trong kỳ, công ty giao dịch khoảng 30.634 hợp đồng, chiếm 0,5 - 0,7% giao dịch toàn thị trường. Tuy nhiên, vốn thực tế giao dịch chỉ là 4,38 tỷ đồng.

​Chi cục Thuế quận Bình Thạnh cho biết đây là trường hợp doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh chứng khoán phái sinh lần đầu tại Chi cục Thuế quận Bình Thạnh.

"Công ty TNHH Yến Sào Hubnest kinh doanh chứng khoán thuộc ngành, nghề kinh doanh đặc thù, có tính chất pháp lý phức tạp và Chi cục Thuế quận Bình Thạnh lần đầu quản lý doanh nghiệp có loại hình kinh doanh chứng khoán phái sinh. Do vậy, Chi cục Thuế quận Bình Thạnh đề nghị Cục Thuế TP.HCM chỉ đạo, hướng dẫn và phân cấp quản lý", báo cáo của Chi cục Thuế quận Bình Thạnh nêu.

Dẫn quy định tại Luật Kinh doanh chứng khoán số 54 ban hành năm 2019 và nghị định 123 của Chính phủ về quản lý hóa đơn chứng từ, Chi cục Thuế Bình Thạnh đề xuất trường hợp công ty kinh doanh yến nhưng có phát sinh hoạt động kinh doanh chứng khoán phái sinh thì khoản thu nhập này không chịu thuế VAT theo quy định tại thông tư 219. Tuy nhiên, công ty vẫn phải lập hóa đơn theo quy định.

Đơn giá cho hóa đơn xuất bán chứng khoán phái sinh trên sàn chứng khoán là giá thanh toán khớp lệnh giao dịch hợp đồng tương lai giữa các nhà đầu tư thông qua hệ thống giao dịch của Sở Giao dịch chứng khoán.

Ông Đặng Khắc Phúc, chi cục trưởng Chi cục Thuế quận Bình Thạnh cho biết với Tuổi Trẻ rằng, với quy định hiện hành rất khó phát hiện ngay các trường hợp gian lận bởi việc xuất hóa đơn điện tử thì công ty đặt ở bất cứ đâu, kể cả Campuchia, Tây Ninh cũng có thể xuất hàng ngàn tỷ hóa đơn suốt ngày đêm.

Tại thời điểm phá án của Công an Phú Thọ vào tháng 10/2022, ngành thuế chưa có ứng dụng đưa ra phân tích cảnh báo người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro trong việc phát hành sử dụng hóa đơn điện tử.

Chưa kể hiện nay một công chức thuế quản lý hàng ngàn doanh nghiệp, có đến 64 đầu việc trong một ngày. Việc thành lập doanh nghiệp mới lại quá dễ dàng dẫn đến nhiều đối tượng lợi dụng sự thông thoáng của Luật Doanh nghiệp để mua bán hóa đơn nhưng các công cụ, ứng dụng để hỗ trợ thực hiện chưa có và công chức đã quá tải trong giải quyết công việc nên dễ dẫn đến rủi ro trong quá trình thực thi nhiệm vụ.

Hiện việc đối chiếu rà soát đều phải thực hiện thủ công dẫn đến rất mất thời gian. Có một số trường hợp phát hiện sau quá trình phân tích, đánh giá, công chức mời doanh nghiệp giải trình cung cấp thông tin nhưng phải theo quy trình.

Mời lần thứ nhất 5 ngày không lên thì phải mời lần hai sau 5 ngày, như vậy là mất 10 ngày. Chưa kể ngành thuế chưa có chức năng điều tra doanh nghiệp mua bán hóa đơn bất hợp pháp và bỏ trốn.