Dịch do nCoV uy hiếp ngành công nghiệp ô tô thế giới

Làn sóng đóng cửa nhà máy của nhiều hãng ô tô toàn cầu tại Trung Quốc để ngăn chặn dịch virus corona chủng mới (nCoV) đang uy hiếp ngành công nghiệp ô tô khổng lồ của nước này vốn đang trong cơn suy thoái.

Sản lượng ô tô của Trung Quốc có thể giảm 1,7 triệu chiếc

Khi cơn khủng hoảng dịch bệnh viêm phổi cấp ở Trung Quốc chưa có dấu hiệu lắng dịu, mọi hy vọng về sự hồi phục thị trường ô tô lớn nhất thế giới, sau hai năm sụt giảm doanh số chưa có tiền lệ, dường như biến mất.

Tính đến trưa ngày 6-2, dịch nCoV khiến 565 người tử vong và 28.289 người bị lây nhiễm trên toàn cầu, trong đó Trung Quốc chiếm 563 ca tử vong và 28.032 ca nhiễm.

Trước khi nhà chức trách phong tỏa TP. Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, nơi khởi phát dịch nCov, cùng nhiều thành phố lân cận, doanh số ô tô của Trung Quốc đang hướng đến mức mức thấp nhất trong ít nhất 5 năm qua. Vẫn chưa biết khi nào người tiêu dùng sẽ quay trở lại các showroom ô tô. Trong khi đó 24 tỉnh thành và vùng tự trị ở Trung Quốc yêu cầu các doanh nghiệp và nhà máy hoạt động trong các lĩnh vực không thiết yếu đóng cửa ít nhất đến tuần thứ hai của tháng 2-2020.

Hàng loạt hãng ô tô nước ngoài gồm Ford, Honda, Nissan, Tesla, Toyota, PSA, General Motors, Volkswagen đã thông báo đóng cửa nhiều nhà máy của họ tại nước này cho đến ít nhất là ngày 9-2.

Ngay từ đầu năm, hãng nghiên cứu thị trường IHS Markit dự báo sản lượng ô tô của Trung Quốc sẽ sụt giảm 10% trong quí 1-2020. Giờ đây, IHS Markit dự báo một kịch bản thê thảm hơn: làn sóng đóng cửa các nhà máy của các hãng ô tô tại Trung Quốc, nếu kéo dài đến tận giữa tháng 3 để ngăn chặn đà lây lan dịch nCoV, có thể khiến sản lượng ô tô ở Trung Quốc giảm đến 1,7 triệu chiếc, tức giảm thêm 32% nữa ngay trong quí này.

Nếu các nhà máy sản xuất ô tô chỉ đóng cửa đến ngày 9-2, sản lượng ô tô sẽ suy giảm 350.000 chiếc trong quí 1, báo cáo của IHS nhận định.

“Với vai trò lớn của Trung Quốc trên thị trường ô tô toàn cầu và tầm quan trọng của nước này đối với thương mại toàn cầu là rất lớn. Rất khó để dự báo mức độ nghiêm trọng của dịch nCoV nhưng chắc chắn nó sẽ gây tác động lớn đến các nhà máy, chuỗi cung ứng và doanh số ô tô”, Jean-Louis Sempe, nhà phân tích ở Công ty Invest Securities, nói.

Chưa có nhiều báo cáo ước tính thiệt hại tài chính cụ thể do dịch nCoV đối với các hãng ô tô nhưng rõ ràng, con số tổn thất cuối cùng sẽ vượt xa tác động của dịch SARS (gây hội chứng suy hô hấp cấp nặng) vào năm 2003 khi thị trường ô tô ở nước đông dân nhất thế giới chỉ có quy mô chỉ bằng 1/6 so với hiện nay.

Nếu trong năm nay, doanh số ô tô của Trung Quốc giảm 20% so với mức 21,4 triệu chiếc vào năm ngoái, vị thế thị trường ô tô lớn nhất thế giới của Trung Quốc, được thiết lập cách đây hơn một thập kỷ, sẽ bị đe dọa.

Robin Zhu, nhà phân tích ở Công ty nghiên cứu thị trường Sanford C. Bernstein & Co., nhận định liên doanh Dongfeng PSA chịu rủi ro lớn nhất vì tập trung sản xuất ô tô ở tỉnh Hồ Bắc.

“Chúng tôi dự báo ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc sẽ trải qua vài tháng chấn động”, ông nói.

Hãng cung cấp linh kiện ô tô Aptiv nhận định công suất lắp ráp của các hãng ô tô tại Trung Quốc có thể giảm đến 15% trong quí này sau khi nhà chức trách ở các tỉnh thành nằm trong vùng dịch yêu cầu họ tiếp tục đóng cửa sau kỳ nghỉ Tết để ứng phó dịch nCoV.

Aptiv, đang cung cấp linh kiện cho nhiều khách hàng bao gồm General Motors và Volkswagen, dự báo sản lượng của công ty này trong quí 1 sẽ giảm 11% so với cùng kỳ năm ngoái.

Dịch nCoV xảy ra vào thời điểm nhạy cảm đối với ngành công nghiệp ô tô toàn cầu vốn đang chứng kiến đà suy giảm doanh số cả bên ngoài Trung Quốc, đồng thời các hãng ô tô cũng đang đối mặt với áp lực triển khai các khoản đầu tư lớn cho xe điện và xe tự lái.

Không chỉ các hãng ô tô, hàng loạt hãng sản xuất linh kiện ô tô cũng hứng đòn vì dịch nCoV. Báo cáo của Ngân hàng JPMorgan Chase cho biết, hai nhà cung cấp linh kiện ô tô, Aisin Seiki và Koito Manufacturing, của Nhật Bản nằm trong số những nhà cung cấp chịu thiệt hại nặng nề nhất khi các nhà máy ở Trung Quốc chưa thể hoạt động trở lại sau kỳ nghỉ Tết.

Nhận định về động thái kéo dài kỳ nghỉ Tết của chính phủ Trung Quốc, Rosemary Coates, nhà tư vấn chuỗi cung ứng đồng thời là Giám đốc Viện Reshoring (Mỹ), nói: “Đây là điều đáng sợ trong chuỗi cung ứng và sẽ rất khủng khiếp đối với nhiều doanh nghiệp”.

Tại Đức, hãng sản xuất linh kiện ô tô Webasto buộc phải đóng cửa trụ sở ở Stockdorf thuộc vùng ngoại ô của TP. Munich vì có ít nhất 7 nhân viên bị nhiễm virus nCoV sau khi tiếp xúc với một đồng nghiệp người Trung Quốc.

“Nếu thời gian đóng cửa chuỗi cung ứng ô tô ở Trung Quốc kéo dài, chúng ta có thể chứng kiến tình trạng gián đoạn sản xuất ở những nơi khác trên thế giới”, Sig Huber, cựu giám đốc toàn cầu của bộ phận mua sắm ở hãng ô tô Fiat Chrysler Automobiles và nay là lãnh đạo cấp cao ở hãng tư vấn Conway Mackenzie, nói.

Nhà tư vấn chuỗi cung ứng Rosemary Coates cho rằng, trong khi các ngành công nghiệp khác chẳng hạn dệt may có thể chuyển dịch chuỗi sản xuất nhanh chóng thì các hãng ô tô cần ít nhất từ 2-3 năm để di dời một nhà máy với nhiều thiết bị nặng đến nơi khác để tránh tác động của các cuộc khủng hoảng giống như dịch nCoV.

“Di chuyển một nhà máy sản xuất ô tô hay các loại máy móc cơ khí phức tạp không thể diễn ra nhanh được. Vì vậy, việc đóng cửa một khu vực sản xuất công nghiệp lớn như Vũ Hán, dù chỉ diễn ra trong vài ngày, cũng sẽ tác động đến chuỗi cung ứng trên toàn thế giới”, Coates nói.

Hôm 4-2, hãng xe số 1 Hàn Quốc Hyundai thông báo sẽ tạm dừng hoạt động sản xuất tại Hàn Quốc do nguồn cung linh kiện tại Trung Quốc bị gián đoạn. Hyundai là hãng xe lớn đầu tiên phải dừng hoạt động bên ngoài Trung Quốc.

Một lãnh đạo công đoàn lao động của Hyundai tiết lộ hầu hết các nhà máy của Hyundai tại Hàn Quốc sẽ dừng hoạt động đến ngày 7-2, trong khi đó một số nhà máy khác có thể đóng cửa đến ngày 11 hoặc 12-2.

“Hyundai và Kia (hãng xe lớn thứ hai Hàn Quốc) có thể bị ảnh hưởng lớn hơn vì họ nhập khẩu linh kiện từ Trung Quốc nhiều hơn các hãng xe toàn cầu khác”, Lee Hang-koo, nhà nghiên cứu ở Viện Thương mại và kinh tế công nghiệp Hàn Quốc, nhận định.

Một số lãnh đạo ở các hãng ô tô và hãng sản xuất linh kiện ô tô cảnh báo các nhà máy ô tô ở châu Âu và Mỹ có thể phải đóng cửa trong vài tuần tới nếu thời gian gián đoạn của chuỗi cung ứng ở Trung Quốc kéo dài.

Trong khi đó, các nhà phân tích ở Công ty dịch vụ tài chính Nomura, cảnh báo tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng ô tô tại Trung Quốc có thể tác động đến hoạt động sản xuất ô tô ở Nhật Bản và các nơi khác ở châu Á.

Theo Bloomberg, Reuters, Financial Times