Đề xuất không lập kế hoạch sử dụng đất cho người dân

Quyền sử dụng đất là của người dân nhưng họ phải đăng ký để nhà nước duyệt kế hoạch hàng năm, dẫn đến vô tình hạn chế quyền này, theo Chủ tịch TP Thủ Đức Hoàng Tùng.

"Tuy sở hữu đất là toàn dân, nhưng quyền sử dụng là của dân, họ chuyển từ mục đích này sang mục đích khác thì việc đăng ký nên chăng đơn giản và không cần lập trước kế hoạch", Chủ tịch TP Thủ Đức Hoàng Tùng nói tại buổi giám sát của HĐND TP HCM với TP Thủ Đức về công tác thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất, sáng 22/9.

Kế hoạch sử dụng đất năm của quận, huyện, thành phố quy định chỉ tiêu sử dụng đất theo diện tích đến từng xã, phường, là căn cứ để địa phương thực hiện các thủ tục giao, cho thuê, chuyển mục đích sử dụng, và thu hồi đất trong năm. Theo Luật Đất đai 2013, kế hoạch sử dụng đất hàng năm phải được UBND tỉnh, thành phố phê duyệt trước 31/12 của năm trước đó.

Ông Tùng cho biết thực tế tại địa phương, việc giải quyết chuyển mục đích đất cho người dân "vô cùng bức xúc", một phần do vướng mắc trong lập kế hoạch sử dụng. Theo quy trình, người dân đăng ký sử dụng đất theo nhu cầu, sau đó địa phương lập hồ sơ, trình Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định để UBND TP HCM phê duyệt. Tuy nhiên, nhu cầu của người dân phát sinh, thay đổi liên tục.

Theo ông, đối với những dự án lớn như Vành đai 3 nhà nước có thể tự giải quyết bằng cách bổ sung vào kế hoạch, nhưng công trình nhỏ thì người dân "không biết kêu ai". Chẳng hạn, người dân chỉ muốn chuyển mục đích sử dụng đất 100 m2 để xây nhà, nhưng phải chờ cả năm trời để đăng ký vào kế hoạch sử dụng đất của địa phương. "Với dự án đầu tư công, nhà nước có kế hoạch trung hạn để lên phương án sử dụng đất, nhưng với nhu cầu của người dân mà cũng phải để thành phố thông qua thì rất khó, vô tình sẽ hạn chế quyền của dân", ông Tùng nói.

Do đó, ông Tùng kiến nghị HĐND TP HCM có đề xuất thay đổi quy định lập kế hoạch sử dụng đất trong lần sửa đổi Luật Đất đai cuối năm nay, theo hướng tạo sự linh hoạt, đảm bảo quyền lợi người dân. Về ngắn hạn, TP Thủ Đức sẽ nghiên cứu phần mềm, ứng dụng để người dân đăng ký nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất trực tuyến thay vì phải lên phường nộp giấy tờ, giảm bớt thủ tục và thời gian.

Trước đó, Trưởng ban Đô thị HĐND TP HCM Nguyễn Thị Thanh Vân cho biết khảo sát các địa phương và thực tế tại thành phố nhiều năm nay, kế hoạch sử dụng đất năm nào cũng chậm hơn quy định của Luật Đất đai. Hiện, đã đến quý 3 nhưng nhiều địa phương vẫn chưa được duyệt kế hoạch sử dụng đất hàng năm, ví dụ như TP Thủ Đức.

"Việc này ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi hợp pháp của người dân. Không có kế hoạch sử dụng đất thì không làm được thủ tục về đất đai. Đây là vấn đề rất nghiêm trọng", bà Vân nói và đề nghị các bên liên quan làm rõ điểm bất hợp lý và có kiến nghị giải quyết. Tránh tình trạng Sở Tài nguyên và Môi trường nói địa phương bổ sung hồ sơ trễ, còn địa phương lại bảo do sở thẩm định trễ.

Giải trình, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM cho biết cơ quan này đã hoàn thành nhiệm vụ họp thẩm định giá đất với 22 địa phương từ tháng 2. Sau đó, các quận trung tâm ít biến động trình hồ sơ rất nhanh. Nhưng một số địa phương bổ sung hồ sơ chậm, lý do là để thống nhất, điều chỉnh lại quy hoạch chung rồi mới hoàn thiện hồ sơ cho sở trình UBND thành phố.

Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Ngọc Quỳnh, chuyên viên Phòng Tài nguyên và Môi trường TP Thủ Đức, cho biết địa phương gặp vướng ở bộ đơn giá để thuê tư vấn lập kế hoạch sử dụng đất và thủ tục đấu thầu chọn tư vấn. Thành phố liên tục phải xin hướng dẫn của các sở ngành nên kéo dài thời gian trình phê duyệt kế hoạch sử dụng đất.