Điếu văn cho mô hình kinh doanh của Google

Một trong những năng lực quan trọng nhất của doanh nghiệp là định hướng. Định hướng đúng giúp doanh nghiệp tập trung nguồn lực, tối ưu hóa lợi thế cạnh tranh từ đó đạt được sự phát triển bền vững. Định hướng sai thì mọi công sức đều vô ích “dã tràng xe cát biển Đông”.

Định hướng có nghĩa là thiết lập tầm nhìn, sứ mệnh, triết lý kinh doanh, giá trị cốt lõi, xây dựng mục tiêu, mô hình kinh doanh và chiến lược kinh doanh. Trong việc định hướng có 1 bài tập chiến lược vô cùng quan trọng là viết “điếu văn” cho mô hình kinh doanh hiện tại. Việc viết điếu văn cho một mô hình kinh doanh hiện tại không phải để phê phán hay dự đoán sự sụp đổ mà để đánh giá khách quan và sâu sắc về những điểm yếu tiềm ẩn có thể đe dọa sự tồn tại của doanh nghiệp trong tương lai. Điếu văn giúp các doanh nghiệp nhìn rõ những rủi ro, lỗ hổng và những yếu tố có thể làm mô hình kinh doanh hiện tại trở nên lỗi thời. Từ đó, doanh nghiệp có thể chủ động đổi mới và cải tiến, để không trở thành nạn nhân của sự tự mãn và thành công trong quá khứ.

Để minh hoạ, sau đây là điếu văn dành cho mô hình kinh doanh của Google!

Kính thưa quý vị,

Hôm nay, chúng ta tưởng nhớ về một gã khổng lồ đã từng thống trị thế giới công nghệ và thông tin – Google, người đã thay đổi cách loài người tiếp cận kiến thức, giao tiếp và kết nối với thế giới xung quanh.

Trong nhiều thập kỷ, Google đã không chỉ là một công cụ tìm kiếm mà còn là người thúc đẩy sự phát triển của Internet, trí tuệ nhân tạo và nền kinh tế kỹ thuật số. Tuy nhiên, ngay cả một đế chế vững mạnh như Google cũng không thể thoát khỏi quy luật tự nhiên sinh, lão, bệnh, tử của thị trường. Mọi mô hình kinh doanh rồi sẽ trở nên lỗi thời nếu không thích nghi với sự thay đổi. Và đây là câu chuyện về những điểm yếu tiềm ẩn đã dẫn đến lời ai điếu cho Google.

1. Sự phụ thuộc quá mức vào quảng cáo

Hơn 80% doanh thu của Google đến từ quảng cáo thông qua Google Ads và YouTube. Khi quyền riêng tư của người dùng trở thành vấn đề nóng trên toàn cầu, chính sách siết chặt dữ liệu (ví dụ: loại bỏ cookies bên thứ ba) đã khiến mô hình quảng cáo bị lung lay. Hơn nữa người dùng ngày càng cảnh giác và hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân làm giảm khả năng Google cá nhân hóa quảng cáo.

2. Cạnh tranh gay gắt từ đối thủ mới và truyền thống

Những công ty như Amazon đang chiếm lĩnh thị phần tìm kiếm thương mại điện tử, nơi Google từng giữ vị trí số một. Open AI đã vươn lên mạnh mẽ với công nghệ AI ChatGPT, tạo ra sự đe dọa trực tiếp đến công cụ tìm kiếm cốt lõi của Google.TikTok và các nền tảng video ngắn đã hút người dùng trẻ tuổi, khiến YouTube không còn giữ vị trí độc tôn trong lĩnh vực nội dung video.

3. Rủi ro về mặt pháp lý và niềm tin của người dùng

Google đối mặt với hàng loạt vụ kiện chống độc quyền từ nhiều chính phủ, cáo buộc lạm dụng vị thế thống lĩnh để loại bỏ cạnh tranh và thao túng thị trường. Ngoài ra sự suy giảm lòng tin của người dùng khi Google bị chỉ trích về việc sử dụng dữ liệu cá nhân không minh bạch, khiến nhiều người chuyển sang các công cụ tìm kiếm bảo mật hơn như DuckDuckGo.

4. Đầu tư dàn trải và thiếu tập trung

Google đã đầu tư vào nhiều lĩnh vực mới như Waymo (xe tự lái), Verily (công nghệ y tế) và các dự án khác thông qua Alphabet. Tuy nhiên, hầu hết các dự án này chưa đem lại lợi nhuận xứng đáng, gây thất thoát nguồn lực và làm suy giảm khả năng cạnh tranh cốt lõi. Sự dàn trải này khiến Google mất đi lợi thế tập trung vào các dịch vụ chủ lực như tìm kiếm và quảng cáo.

5. Sự bão hòa của thị trường tìm kiếm

Google Search đã đạt đến giới hạn tăng trưởng khi phần lớn thị trường đã được khai thác. Sự xuất hiện của công cụ AI như ChatGPT đã thay đổi cách người dùng tìm kiếm thông tin, đẩy Google vào thế bị động trong cuộc đua công nghệ.

Lời ai điếu

Google đã từng là biểu tượng của sự đổi mới, nhưng chính những thành công vang dội trong quá khứ lại trở thành "xiềng xích" cản bước tiến về tương lai. Sự phụ thuộc vào quảng cáo, cạnh tranh khốc liệt, thách thức về pháp lý và sự bão hòa thị trường đã dần dần bào mòn sức mạnh của một đế chế từng bất khả chiến bại.

Xin hãy nhớ rằng, không có thành công nào là vĩnh cửu nếu thiếu đi sự đổi mới liên tục và khả năng thích ứng linh hoạt. Câu chuyện về Google sẽ mãi là bài học quý giá cho những ai dám bước lên đỉnh cao của thế giới công nghệ.

Vĩnh biệt Google của thời hoàng kim!

Từ điếu văn của Google chúng ta có thể nhận thấy các điểm yếu tiềm ẩn cần Google khắc phục để tránh thất bại:

1. Đa dạng hóa doanh thu: Giảm sự phụ thuộc vào quảng cáo và phát triển các mảng như Cloud, AI và sản phẩm trả phí.

2. Cải thiện niềm tin người dùng: Minh bạch hơn trong cách sử dụng dữ liệu và bảo mật thông tin người dùng.

3. Tập trung nguồn lực: Tối ưu hóa các dự án mới và loại bỏ những khoản đầu tư không hiệu quả.

4. Đổi mới mô hình tìm kiếm: Phát triển công cụ tìm kiếm AI tiên tiến hơn để đối đầu với các đối thủ mới.

Hãy nhớ rằng điếu văn này như một lời cảnh báo “Không có đế chế nào là bất tử”. Để tồn tại, tất cả doanh nghiệp phải tái tạo và đổi mới chính mình.

Bạn đã viết điếu văn của doanh nghiệp mình chưa?

Mr Coach

Lâm Bình Bảo