Doanh nghiệp da giày và nỗi lo mới

Theo Lefaso, so với những tháng đầu năm 2020 khi doanh nghiệp da giày thiếu nguyên phụ liệu, phải sản xuất cầm chừng hay tạm ngưng hoạt động thì việc hiện nay các thị trường nhập khẩu lớn phải phong tỏa gây tác động nghiêm trọng hơn rất nhiều, bởi ngoài ảnh hưởng đến dòng vốn của doanh nghiệp, còn là vấn đề việc làm, thu nhập của người lao động và biến động lao động sau dịch bệnh.

Bà Phan Thị Thanh Xuân, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Da Giày Túi xách Việt Nam (Lefaso) cho biết, diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 từ đầu năm 2020 đã khiến các thị trường mua hàng lớn của ngành da giày túi xách Việt Nam như Hoa Kỳ, các nước châu Âu, Nga… giảm mạnh đơn hàng. Doanh nghiệp sản xuất đối mặt với đà sụt giảm sâu. Cho đến đầu tháng 10/2020, khi thị trường bắt đầu có những dấu hiệu phục hồi về đơn hàng, thì nhiều quốc gia EU hiệ̣n nay đã phải ban hành lệnh phong tỏa trở lại, điều này khiến doanh nghiệp da giày càng thêm lo ngại, khó phục hồi sản xuất.

Theo Lefaso, so với những tháng đầu năm 2020 khi doanh nghiệp da giày thiếu nguyên phụ liệu, phải sản xuất cầm chừng hay tạm ngưng hoạt động thì việc hiện nay các thị trường nhập khẩu lớn phải phong tỏa gây tác động nghiêm trọng hơn rất nhiều, bởi ngoài ảnh hưởng đến dòng vốn của doanh nghiệp, còn là vấn đề việc làm, thu nhập của người lao động và biến động lao động sau dịch bệnh.

Từ tháng 10/2020, một số thị trường tiêu thụ da, giày, túi xách Việt Nam trong EU đã bắt đầu có đơn hàng mới tuy giá trị chưa cao, số lượng ít hơn thời điểm chưa có dịch bệnh, nhưng đó cũng là một tín hiệu tốt cho các doanh nghiệp sản xuất da giày xuất khẩu. Tuy nhiên hiện tại, nhiều quốc gia EU lại đang phải thiết lập phong tỏa trở lại khiến nhiều doanh nghiệp da giày lần nữa rơi vào khủng hoảng, nhất là việc chưa có đơn hàng trong quý I/2021.

Theo ông Nguyễn Chí Trung, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Tập đoàn Gia Định (TP. Thuận An, tỉnh Bình Dương), bắt đầu từ quý IV/2020, doanh nghiệp đã nhận một số đơn hàng sản xuất, tuy chỉ bằng 60% so với cùng kỳ năm 2019, nhưng doanh nghiệp vẫn duy trì được sản xuất, đảm bảo việc làm cho người lao động đến hết năm 2020. Thế nhưng, việc dịch bệnh bùng phát dữ dội tại Mỹ và nhiều nước trong EU, Nga phải tiếp tục thực hiện giãn cách xã hội như hiện nay là hồi chuông báo xấu kéo dài đến sang năm 2021. Cho đến giờ, doanh nghiệp chưa thể có đơn hàng mới cho năm 2021. Với tình trạng này, khả năng sản xuất đầu năm 2021 sẽ lại gặp khó.

Theo Lefaso, dịch bệnh đã khiến đơn hàng xuất khẩu da, giày túi xách 10 tháng/2020 sụt giảm đến 60%. Hiện nay, với lệnh tái phong tỏa tại nhiều thị trường xuất khẩu lớn thì quá trình phục hồi của các doanh nghiệp ngành da, giày, túi xách Việt Nam sẽ tiếp tục gặp khó khăn, nhiều khả năng không đạt được mục tiêu xuất khẩu trong năm 2020 là 24 tỷ USD với giữ mức độ tăng trưởng 10%.

Bối cảnh này khiến doanh nghiệp lúc này bị đọng vốn khi đã tăng đầu tư trang thiết bị, khả năng duy trì sản xuất đến năm 2021 rất hạn chế. Đặc biệt, với thị trường lớn nhất là EU, vốn là thị trường quan trọng đối với da giày Việt Nam, sau khi có Hiệp định EVFTA nhiều doanh nghiệp muốn tranh thủ lợi ích từ hiệp định này đã tăng đầu tư máy móc, công nghệ, thiết kế nhằm tạo lợi thế cạnh tranh, gia tăng thị phần.

Hay tại thị trường Hoa Kỳ, hiện nay dịch bệnh vẫn hoành hành phức tạp. Mọi hoạt động giao thương đều gián đoạn, hiện các doanh nghiệp gần như chưa có được đơn hàng nào từ Mỹ trong hai tháng trở lại đây, việc tăng kim ngạch xuất khẩu vào thị trường này quý cuối 2020 gần như bằng không. Và khả năng đến đầu năm 2021, thị trường này mới có thể tái khởi động. Đó là chưa kể, đến đầu năm 2021 nhu cầu tiêu dùng sản phẩm da giày, túi xách sẽ có xu hướng giảm thêm, doanh nghiệp trong ngành sẽ khó khăn thêm.