Điều Kiện Niêm Yết Chứng Khoán Trên Sàn UPCOM
UPCom là một trong ba sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất trong nước cùng với HOSE và HNX. Bài viết này sẽ giúp quý doanh nghiệp, quý nhà đầu tư tìm hiểu về những điều kiện niêm yết trên sàn UPCom và cách thức giao dịch chứng khoán tại đây.
1. Giới thiệu sàn giao dịch chứng khoán UPCom
Sàn giao dịch chứng khoán UPCom (Unlisted Public Company Market) được thành lập vào tháng 6 năm 2009. Đây là sàn giao dịch chứng khoán dành cho những công ty đại chúng chưa được niêm yết do Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội tổ chức và quản lý.
Những chứng khoán được niêm yết trên sàn UPCom bao gồm: cổ phiếu, trái phiếu chuyển đổi của những công ty đại chúng chưa niêm yết, cổ phiếu của những công ty bị huỷ niêm yết hoặc không đủ điều kiện niêm yết tại sàn HoSE và HNX.
Nói nôm na, sàn giao dịch chứng khoán UPCom là bàn đạp, là nơi ươm mầm cho những cổ phiếu chưa niêm yết xây dựng giá trị để hướng đến việc niêm yết tại 2 sàn lớn hơn HoSE và HNX.
Dù chỉ đóng vai trò “dự bị” nhưng có không ít doanh nghiệp tên tuổi đang niêm yết tại sàn UPCom. Có thể kể đến một vài cái tên đình đám như Vietnam Airlines (HVN), Viettel Post (VTP), Việt Tiến (VGG), Vinatex (VGT), SCG…
Bên cạnh đó, quy mô của sàn UPCom cũng không ngừng gia tăng theo thời gian. Năm 2013, giá trị vốn hoá của sàn UPCom chỉ đạt nhỉnh hơn 25 nghìn tỷ đồng tương đương khoảng ¼ giá trị vốn hoá của sàn HNX. Tuy nhiên từ năm 2016 cho đến nay, giá trị vốn hoá sàn UPCom tăng vọt và bỏ xa sàn HNX.
Theo số liệu thống kê mới nhất, giá trị vốn hóa trên sàn UPCom đã cán mốc 1.3 triệu tỷ đồng, gấp hơn 3 lần so với giá trị vốn hoá của sàn HNX.
2. Điều kiện niêm yết trên sàn UPCom
Điều kiện niêm yết trên sàn UPCom theo quy định của Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội như sau:
- Công ty đăng ký giao dịch trên sàn UPCom phải là công ty đại chúng không niêm yết tại sàn HoSE và sàn HNX.
- Công ty đăng ký giao dịch chứng khoán phải có vốn điều lệ từ 10 tỷ đồng trở lên theo giá trị sổ sách tính đến thời điểm niêm yết.
- Công ty đăng ký giao dịch phải hoạt động kinh doanh có lãi trong 5 năm liên tiếp tính đến năm cháo bán chứng khoán và không có lỗ luỹ kế.
- Việc chào bán và giao dịch chứng khoán trên sàn UPCom phải được Đại hội đồng cổ đông của công ty thông qua.
- Chứng khoán của công ty đăng ký giao dịch phải đăng ký lưu ký tại trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD).
3. Nhà đầu tư, doanh nghiệp được hưởng lợi gì khi tham gia sàn UPCom?
Sàn giao dịch chứng khoán UPCom với sự phát triển mạnh mẽ trong những năm trở lại đây đã thu hút rất nhiều nhà đầu tư, doanh nghiệp tham gia.
Và thực tế cho thấy, tham gia đầu tư tại sàn UPCom có nhiều lợi ích không chỉ cho nhà đầu tư mà còn cả với những công ty đăng ký giao dịch tại sàn:
3.1. Lợi ích với nhà đầu tư
- Sàn UPCom được tổ chức và quản lý bởi Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội nên các hoạt động giao dịch tại sàn luôn đảm bảo tính rõ ràng và minh bạch. Nhờ vậy, rủi ro trong quá trình giao dịch được hạn chế giúp bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.
- Thông tin của những công ty đăng ký giao dịch trên sàn UPCom được công khai minh bạch, nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận nguồn thông tin này để nắm bắt và phân tích thị trường chính xác, hiệu quả hơn.
- Giao dịch chứng khoán trên sàn UPCom đơn giản, dễ hiểu và an toàn cho nhà đầu tư.
3.2. Lợi ích với công ty đăng ký giao dịch trên sàn
- Đăng ký giao dịch trên sàn UPCom giúp các công ty chưa từng niêm yết hiểu hơn về cách thị trường chứng khoán vận hành.
- Giúp công ty có cơ hội tiếp cận với nhiều nhà đầu tư, tạo tiền đề thuận lợi để công ty hướng đến niêm yết tại những sàn giao dịch lớn hơn là HoSE và HNX.
4. Cách thức giao dịch cổ phiếu trên sàn UPCom
Việc giao dịch chứng khoán trên sàn UPCom được tiến hành theo những quy định rõ ràng, do đó công ty muốn đăng ký giao dịch cần tìm hiểu thật kỹ lưỡng về cách thức giao dịch để tránh những sai sót không mong muốn.
4.1. Hình thức giao dịch
Có 2 hình thức giao dịch cổ phiếu trên sàn UPCom đó là:
- Thỏa thuận điện tử: Đại diện bên giao dịch nhập lệnh và điều kiện giao dịch, chọn lệnh giao dịch đối ứng theo đúng mục đích giao dịch.
- Thỏa thuận thông thường: Bên bán và bên mua sẽ thoả thuận với nhau về khối lượng và mức giá cổ phiếu giao dịch. Kết quả giao dịch này sau đó sẽ được công ty chứng khoán nhập đầy đủ vào hệ thống.
4.2. Thời gian giao dịch
Sàn UPCom chỉ hoạt động từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần; không mở cửa vào thứ 7, chủ nhật và những ngày lễ được nghỉ theo quy định của Luật lao động Việt Nam.
Mỗi ngày, sàn tổ chức 2 phiên giao dịch áp dụng phương thức khớp lệnh liên tục. Phiên buổi sáng từ 9h00 – 11h30, phiên buổi chiều từ 13h00 – 15h00.
Ngoài ra, đối với phương thức giao dịch thỏa thuận, sàn UPCom không có quy định nào về thời gian giao dịch cũng như số lần đặt lệnh, chỉ cần những thỏa thuận này diễn ra trong thời gian sàn đang hoạt động.
4.3. Nguyên tắc khớp lệnh
Sàn UPCom áp dụng 2 nguyên tắc khớp lệnh là:
- Khớp lệnh ưu tiên về thời gian: Nếu có cùng mức giá, lệnh được đặt trước thì được ưu tiên thực hiện trước.
- Khớp lệnh ưu tiên về giá: Người bán có giá bán thấp nhất sẽ được ưu tiên xếp trước và người mua mua giá cao nhất sẽ được ưu tiên xếp trước.
4.4. Đơn vị giao dịch
Cổ phiếu giao dịch trên sàn UPCom được chia ra thành những lô khác nhau bằng 3 cách:
- Lỗ chẵn: mỗi lô là 100 cổ phiếu và bội số của 100. Ví dụ như: 200, 300, 1.000, 1.000.000…
- Lô lẻ: từ 1 – 99 cổ phiếu. Thông thường chỉ khi nhà đầu tư đặt lệnh bán lô cổ phiếu lẻ thì bạn mới có thể mua được lô lẻ. Hiển nhiên lô lẻ sẽ không được khớp lệnh với lô chẵn do đó chúng có tính thanh khoản thấp hơn.
- Bước giá: Tính theo đơn vị 100 đồng. Tức là giá mua hoặc giá bán cổ phiếu phải chia hết cho 100 đồng. Ví dụ: cổ phiếu có giá 18.000 đồng, bạn phải đặt mua với giá 18.100, 18.200 hoặc 18.300 đồng thì mới khớp lệnh; còn đặt mua với giá 18.050 hay 18.150 đồng thì không được.
4.5. Đơn vị yết giá
Quy định về đơn vị yết giá trên sàn UPcom như sau:
- Đơn vị yết giá cổ phiếu: 100 đồng.
- Đơn vị yết giá trái phiếu hoặc giao dịch cổ phiếu thỏa thuận thì không có quy định đơn vị yết giá.
4.6. Biên độ giao động
Biên độ dao động cổ phiếu trên sàn UPCom đối với cổ phiếu thông thường là 15%. Từ biên độ dao động này có thể tính ra giá trần và giá sàn của bất kỳ cổ phiếu nào đang giao dịch trên sàn UPCom.
Lấy ví dụ:
Mã cổ phiếu DHN giao dịch trên sàn UPCom. Giá tham chiếu trong phiên giao dịch sáng ngày 26/11/2021 là 31.000 đồng. Với biên độ dao động 15%, ta tính được giá trần và giá sàn của cổ phiếu này như sau:
- Giá trần = 31.000 x (100% + 15%) = 35.650 đồng
- Giá sàn = 31.000 x (100% - 15%) hoặc 31.000 / (100% + 15%) = 26.350 đồng
(*) Nhưng vì sàn UPCom áp dụng bước giá 100 đồng nên ta làm tròn thành 35.600 và 26.400.
Nhà đầu tư có thể xem các số liệu về giá tham chiếu, giá trần, giá sàn của các cổ phiếu giao dịch trên sàn UPCom thông qua bảng điện tử.
Trong đó:
- Số màu tím thể hiện giá trần
- Số màu xanh nhạt thể hiện giá sàn
- Số màu vàng thể hiện giá tham chiếu
4.7. Giá tham chiếu
Giá tham chiếu trên sàn UPCom được tính bằng cách lấy bình quân gia quyền của mức giá cổ phiếu mà công ty giao dịch theo phương thức khớp lệnh liên tục trong ngày giao dịch gần nhất trước đó.
Ví dụ:
Một cổ phiếu được giao dịch với khối lượng 10.000 cổ phiếu với các mức giá lần lượt là:
- 2.000 cổ phiếu giá 18.100 đồng
- 5.000 cổ phiếu giá 18.200 đồng
- 3.000 cổ phiếu giá 18.300 đồng.
Theo phương pháp bình quân gia quyền, giá tham chiếu của cổ phiếu này trong phiên tiếp theo sẽ được tính như sau:
4.8. Lệnh giao dịch
Sàn UPCom chỉ sử dụng một loại lệnh là lệnh giới hạn (LO – Limit Order). Lệnh này có hiệu lực từ lúc nhập vào hệ thống đăng ký giao dịch cho đến khi kết thúc giao dịch hoặc lệnh bị huỷ.
4.9. Sửa và hủy lệnh trong phiên giao dịch
Các công ty có thể điều chỉnh khối lượng cổ phiếu hoặc mức giá hay huỷ lệnh khi lệnh gốc chưa được thực hiện toàn bộ hoặc một phần.
Có 2 trường hợp có thể xảy ra:
- Sàn UPCom được tổ chức và quản lý bởi Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội nên các hoạt động giao dịch tại sàn luôn đảm bảo tính rõ ràng và minh bạch. Nhờ vậy, rủi ro trong quá trình giao dịch được hạn chế giúp bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.
- Thông tin của những công ty đăng ký giao dịch trên sàn UPCom được công khai minh bạch, nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận nguồn thông tin này để nắm bắt và phân tích thị trường chính xác, hiệu quả hơn.
- Giao dịch chứng khoán trên sàn UPCom đơn giản, dễ hiểu và an toàn cho nhà đầu tư.
5. Tổng kết
Như vậy chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về điều kiện niêm yết trên sàn UPCom và cách thức giao dịch tại sàn chứng khoán này. Mong rằng quý doanh nghiệp và quý nhà đầu tư đã tìm được những thông tin hữu ích.
Để cập nhật sớm nhất những thông tin về thị trường chứng khoán trong nước cũng như thế giới, đừng quên tải ngay ứng dụng 24hmoney và thường xuyên truy cập website: https://24hmoney.vn/ nhé!
Bạn muốn trở thành VIP/PRO trên 24HMONEY?
Liên hệ 24HMONEY ngay
Bình luận