Đề xuất lập 100 trạm thu phí ô tô như 'lưới bủa vây' nội đô, cần hết sức thận trọng

Trao đổi bên lề hành lang Quốc hội về Đề án “Thu phí phương tiện cơ giới vào một số khu vực trên địa bàn thành phố có nguy cơ ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường để hạn chế số lượng xe cơ giới đi vào”, đại biểu Lê Thanh Vân, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau, cho biết vấn đề thu phí nội đô không mới, tuy nhiên phải xem xét điều kiện kinh tế - xã hội, hạ tầng giao thông của TP. Hà Nội để có giải pháp thích hợp.

Đại biểu Lê Thanh Vân cũng nêu rõ dự kiến đề án thu phí nội đô của TP. Hà Nội thông qua 100 trạm kiểm soát như một “lưới bủa vây” nội đô, do đó, cần hết sức thận trọng.

Lấy ví dụ trước đây TP. HCM thành lập đội quản lý thu phí dừng đỗ xe, đến nay phải bù lỗ, ông Vân cho rằng cần đánh giá tổng thể tác động của việc thực hiện đề án, nhất là tác động đến nhân dân. Bởi với 100 điểm thu phí, dự toán khoảng 2.600 tỷ đồng để xây dựng các trạm, chưa tính đến bộ máy hoạt động, tổng thể để chi cho việc thực hiện sẽ "đội" lên bao nhiêu, trong khi chưa rõ sẽ thu được thế nào.

Đồng thời, cần lấy ý kiến nhân dân rộng rãi thông qua tổ chức độc lập, theo Luật Trưng cầu dân ý để nắm được ý chí của nhân dân.

Thay bằng thu phí nội đô như đề xuất của Hà Nội, đại biểu đề xuất áp dụng hình thức bán vé dán vào biển số xe để dễ kiểm soát. Việc kiểm soát có thể giao cho cảnh sát giao thông và trật tự đô thị kiêm nhiệm thêm, còn việc xây dựng các trạm thu phí vào nội đô cần hết sức cân nhắc.

Cùng quan tâm đến vấn đề này, đại biểu Hoàng Văn Cường, Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội, cho hay tình trạng giao thông tại Thủ đô Hà Nội thường xuyên ùn tắc, do đó, giải pháp để hạn chế các phương tiện cá nhân đi vào nội đô là cần thiết. Việc thu phí nội đô cũng nhằm mục đích này. Tuy nhiên, hạn chế phương tiện cá nhân phải song song với phát triển phương tiện công cộng để thay thế.

Đại biểu nêu rõ, như tuyến tàu điện trên cao Cát Linh - Hà Đông, khi có phương tiện công cộng, người dân sẽ tự động sẽ thay thế phương tiện cá nhân. Nếu chỉ riêng thu phí nội đô thì không giải quyết được vấn đề ùn tắc.

Nhiều chuyên gia, ý kiến cũng đồng tình tại thời điểm hiện nay đề án chưa khả thi, bởi việc thu phí phương tiện vào nội đô là một trong nhiều giải pháp trong đề án giảm ùn tắc giao thông và giảm phương tiện cá nhân.

Tuy nhiên, hiện phương tiện cá nhân vẫn là chủ yếu, thậm chí có thể chiếm tỷ lệ rất lớn đến 80%, do đó khi áp dụng các biện pháp hạn chế phương tiện cá nhân sẽ tác động trực tiếp đến đời sống xã hội.

Đặc biệt đáng nói là trong bối cảnh hiện nay, khi hệ thống phương tiện công cộng chưa phát triển, mới đáp ứng dưới 15% nhu cầu đi lại của người dân. Trong khi đó, phương tiện cá nhân là chủ yếu với lưu lượng giao thông đang rất lớn, hạ tầng giao thông chưa đáp ứng được dẫn đến ùn tắc giao thông.

Trường hợp lắp đặt 100 trạm thu phí xung quanh Thủ đô Hà Nội chắc chắn sẽ gây ùn tắc giao thông.

Theo Phòng Cảnh sát giao thông Công an TP. Hà Nội, hiện nay Hà Nội hiện có khoảng 7,6 triệu phương tiện, trong đó có hơn 1 triệu xe ô tô; gần 6,5 triệu mô tô và khoảng gần 200.000 xe máy điện. Như vậy, số xe ô tô chỉ chiếm hơn 15% trong tổng số phương tiện, trong khi gần 85% là xe máy và các loại xe khác. Số lượng xe máy quá lớn ở các đô thị là một trong những nguyên nhân chính gây ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường.