Doanh nghiệp Hoa Kỳ muốn áp thuế hồi tố đối với tấm pin mặt trời nhập từ Việt Nam, Thái Lan

Một nhóm các nhà sản xuất tấm pin mặt trời của Hoa Kỳ đã đề nghị Bộ Thương mại xem xét việc áp thuế đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam và Thái Lan do lượng nhập khẩu tăng đột biến.

Theo Reuters đưa tin, các nhà sản xuất này cáo buộc Việt Nam và Thái Lan có hành vi không công bằng trong thương mại với giá trị hàng hóa lên đến hàng tỷ đô la.

Tháng 5 vừa qua, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã bắt đầu điều tra các tấm pin mặt trời silicon và các sản phẩm liên quan được sản xuất tại Việt Nam, Thái Lan, Malaysia và Campuchia. Các nhà sản xuất trong nước cáo buộc rằng các sản phẩm này được bán tại thị trường Mỹ với giá rẻ bất thường và nhận được trợ cấp từ Trung Quốc, nơi nhiều nhà sản xuất đã thiết lập cơ sở sản xuất.

Dữ liệu thương mại của Hoa Kỳ cho thấy bốn nước Đông Nam Á này chiếm gần 80% tổng lượng hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ tính theo giá trị trong năm ngoái.

Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã cam kết phục hồi ngành sản xuất trong nước bằng cách hỗ trợ sản xuất các sản phẩm như tấm pin mặt trời và pin xe điện, những sản phẩm chủ yếu được sản xuất tại Trung Quốc. Các doanh nghiệp sản xuất năng lượng mặt trời nhỏ tại Hoa Kỳ cho biết họ đang gặp khó khăn trong việc cạnh tranh với các sản phẩm nhập khẩu giá rẻ.

Khi tin đồn về cuộc điều tra thương mại bắt đầu lan truyền trong năm nay, xuất khẩu từ Việt Nam và Thái Lan đã tăng mạnh. Ủy ban Thương mại Sản xuất Năng lượng Mặt trời của Liên minh Hoa Kỳ đã nộp khiếu nại lên Bộ Thương mại, theo đơn kiến nghị trước đó vào tháng 4 để bắt đầu cuộc điều tra. Nhóm này đại diện cho các nhà sản xuất trong nước bao gồm Hanwha Qcells và First Solar.

Cuộc điều tra này có thể dẫn đến việc áp dụng mức thuế quan cao ngay từ tháng 7, nếu các quan chức liên bang Hoa Kỳ xác nhận các hoạt động giao dịch không công bằng trong phán quyết sơ bộ dự kiến vào đầu tháng 10 và duy trì mức thuế hồi tố được áp dụng 90 ngày trước khi đưa ra quyết định.

Theo Reuters, bộ thương mại Việt Nam và Thái Lan chưa đưa ra bình luận gì về vấn đề này.

Mức thuế mới có thể sẽ gây hại đặc biệt cho Việt Nam, nước có nguy cơ chịu mức thuế cao nhất do Hoa Kỳ coi đây là nền kinh tế phi thị trường. Theo các chuyên gia thương mại, tình trạng này thường dẫn đến các biện pháp trừng phạt nặng nề vì giá trong nước không được coi là đáng tin cậy.

Khoảng cách ước tính giữa giá trong nước và giá xuất khẩu của Việt Nam, được gọi là biên độ bán phá giá, ước tính là hơn 270% khi sử dụng Indonesia làm chuẩn, cao hơn gấp ba lần so với Thái Lan. Các chuyên gia cho rằng biên độ lớn hơn có thể dẫn đến mức thuế quan cao hơn nếu được chấp thuận.

Trong khiếu nại gần đây nhất, các nhà sản xuất tấm pin mặt trời tại Hoa Kỳ đã báo cáo rằng lượng nhập khẩu các tấm pin mặt trời từ Việt Nam và Thái Lan đã tăng vọt, lần lượt là 39% và 17% trong quý hai so với quý đầu tiên. Nguyên nhân được cho là do hai nước này đã tăng cường xuất khẩu sang Hoa Kỳ để tránh mức thuế có thể sẽ được áp đặt.

Các nhà sản xuất ở Hoa Kỳ coi động thái này là “hoàn cảnh quan trọng”, có nghĩa là cần thiết để Bộ Thương mại và Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ xem xét áp dụng các mức thuế hồi tố.

Về mặt giá trị đô la, doanh số xuất khẩu từ Việt Nam sang Hoa Kỳ đã tăng vọt trong những tháng gần đây. Dữ liệu thương mại của Hoa Kỳ cho thấy vào tháng Tư, lượng hàng nhập khẩu đã đạt mức kỷ lục là hơn 680 triệu đô la, chiếm hơn một nửa tổng lượng hàng nhập khẩu của tháng đó, và vẫn duy trì mức cao hơn nhiều so với mức trung bình hàng tháng trong tháng Năm và tháng Sáu. Trong khi đó, lượng hàng xuất khẩu tính theo đô la từ Thái Lan, Malaysia và Campuchia lại có xu hướng chậm lại.

Trong sáu tháng đầu năm nay, Việt Nam đã cung cấp cho Hoa Kỳ các tấm pin và mô-đun năng lượng mặt trời trị giá 3,3 tỷ đô la, chiếm 45% tổng lượng hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ, tăng so với tỷ lệ dưới 30% của năm trước, khi tổng lượng xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt 4 tỷ đô la.