Doanh nghiệp phân bón lãi khủng

Giá phân ure trên thị trường những ngày cuối tháng 6/2022 giảm trung bình từ 1.000 - 1.300 đồng/kg so với thời điểm giữa tháng 6. Trong khi đó các loại phân khác vẫn neo cao.

Theo Báo Công Thương, giá phân urê tại thị trường Tân Quy, TP. HCM đã về xấp xỉ trên dưới 16 triệu đồng/tấn tuỳ loại. Cụ thể, giá ure Cà Mau tại An Giang ngày 22/6 là 795.000 đồng/bao/50 kg, giảm 40.000 đồng/bao so với ngày trước đó. Ure Ninh Bình tại Gia Lai là 840.000 đồng/bao/50 kg cũng giảm 40.000 đồng/bao so với ngày 21/6. Ure Phú Mỹ tại Gia Lai giảm 45.000 đồng/bao còn 845.000 đồng/bao.

Giá phân bón kali Hà Anh tại Quảng Bình là 895.000 đồng/bao, không đổi so với ngày trước đó. Kali Phú Mỹ tại Quảng Bình cũng đi ngang với 895.000 đồng/bao. Giá DAP Hồng Hà tại Đắk Lắk là 1,255 triệu đồng/bao, không đổi so với ngày 21/6.

Giá phân bón DAP giữ nguyên khoảng 646 USD/tấn, không đổi từ ngày 16/6. Giá lưu huỳnh vẫn neo ở mức cao là 589 USD/tấn. Trong nước, giá DAP Đình Vũ tại An Giang là 1,12 triệu đồng/bao/50kg, không đổi so với cuối tuần trước.

Tại thị trường Trung Quốc, giá phân urê hạt đục giảm mạnh, giá chào thầu ngày 16/6 chỉ còn 448 USD/tấn so với mức 1.060 USD/tấn thời điểm tháng 1/2022. Thống kê của Hiệp hội Phân bón Việt Nam cũng cho thấy, giá phân urê trên thế giới có xu hướng giảm. Cụ thể, giá urê bình quân tháng 1/2022 là 18,7 triệu đồng/tấn, đến tháng 5 còn 16,45 triệu đồng/tấn.

Theo Thanh Niên, tính toán của các chuyên gia cho thấy, trong phân NKP, hàm lượng urê khoảng 15 - 20% trong tổng thành phần, nếu như giá urê giảm khoảng 2 triệu đồng/tấn, tương đương giá NPK sẽ giảm khoảng 400.000 đồng/tấn.

Thế nhưng, điều này không xảy ra với thị trường nội địa dù các yếu tố để giảm giá là có. Đầu tiên, đa phần nguyên liệu sản xuất phân bón trong nước đều phụ thuộc vào nhập khẩu. Giá nhập khẩu giảm nhưng giá trong nước chưa giảm được do các nhà sản xuất lý giải “phải chờ độ trễ”.

Thứ hai, về nguồn cung. Hiện cả nước có trên 800 doanh nghiệp lớn, nhỏ sản xuất và kinh doanh phân đa lượng NPK, công suất sơ bộ khoảng 10 - 11 triệu tấn/năm, trong khi nhu cầu tiêu thụ trong nước khoảng 4 triệu tấn/năm. Công suất dư thừa, hàng hóa dồi dào thì giá phải giảm nhưng như nói trên, giá các loại phân bón vẫn neo rất cao. Điều này giúp các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phân bón thắng lớn, bất chấp khách hàng của họ - người nông dân nuôi trồng đang lỗ nặng.

Đơn cử, trong quý 1/2022 các công ty sản xuất, kinh doanh phân bón đạt lợi nhuận khủng so với cùng kỳ và nhiều DN đạt mức cao chưa từng có. Đáng chú ý, Tổng công ty phân bón và hóa chất dầu khí (Đạm Phú Mỹ), quý 1 lãi sau thuế 2.126 tỷ đồng, tăng gấp 12 lần cùng kỳ năm ngoái, vượt 125% kế hoạch cả năm. Nghĩa là chỉ cần 1 quý, DN này đã đạt mục tiêu kế hoạch của cả năm.

Công ty CP phân bón dầu khí Cà Mau (Đạm Cà Mau), lợi nhuận sau thuế đạt 1.518 tỷ đồng, tăng gấp 10 lần so với cùng kỳ năm 2021, mức cao nhất trong một quý từ trước đến nay của công ty. Tương tự, Công ty CP DAP -Vinachem (DAP Đình Vũ) lợi nhuận đạt 136,5 tỉ đồng, tăng gấp 3,5 lần cùng kỳ năm trước. Công ty CP phân bón Bình Điền đạt lợi nhuận 176,5 tỉ đồng, tăng 43% so với cùng kỳ năm ngoái…

Dẫn lời Thanh Niên, GS-TS Võ Tòng Xuân nhận định: “Nếu các DN làm ăn chân chính và thành công rực rỡ như vậy là điều rất đáng mừng và nên cổ vũ động viên họ. Nhưng giải thích cho giá phân bón trong nước cao thì các DN này luôn nói do giá nguyên liệu đầu vào cao và phụ thuộc thị trường thế giới.

Giá đầu vào cao thì đầu ra cũng cao là hợp lý, vậy lợi nhuận khủng đó ở đâu ra, trong khi sức tiêu thụ không tăng? Vì sao trong cái khó khăn chung mà nông dân yếu thế chỉ toàn khó mà doanh nghiệp lại lãi lớn? Có thể là họ đã có nguồn dự trữ sẵn rất lớn nên hưởng lợi từ cơn sốt giá, hoặc doanh nghiệp té nước theo mưa tăng giá, có sự hợp đồng nâng giá để trục lợi không… Đó là những vấn đề các ngành chức năng như Bộ Công thương, Bộ Tài chính cần làm rõ để trả lời với hàng triệu nông dân, giúp minh bạch thị trường cũng như xây dựng các chính sách thuế sao cho hợp lý”.