Điều tra đường Thái Lan 'rửa nguồn' nhập vào Việt Nam để né thuế

Hiệp hội Mía đường Việt Nam cho biết, đã cơ bản hoàn thành hồ sơ gửi lên Cục Phòng vệ Thương mại, kiến nghị điều tra lẩn tránh thuế chống bán phá từ 5 nước là Indonesia, Malaysia, Myanma, Lào và Campuchia. Bản chất lượng đường nhập khẩu vào Việt Nam từ các nước này đều có nguồn gốc xuất xứ từ Thái Lan.

Hiệp hội Mía đường Việt Nam vừa cho biết, sau khi Việt Nam chính thức áp thuế chống bán phá giá 47,64% đối với một số sản phẩm đường từ Thái Lan thời hạn 5 năm (tính từ ngày 16/6/2021), lượng đường nhập khẩu từ Thái Lan đã giảm đáng kể, từ mức bình quân là 110.000 tấn năm 2020, nay chỉ còn khoảng 28.000 tấn (giảm 75%).

Tuy nhiên, thời gian qua vẫn tiếp tục xảy ra hiện tượng bất thường trong nhập khẩu đường vào Việt Nam từ một số quốc gia ASEAN. Cụ thể, trong 6 tháng năm, lượng đường nhập khẩu từ Campuchia, Lào, Malaysia, Myanmar, Indonesia vào Việt Nam đạt gần 400 nghìn tấn (tăng gấp 10 lần so cùng kỳ năm ngoái). Trong khi, ngành mía đường tại những quốc gia này hoàn toàn không có năng lực để có thể xuất khẩu vào Việt Nam.

Hiệp hội Mía đường Việt Nam nhận định: Đây rõ ràng là động thái lẩn tránh thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp tạm thời đối với sản phẩm đường mía có xuất xứ từ Thái Lan, khi cả 5 nước trên đều nhập khẩu đường rất lớn từ Thái Lan. Đồng thời, lượng đường nhập khẩu vào Việt Nam từ 5 nước nêu trên đều có liên quan xuất xứ từ Thái Lan. Toàn bộ số lượng đường nhập khẩu chỉ chịu thuế 5% so với mức thuế lẽ ra phải đóng là 33,88% và 48,88% tùy theo loại đường.

Theo Hiệp hội Mía đường Việt Nam, lượng đường nhập khẩu chỉ trong 6 tháng 781.334 tấn với tổng giá trị hơn 367 triệu USD là con số kỷ lục chưa từng có trong ngành đường Việt Nam. Trong khi nhu cầu về đường đã xuống đến mức thấp nhất trong 2 tháng gần đây do ảnh hưởng của dịch COVID-19.

Ông Nguyễn Văn Lộc, quyền Tổng thư ký Hiệp hội Mía đường Việt Nam (VSSA) cho biết, nhằm đảm bảo quyền lợi cho người trồng mía và doanh nghiệp sản xuất đường trong nước, hiện hiệp hội cơ bản đã hoàn thành hồ sơ gửi lên Cục Phòng vệ Thương mại, kiến nghị việc điều tra lẩn tránh thuế chống bán phá từ 5 nước ASEAN là Indonesia, Malaysia, Myanma, Lào và Campuchia.

Hiệp hội Mía đường Việt Nam dự báo, trong tháng 8, nguồn cung nhập khẩu đường thông qua nhập khẩu trực tiếp từ Thái Lan và các nước ASEAN cũng như gian lận thương mại qua biên giới Tây Nam tiếp tục diễn biến phức tạp.