Đề xuất cho TP HCM bỏ lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm

Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố kiến nghị bỏ lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm vì cho rằng việc này mất nhiều thời gian và không cần thiết.

Đề xuất được Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Toàn Thắng nêu tại buổi giám sát của Ban Đô thị, HĐND TP HCM, về việc thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất, sáng 4/10. Kiến nghị này cũng được UBND thành phố nêu trong góp ý cho dự thảo Luật Đất đai sửa đổi.

Kế hoạch sử dụng đất năm của quận, huyện quy định chỉ tiêu sử dụng đất theo diện tích đến từng xã, phường, là căn cứ để địa phương thực hiện thủ tục giao, cho thuê, chuyển mục đích sử dụng, và thu hồi đất trong năm. Theo Luật Đất đai 2013, kế hoạch sử dụng đất hàng năm phải được UBND tỉnh, thành phố phê duyệt trước 31/12 của năm trước đó.

Ông Thắng cho biết từ bước chuẩn bị đến phê duyệt kế hoạch sử dụng đất hàng năm mất rất nhiều thời gian và gần như không thể ban hành trước 31/12 hàng năm như quy định. Trong khi đó, TP HCM đã có quy hoạch xây dựng, kế hoạch sử dụng đất 5 năm và 10 năm được Thủ tướng duyệt, UBND thành phố có thể căn cứ trên các quy hoạch này để kiểm soát việc giao, thuê, chuyển mục đích sử dụng đất.

"Do đó, việc lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm tại thành phố là không cần thiết", ông Thắng nói và cho biết sở này đã tham mưu UBND TP HCM đề xuất Trung ương cho bỏ lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm bởi đặc thù của đô thị 10 triệu dân có rất nhiều dự án so với các địa phương khác.

Lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố cũng thừa nhận hiện việc ban hành kế hoạch sử dụng đất của thành phố chậm hơn quy định do 4 nguyên nhân: đấu thầu, nguồn vốn, thời gian thông qua, nguồn vốn, và chờ dân đăng ký chuyển mục đích sử dụng đất.

Cụ thể, nhiều địa phương thiếu kinh nghiệm trong đấu thầu. Thêm vào đó, sau khi thực hiện chính quyền đô thị, 16 quận và TP Thủ Đức trở thành đơn vị dự toán thay vì được cấp ngân sách như trước. Do đó, hàng năm quận phải chờ Sở Tài chính giao vốn thì mới có ngân sách để đấu thầu chọn tư vấn. Các quận, huyện cũng phải thông qua nhiều cơ quan như cấp uỷ Đảng làm kéo dài thời gian. Và địa phương còn chờ người dân đăng ký chuyển mục đích sử dụng đất dẫn đến quy trình bị chậm ngay từ cấp phường, xã.

Tuy nhiên, ông Thắng cho rằng việc chậm ban hành kế hoạch sử dụng đất hàng năm không ảnh hưởng nhiều đến tiến độ chung của các dự án đầu tư công. Bởi hầu hết dự án của thành phố là chuyển tiếp nên có thể thực hiện theo kế hoạch sử dụng đất hiện có cho đến khi kế hoạch mới ban hành.

Về phía địa phương, Phó chủ tịch quận 12 Nguyễn Minh Chánh thừa nhận quá trình lập kế hoạch sử dụng đất, người dân đăng ký nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất chậm, quận cũng có tâm lý "nán lại chờ dân", dẫn đến trình kế hoạch chậm. Còn Trưởng phòng Tài nguyên huyện Cần Giờ Kha Văn Phước cho rằng không địa phương nào tại thành phố có thể kịp trình kế hoạch sử dụng đất năm sau để thông qua trước 31/12 năm trước. Bởi chỉ riêng các quy trình tại cấp huyện đã mất gần 3 tháng, thêm các bước từ huyện lên sở, từ sở lên UBND thành phố mất rất nhiều thời gian, chưa kể có sai sót phải trả lại, bổ sung hồ sơ.

Trước đó, báo cáo đoàn giám sát, Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố cho biết từ 2016 đến nay, HĐND TP HCM đã thông qua tổng cộng 1.445 dự án thu hồi đất các loại. Trong số này, 402 dự án đã hoàn thành (28%), 741 đang thực hiện (51%), và 302 dự án vẫn còn trên giấy (21%).

Đến nay, UBND TP HCM đã huỷ bỏ 169 dự án quá ba năm đăng ký kế hoạch sử dụng đất nhưng chưa thực hiện. Trong đó, 61 dự án thu hồi và chuyển mục đích đất trồng lúa do HĐND thông qua tại Nghị quyết 84/2020 (dự án đầu tư công); số còn lại được thành phố xoá khỏi kế hoạch sử dụng đất. Dự kiến, năm sau sở sẽ tham mưu chính quyền thành phố huỷ bỏ 302 dự án thu hồi đất quá 3 năm chưa thực hiện.