Đề xuất mới về đóng bảo hiểm thất nghiệp

Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) đề xuất mức đóng bảo hiểm thất nghiệp linh hoạt, lao động và doanh nghiệp tối đa 1% thay vì cố định mỗi bên 1% như hiện nay.

Dự thảo tờ trình Luật Việc làm sửa đổi được lấy ý kiến trong hai tháng, bắt đầu từ 15/3. Theo Bộ LĐ-TB&XH, giai đoạn 2015-2023, số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp tăng khoảng 6%/năm. Hết năm 2023, số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp chiếm 31,5% tổng lực lượng lao động.

Việc sửa đổi Luật Việc làm lần này sẽ khắc phục sự bất thống nhất với Bộ luật Lao động 2019, Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi). Theo đó, Luật Việc làm hiện hành quy định “cứng” mức đóng bảo hiểm cho người lao động là 1%, còn chủ sử dụng lao động đóng 1% quỹ tiền lương tháng của những người đóng bảo hiểm thất nghiệp. Việc này giúp người lao động có khoản tiền hỗ trợ tạm thời khi mất việc hoặc học nghề, tìm việc mới.

Bộ LĐ-TB&XH đề xuất mức đóng bảo hiểm thất nghiệp tối đa 1% thay vì cố định mỗi bên 1% như hiện nay.

Nếu xảy ra thiên tai, khủng hoảng kinh tế, dịch bệnh, việc điều chỉnh mức đóng bảo hiểm thất nghiệp không linh hoạt trong khi quỹ kết dư lớn. Hết năm 2022, quỹ bảo hiểm thất nghiệp kết dư trên 59.000 tỉ đồng.

Để khuyến khích người tham gia, Bộ LĐ-TB&XH đề xuất linh hoạt mức đóng bảo hiểm thất nghiệp. Người lao động đóng tối đa 1% tiền lương hằng tháng. Người sử dụng lao động đóng tối đa 1% quỹ tiền lương tháng của những người đóng bảo hiểm thất nghiệp. Nhà nước hỗ trợ tối đa 1% quỹ tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

Bảo hiểm thất nghiệp chưa bao phủ hết các nhóm người, ví dụ chưa quy định người có hợp đồng lao động đủ 1 tháng đến dưới 3 tháng, trong khi đây là nhóm có nguy cơ mất việc cao, tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Luật cũng chưa áp dụng cho nhóm lao động làm việc theo giờ, quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện vốn nhà nước…

Cơ quan soạn thảo đề xuất bổ sung người tham gia bảo hiểm thất nghiệp gồm người có hợp đồng xác định từ 1 tháng trở lên, người làm việc bán thời gian song có lương trong tháng đó bằng hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm bắt buộc thấp nhất/bằng một nửa lương tối thiểu vùng cao nhất…

Cùng với đó, Bộ LĐ-TB&XH đề xuất bỏ lương cơ sở làm căn cứ tính tối đa số tháng hưởng trợ cấp thất nghiệp mà chỉ giữ lương tối thiểu vùng. Cụ thể, mức hưởng trợ cấp thấp nghiệp hàng tháng bằng 60% bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của 6 tháng liền kề trước khi thôi việc, tối đa không quá 5 lần lương tối thiểu vùng.

Thời điểm lao động nhận trợ cấp thất nghiệp cũng được đề xuất sớm hơn, vào ngày thứ 11 kể từ khi nộp đủ hồ sơ hưởng trợ cấp thay vì ngày 16 như hiện hành.

Với tiền lương bình quân đóng bảo hiểm thất nghiệp đạt khoảng 5,56 triệu đồng giai đoạn 2022-2023, trợ cấp thất nghiệp người lao động nhận được khoảng 3,3 triệu đồng mỗi tháng.