Doanh nghiệp xuất khẩu sang Nga bị vạ lây; Fed sắp tăng lãi suất; ngân hàng kỳ vọng "sống khỏe"

Chiến sự Nga -Ukraine đang tác động trực tiếp đến doanh nghiệp Việt Nam; tín dụng phục hồi, ngân hàng thương mại kỳ vọng sống khỏe; Fed sẽ tăng lãi suất 0,25%… là tiêu điểm ngân hàng tuần qua.

Tín dụng tăng 2,52%, tiếp tục chỉ đạo ngân hàng không chia cổ tức tiền mặt

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, 2 tháng đầu năm, thị trường tiền tệ, tín dụng tương đối ổn định. Đến ngày 25/2/2022, tín dụng tăng 2,52% (VND tăng 2,34%, ngoại tệ tăng 3,96%). Trước đó, NHNN cho biết tín dụng cuối tháng 1 tăng 2,74%, như vậy tín dụng trong tháng 2/2021 đã giảm nhẹ.

Huy động vốn vẫn tiếp tục tăng chậm hơn so với tốc độ tăng trưởng tín dụng. Đến 25/2, huy động vốn tăng 1,29% (VNĐ tăng 1,30%, ngoại tệ tăng 1,24%) so với cuối năm 2021.

Mặc dù chịu áp lực từ xu hướng thu hẹp nới lỏng tiền tệ, tăng lãi suất trên toàn cầu, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục giữ nguyên các mức lãi suất điều hành, duy trì nguồn vốn chi phí thấp để tổ chức tín dụng có điều kiện giảm lãi suất cho vay hỗ trợ khách hàng phục hồi sản xuất kinh doanh; tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng chủ động cân đối khả năng tài chính để áp dụng lãi suất cho vay hợp lý; triệt để tiết giảm chi phí hoạt động, không thực hiện chia cổ tức bằng tiền mặt trong năm 2022, tập trung mọi nguồn lực để giảm lãi suất cho vay hỗ trợ và đồng hành cùng doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn.

Ngân hàng Nhà nước tiếp tục yêu cầu tổ chức tín dụng cân đối nguồn vốn, hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ, cho vay phục vụ nhu cầu đời sống, tín dụng tiêu dùng với mức lãi suất hợp lý; tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng; kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như đầu tư, kinh doanh bất động sản, chứng khoán, các dự án BOT, BT giao thông, hoạt động đầu tư trái phiếu doanh nghiệp...; thực hiện cho vay bằng ngoại tệ theo chủ trương của Chính phủ và ngân hàng Nhà nước về hạn chế tình trạng đô-la hóa trong nền kinh tế.

Về tỷ giá, Ngân hàng Nhà nước điều hành linh hoạt theo hướng công bố tỷ giá trung tâm biến động linh hoạt hàng ngày phù hợp diễn biến thị trường trong và ngoài nước, cân đối kinh tế vĩ mô, tiền tệ và mục tiêu chính sách tiền tệ.

Nhìn chung, thị trường ngoại tệ trong nước hoạt động ổn định, thanh khoản thị trường diễn ra bình thường, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp của tổ chức, cá nhân trong những tháng cuối năm và dịp Tết Nguyên đán được đáp ứng đầy đủ, kịp thời.

Ngày 17/2/2022, tỷ giá trung tâm ở mức 23.113 VND/USD, giảm 0,14% so với mức cuối năm 2021; tỷ giá bình quân trên thị trường liên ngân hàng ở mức 22.765 VND/USD, giảm 0,09% so với mức cuối năm 2021; tỷ giá Vietcombank ở mức 22.620/22.900 VND/USD, giảm 0,09%/0,09% so với cuối năm 2021.

Ngân hàng mạnh tay đẩy vốn ra thị trường

Cầu vốn trở lại, ngân hàng mạnh tay đẩy vốn ưu đãi ra thị trường để cùng doanh nghiệp khôi phục hoạt động, nối lại chuỗi đứt gãy do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Mới đây, Nam A Bank đã ký kết hợp tác chiến lược với Nam Miền Trung Group nhằm xây dựng chuỗi giá trị ngành tôm Việt Nam lên đến 30.000 tỷ đồng trong giai đoạn 2022 - 2025. Đây là một trong những chương trình hướng đến lĩnh vực thủy sản lớn nhất trong năm 2022 của Nam A Bank, góp phần phát triển ổn định ngành tôm trong tình hình mới, nâng cao lợi thế cạnh tranh của tôm Việt Nam và ngành thủy sản thời kỳ hậu Covid-19.

Ông Trần Ngọc Tâm, Tổng giám đốc Nam A Bank cho hay, dịch bệnh dần được kiểm soát, thị trường mở cửa kể từ tháng 10/2021, các hoạt động sản xuất cải thiện nhanh chóng, xuất khẩu đạt kỷ lục năm 2021 và khu vực dịch vụ, trong đó có du lịch, hàng không... bắt đầu hồi phục mạnh mẽ. Theo đó, hoạt động tín dụng của ngành ngân hàng dần cải thiện khi sức cầu về vốn của khách hàng tái tăng. Vì thế, Nam A Bank từng bước cung ứng vốn giá rẻ hỗ trợ doanh nghiệp.

Mới đây nhất, BIDV cũng có chương trình ưu đãi tín dụng dành cho khách hàng cá nhân có tổng quy mô lên tới 200.000 tỷ đồng, lãi suất linh hoạt chỉ từ 5%/năm. Gói tín dụng triển khai từ nay đến khi hết quy mô gói nhằm giúp khách hàng phát triển kinh doanh, vay tiêu dùng, trở lại cuộc sống “bình thường mới”.

Agribank vừa công bố gói tín dụng tiêu dùng trị giá 25.000 tỷ đồng dành cho những khách hàng vượt qua dịch bệnh Covid-19 vay vốn với lãi suất 7,5%/năm qua hình thức phát hành thẻ. ABBank dành hạn mức lên đến 4.500 tỷ đồng với lãi suất ưu đãi từ 7,29%/năm trong 12 tháng đầu cho các hồ sơ vay có kỳ hạn từ 24 tháng trở lên. Trong khi đó, MSB cấp hạn mức tín dụng tín chấp đến 500 triệu đồng/khoản vay đối với các nhà xuất khẩu; lãi suất cho vay bằng ngoại tệ chỉ từ 2,5%/năm, bằng VND là 5,5%/năm.

Việc tiếp thêm vốn giá rẻ vào thị trường trong thời điểm hiện tại hỗ trợ thúc đẩy các hoạt động sản xuất - kinh doanh đang trên đà vực dậy và giúp khách hàng bắt nhịp với điều kiện “bình thường mới”.

Ông Nguyễn Thành Nhân, Giám đốc Khối khách hàng doanh nghiệp của Ngân hàng Bản Việt cho hay, Ngân hàng Bản Việt sẵn sàng cấp tín dụng không có tài sản đảm bảo nợ vay cho các khách hàng bị ảnh hưởng của dịch bệnh, song doanh nghiệp cần minh bạch tài chính để Ngân hàng có thể đánh giá đúng thực lực và có hỗ trợ phù hợp. Để tiếp cận được vốn tín dụng ngân hàng, doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, cần rà soát lại lĩnh vực kinh doanh để bỏ bớt những lĩnh vực không còn phù hợp và bổ sung ngành hàng kinh doanh mới.

Giới phân tích cho rằng, khả năng tín dụng quý I năm nay tăng trưởng tích cực. Dư nợ tín dụng ngành ngân hàng bứt phá ngay từ những ngày đầu năm cho thấy dòng vốn đã khai thông, khả năng phục hồi của doanh nghiệp sau dịch khá tích cực.

Thế nhưng, tín dụng tăng trở khiến lo ngại lãi suất tăng theo. Các chuyên gia của VNDirect dự báo, lãi suất cho vay có thể sẽ tăng trở lại trong năm sau do một số lý do như: cầu huy động vốn tăng do tín dụng tăng, áp lực lạm phát năm 2022, sự cạnh tranh từ các kênh đầu tư hấp dẫn như bất động sản và chứng khoán.

Tính đến cuối năm 2021, 16 ngân hàng thuộc Hiệp hội Ngân hàng đã thực hiện giảm lãi suất theo cam kết tại cuộc họp hồi đầu tháng 7/2021. Tổng số tiền lãi suất giảm đạt 21.244 tỷ đồng, bằng 105,13% so với cam kết. Nêu quan điểm về cách thức giảm lãi suất cho vay, một chuyên gia tài chính cho rằng, việc Ngân hàng Nhà nước vận động các ngân hàng giảm chi phí cũng là một cách, nhưng không phải yếu tố quan trọng để giảm lãi suất cho vay.

Từ phía Ngân hàng Nhà nước, Phó thống đốc Phạm Thanh Hà khẳng định, dư địa chính sách tiền tệ liên quan mật thiết đến thách thức của hệ thống ngân hàng trong thời gian tới. Lạm phát đang trở thành vấn đề toàn cầu, các ngân hàng trung ương đã bắt đầu thu lại hỗ trợ. Ngân hàng Nhà nước đang theo dõi sát, nếu nguy cơ lạm phát hiện hữu, thì có thể phải kiểm soát tiền tệ, ảnh hưởng đến thanh khoản và mặt bằng lãi suất.

Ông Phạm Thanh Hà cho rằng, hệ thống ngân hàng huy động tiền của nền kinh tế để cho vay, nên mặt bằng lãi suất chỉ có thể giảm đến mức còn đủ sức hấp dẫn để thu hút được tiền vào hệ thống ngân hàng để cho vay nền kinh tế. Ngân hàng Nhà nước cần cân bằng việc điều hành lãi suất trong tương quan với lạm phát và lợi ích của người gửi tiền, chất lượng tài sản của tổ chức tín dụng.

Mặc biến số toàn cầu, ngân hàng vẫn kỳ vọng sống khỏe

Lãnh đạo nhiều ngân hàng lạc quan cho rằng, bất ổn kinh tế - chính trị trên toàn cầu sẽ không ảnh hưởng quá lớn đến mục tiêu lợi nhuận ngân hàng năm 2022.

Chiến sự Nga - Ukraine đang đẩy lạm phát và giá nguyên liệu tăng mạnh, phủ bóng mây u ám lên nền kinh tế toàn cầu. Với Việt Nam, bất ổn chính trị thế giới đang khiến giá nhiều mặt hàng nguyên, nhiên vật liệu tăng mạnh, kéo theo nguy cơ lạm phát gia tăng. Tuy nhiên, so với nhiều ngành sản xuất, kinh doanh trong nước, ngân hàng được đánh giá là một trong những ngành ít bị ảnh hưởng.

Theo ông Đặng Trần Phục, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần AzFin Việt Nam, căng thẳng chính trị Nga - Ukraine có thể ảnh hưởng một phần đến tâm lý người dân, khiến họ dịch chuyển từ tiền gửi ngân hàng sang vàng, bất động sản, buộc các ngân hàng phải nâng nhẹ lãi suất huy động. Nguy cơ nhập khẩu lạm phát cũng là một trong những lý do khiến ngân hàng phải tăng lãi suất đầu vào, từ đó dẫn tới biên lãi thuần (NIM) có thể giảm ở một số ngân hàng không tăng được tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA).

Mặc dù vậy, theo ông Phục, ảnh hưởng của tình hình thế giới đến hoạt động ngành ngân hàng trong nước không quá lớn, triển vọng lợi nhuận năm nay vẫn rất sáng sủa (lãi ròng ngân hàng năm nay dự báo tăng 20-25% so với năm 2021), xuất phát từ nhiều yếu tố.

Thứ hai, các ngân hàng đang ngày càng khai thác mảng kinh doanh ngoài lãi, lợi nhuận từ mảng này ngày càng chiếm tỷ trọng lớn.

Thứ ba, ngân hàng số ngày càng phát triển, giúp ngân hàng giảm chi phí, cải thiện lợi nhuận.

Ngoài ba nguyên nhân trên, còn có nhiều yếu tố nữa khiến lợi nhuận ngân hàng năm nay sẽ vượt trội so với doanh nghiệp các ngành khác. Cụ thể, năm 2022, các ngân hàng sẽ không phải chịu áp lực giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ doanh nghiệp như năm 2021. Bên cạnh đó, năm 2021, hàng loạt ngân hàng đã nâng mức trích lập dự phòng cao hơn mức quy định (trích lập 100% dự phòng cho nợ cơ cấu trong khi Ngân hàng Nhà nước cho phép trích lập trong 3 năm), nên cơ hội được hoàn nhập dự phòng, gia tăng lợi nhuận là rất lớn.

Ông Đào Phúc Tường, chuyên gia tài chính nhận định, ngân hàng vẫn là một trong những ngành ít ỏi có thể nhìn thấy triển vọng tăng trưởng rõ ràng và mức độ tăng trưởng khá cao so với mặt bằng chung.

Bất chấp bất ổn trên toàn cầu, các ngân hàng tỏ ra lạc quan về ổn định kinh tế vĩ mô trong nước và đặt mục tiêu tăng trưởng cao trong năm nay. Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB) đặt mục tiêu lợi nhuận trước thuế 10.500 tỷ đồng trong năm nay, tăng trên 31% so với năm 2021. MSB cũng đặt mục tiêu lợi nhuận trước thuế năm nay đạt 6.800 tỷ đồng, tăng gần 34%, VPBank đặt mục tiêu tốc độ tăng trưởng lợi nhuận trung bình 5 năm tới có thể lên đến 30-35%...

ngân hàng vẫn là một trong những ngành ít ỏi có thể nhìn thấy triển vọng tăng trưởng rõ ràng và mức độ tăng trưởng khá cao so với mặt bằng chung.

“Tất nhiên, vẫn còn những rủi ro tiềm ẩn như lạm phát quay lại, sự phục hồi của một số ngành vẫn chậm…, song nhìn chung, triển vọng tăng trưởng kinh tế năm nay sáng sủa hơn năm trước. Ngân hàng là một trong các ngành được kỳ vọng tăng trưởng tốt nhất năm nay. Ngoài tín dụng phục hồi, thì tăng trưởng của ngành còn đến từ thu nhập ngoài lãi, kiểm soát chi phí”, bà Lưu Thị Thảo, Phó tổng giám đốc VPBank nhận định.

Lãnh đạo các ngân hàng cũng thừa nhận, những biến số của kinh tế thế giới và trong nước rất khó lường, song giai đoạn khó khăn nhất đã qua.

“Theo đánh giá của chúng tôi, khả năng năm nay lạm phát trong nước vẫn sẽ dưới 4%, bất chấp lạm phát thế giới tăng mạnh và căng thẳng Nga - Ukraine. Tuy vậy, đánh giá ở thời điểm này có thể chưa chính xác. Những yếu tố như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và các nước tăng lãi suất, lạm phát, xuất khẩu, gián đoạn chuỗi cung ứng… đều ảnh hưởng đến doanh nghiệp và ngân hàng. Chúng tôi sẽ theo dõi sát diễn biến thị trường để điều chỉnh kế hoạch kinh doanh. Hai năm qua, các ngân hàng đã xây dựng được hệ thống phòng thủ rất tốt và chúng tôi tin rằng, giai đoạn khó khăn nhất đã qua”, Phó tổng giám đốc một ngân hàng cho biết.

Mặc dù triển vọng lợi nhuận rất sáng sủa, song cổ phiếu “vua” vẫn liên tục lao dốc từ đầu năm đến nay. Theo dõi dòng tiền, có thể thấy, từ đầu năm đến nay, dòng tiền đổ vào nhóm cổ phiếu ngân hàng không tăng. Những thông tin tích cực về mua bán - sáp nhập (M&A), nới room ngoại, phát hành cổ phiếu tăng vốn… chỉ khiến các cổ phiếu ngành này phấn khích vài phiên rồi lại cắm đầu đi xuống.

Theo ông Đặng Trần Phục, năm 2022 sẽ không có sóng tăng giá với cổ phiếu ngân hàng. Tuy nhiên, những thông tin về tăng vốn, chia cổ tức bằng cổ phiếu, nới room, M&A… sẽ hỗ trợ cổ phiếu ngân hàng trong trung và dài hạn.

Chủ tịch Fed: Tăng lãi suất lên 0,25% tháng 3/2022, sẽ tăng nhiều lần nếu lạm phát không giảm

Phát biểu trong phiên điều trần trước Quốc hội đêm 2/3 (giờ Việt Nam), ông Jerome Powell, cho hay, Fed đã sẵn sàng nâng lãi suất tại cuộc họp chính sách tháng này nhằm hạ nhiệt lạm phát. Cuộc chiến Nga – Ukraine làm gia tăng bất ổn kinh tế song không thể khiến Fed rời khỏi lộ trình tăng lãi suất của mình.

Cụ thể, ông Powell cho biết, ông sẽ đề xuất Fed sẽ tăng lãi suất ở mức 0,25% trong phiên họp tháng 3 tới. Tuy nhiên, Fed đã sẵn sàng sử dụng tăng lãi suất với mức độ mạnh hơn, tần suất thường xuyên hơn nếu lạm phát không giảm.

Thông báo của Chủ tịch Fed chấm dứt các đồn đoán, tranh cãi về mức tăng lãi suất mà Fed sẽ thực hiện trong phiên họp chính sách giữa tháng 3 này. Trước đó, nhiều dự báo cho rằng, Fed sẽ tăng lãi suất 0,5% trong phiên họp chính sách tháng 3. Tuy nhiên, cũng có ý kiến dự báo, Fed sẽ hoãn lộ trình tăng lãi suất trong bối cảnh chiến sự Nga – Ukraine phủ bóng đen u ám lên châu Âu.

Ông Powell cho biết thêm, hiện Fed đang tiến hành kế hoạch nâng lãi suất liên bang qua đêm và giảm quy mô bảng cân đối kế toán để kiềm chế lạm phát hiện đang ở mức cao nhất kể từ những năm 1980. Theo phán đoán của người đứng đầu Fed, lạm phát sẽ hạ nhiệt năm nay sau khi cơ quan này tăng lãi suất, các khoản cứu trợ của Chính phủ giảm dần, sự hạn chế nguồn cung được giải tỏa. Tuy vậy, các quan chức Fed cho biết sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến lạm phát để có biện pháp phù hợp.

Lạm phát của Mỹ đang cao gấp ba lần so với mục tiêu 2% của Fed và đang là mối quan tâm lớn nhất của chính phủ, Quốc hội Mỹ lúc này. Giá cả tăng với tốc độ nhanh nhất trong bốn thập kỷ buộc Fed phải sử dụng các công cụ chính sách tiền tệ của mình. Theo ông Powell, thời kỳ tiền rẻ đã kết thúc. Nền kinh tế Mỹ đang có nhiều điểm sáng hơn: Tăng trưởng mạnh hơn nhiều nền kinh tế tiên tiến khác, việc làm dồi dào.

Chủ tịch Fed cho rằng, chính sách tiền tệ của Fed đã và đang thích ứng với môi trường kinh tế đang phát triển. Fed đã loại bỏ dần việc mua tài sản ròng. Với lạm phát tăng mạnh và thị trường lao động phục hồi mạnh mẽ, cơ quan này kỳ vọng việc tăng lãi suất cuối tháng này là phù hợp.

Ngay cả khi xác định lạm phát là cuộc chiến quan trọng nhất, Chủ tịch Fed cũng không thể không lo lắng với cuộc xung đột đang diễn ra ở Ukraine. Cuộc chiến này đang đẩy giá hàng hóa, đặc biệt là giá dầu tăng cao kỷ lục (115 USD/thùng).

“Những tác động ngắn hạn đối với nền kinh tế Mỹ của chiến đang diễn ra, các lệnh trừng phạt và các sự kiện sắp xảy ra, vẫn rất không chắc chắn”, Chủ tịch Fed cho biết.

Powell cũng cho biết thêm, Fed đã bắt đầu phân tích các kịch bản khác nhau nhưng vẫn còn quá nhiều ẩn số. Chính vì vậy, một chính sách tiền tệ linh hoạt rất quan trọng, vì còn quá sớm để biết được những biến động địa chính trị ngày nay sẽ có ý nghĩa như thế nào đối với nền kinh tế Mỹ.

Đồng thời, kiến nghị Quốc hội cần đưa ra khuôn khổ quy định để đối phó với các loại tiền điện tử như Bitcoin có thể được sử dụng để tránh các lệnh trừng phạt kinh tế cũng như có thể phục vụ cho các mục đích phi pháp.

Đau đầu vì ngân hàng dừng nhận chứng từ sang Nga

Việc Mỹ và các đồng minh phương Tây nhất trí loại Nga khỏi mạng lưới thanh toán quốc tế SWIFT gây ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam. Lâu nay, hoạt động thanh toán giữa doanh nghiệp Việt và đối tác được thực hiện chủ yếu qua mạng lưới này.

Ông Phan Minh Thông, Chủ tịch HĐQT Phúc Sinh Group cho hay, mỗi năm, Phúc Sinh Group xuất khẩu sang thị trường Nga khoảng 10 triệu USD cả trực tiếp và gián tiếp qua nước thứ ba. Thị trường Nga rộng lớn, lại dễ tính, rất nhiều đối tác của Phúc Sinh Group tại Hà Lan, Đức… mua cà phê để bán lại sang Nga. “Tại Phúc Thông Group, việc gửi chứng từ sang Nga đang kẹt hết lại do các ngân hàng Việt Nam không dám nhận”, ông Thông nói.

Theo ông Thông, với các đơn hàng đang trên đường đi, chứng từ chưa được gửi, Công ty sẽ chuyển hướng bán cho các đối tác khác. Với đơn hàng đã giao thành công nhưng bị kẹt khâu thanh toán do Nga bị loại khỏi mạng lưới SWIFT, Phúc Sinh Group và đối tác đang tìm giải pháp giải quyết. Dù vậy, số lượng đơn hàng rơi vào tình huống này không nhiều.

Điều mà ông Thông lo lắng nhất là cuộc chiến không chỉ khiến doanh nghiệp có nguy cơ mất thị trường Nga rộng lớn, mà còn “phủ bóng đen” lên cả thị trường châu Âu, do tâm lý của người dân châu Âu đang rất u ám vì chiến sự.

Ngoài Phúc Sinh Group, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản sang Nga cũng thấp thỏm lo lắng. Giám đốc một doanh nghiệp chế biến xuất khẩu thủy sản lớn cho hay, không chỉ các chứng từ xuất khẩu sang Nga, mà một số đơn hàng xuất sang châu Ấu có liên quan tới Nga (doanh nghiệp châu Âu mua thủy sản để bán sang Nga) cũng bị ngân hàng từ chối bộ chứng từ thanh toán.

“Nhiều ngân hàng Việt sợ bị rơi vào ‘danh sách đen’ của các nước do vi phạm chính sách cấm vận, nên trả lại tất cả chứng từ, dù đơn hàng đó xuất sang EU. Chúng tôi và các đối tác đang rất hoang mang không biết bao giờ cuộc chiến vô nghĩa này mới kết thúc, cũng chưa tìm ra cách giải quyết’, vị giám đốc này cho biết.

Được biết, năm 2021, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Nga tăng hơn 21%. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) khuyến nghị, các doanh nghiệp chuyển hướng đa dạng hóa thị trường, không chuẩn bị quá nhiều hàng hóa lưu kho theo quy cách của thị trường Nga - vốn có tiêu chuẩn dễ tính hơn các thị trường EU, Mỹ - để hạn chế rủi ro tồn kho quá lâu.

Theo Tổng cục Hải quan, năm 2021, kim ngạch xuất khẩu giữa Việt Nam và Nga đạt 7,14 tỷ USD. Do kim ngạch thương mại với Nga chỉ chiếm hơn 1% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước, nên chiến sự Nga - Ukraine không ảnh hưởng quá lớn đến tổng kim ngạch thương mại cả nước.

Về các vướng mắc trong thanh toán khi Nga bị loại khỏi hệ thống SWIFT, các doanh nghiệp cho hay, đang cùng đối tác nghe ngóng động thái từ Chính phủ Nga cũng như các nước liên quan. Các doanh nghiệp giao dịch qua Ngân hàng Liên doanh Việt - Nga (VRB) không chịu ảnh hưởng nhiều do hệ thống vẫn đang giao dịch bình thường.

Ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng giám đốc OCB cho hay, OCB không có các giao dịch trực tiếp với các ngân hàng Nga. Với các doanh nghiệp đang giao dịch với đối tác Nga, việc thanh toán có thể gặp khó khăn hơn, nhưng không phải là không có cách.

“Nếu Nga bị loại ra khỏi SWIFT thì có thể quay lại phương thức thanh toán telex - xác thực thông qua hệ thống bảo mật hai chiều giữa hai ngân hàng, nhưng sẽ bất tiện hơn, phải thiết lập lại hệ thống trao đổi mã hóa hai chiều. Ngoài ra, cũng còn một số giao thức khác như thông qua blockchain. Với mức độ phát triển công nghệ của Nga, các ngân hàng sẽ chủ động tìm ra giải pháp”, ông Tùng nhận định.

Theo các chuyên gia, không loại trừ Nga liên kết với các quốc gia không tham gia mạng lưới SWIFT khác tìm kiếm giải pháp thay thế. Rất có thể Nga sẽ bắt tay với nhóm BRICS (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi) vốn đang chiếm 40% dân số về việc lập hệ thống thanh toán riêng. Cũng có thể, Nga sẽ bắt tay với hệ thống thanh toán liên ngân hàng xuyên biên giới (CIPS) của Trung Quốc hoặc sử dụng tiền số. Đây đều không phải là các giải pháp thuận tiện cho doanh nghiệp nước ta.

Số lượng đơn hàng đang kẹt thanh toán không nhiều, nên các doanh nghiệp không mấy lo lắng. Điều mà nhiều doanh nghiệp lo lắng hơn cả là các ảnh hưởng dây chuyền từ cuộc chiến. Chiến sự xảy ra không chỉ khiến thị trường Nga bị đình lại, mà các đơn hàng xuất khẩu sang EU cũng bị ảnh hưởng (vì nhiều bạn hàng EU nhập khẩu nông sản Việt Nam để bán sang Nga). Chưa kể, chiến sự Nga - Ukraine cũng đang khiến chi phí đầu vào và cước vận tải biển tăng đột biến.

“Cuộc chiến Nga - Ukraine sẽ khiến đẩy giá nguyên, nhiên, vật liệu thế giới tăng mạnh, nhất là giá dầu. Bên cạnh đó, thị trường xuất khẩu cũng sẽ cạnh tranh hơn. Việc cấm vận với Nga làm hàng hóa xuất khẩu các nước không vào được Nga sẽ chuyển hướng sang các nước khác, khiến các thị trường này cạnh tranh gay gắt hơn”, TS. Huỳnh Thanh Điền, chuyên gia kinh tế nhận định.

Về lâu dài, theo các chuyên gia kinh tế, cuộc chiến Nga - Ukraine sẽ khiến lạm phát toàn cầu tăng chóng mặt, tăng trưởng kinh tế chậm lại, từ đó tạo sức ép với lạm phát và tăng trưởng của Việt Nam.

Sau ồn ào tranh cãi, ngân hàng, nhà mạng "chốt” trọn gói phí dịch vụ tin nhắn

Thời gian qua, một số ngân hàng thay đổi cách tính phí tin nhắn dịch vụ ngân hàng theo số lượng tin nhắn phát sinh hàng tháng, thay vì thu phí trọn gói như trước. Theo đó, mức phí tin nhắn của một số ngân hàng tăng đột ngột, mức cao nhất lên tới 82.500 đồng/tháng gây bất bình cho người tiêu dùng. Phía ngân hàng cho biết nguyên nhân là do nhà mạng thu phí tin nhắn với dịch vụ ngân hàng cao gấp 3 cước tin nhắn thông thường.

Tại cuộc trao đổi giữa các ngân hàng với 3 nhà mạng vừa tổ chức mới đây, nhiều ngân hàng cho biết đang lỗ nặng vì dịch vụ tin nhắn. Tại cuộc họp này, đại diện của nhà mạng Viettel đã đưa ra giải pháp tính phí trọn gói từ 10.000 đến 11.000 đồng/1 khách hàng/1tháng sử dụng dịch vụ SMS của ngân hàng và không giới hạn số lượng SMS trong tháng…

Theo ông Trần Duy Hải, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông, Bộ Thông tin và Truyền thông, sau cuộc họp, các ngân hàng và nhà mạng đã thống nhất với phương án như Viettel đề xuất. theo đó, hai bên nhất trí phương án thu phí chung là 11.000 đồng/tháng (đã bao gồm thuế VAT), không giới hạn số tin nhắn với sự đồng thuận của các ngân hàng.

Trước khi các nhà mạng và ngân hàng triển khai mức phí mới, nhiều chủ tài khoản bức xúc cho biết sẽ đóng tài khoản từ ngân hàng có mức phí cao sang các ngân hàng có mức phí mềm hơn. Nhiều ngân hàng nhỏ đã tranh thủ công bố chính sách phí thấp để thu hút khách hàng.