Để tránh bị áp thuế, Tổng thống Mexico báo hiệu nhượng bộ ông Trump về vấn đề người di cư

Trong ngày thứ Bảy (01/06), Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador báo hiệu Mexico có thể thắt chặt kiểm soát các biện pháp về vấn đề người di cư, với mục tiêu tránh bị Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế lên hàng hóa Mexico. Ông Lopez Obrador hy vọng sẽ có kết quả tốt từ các cuộc đàm phán ở Washington vào tuần tới.

Trong ngày thứ Năm (30/05), ông Trump thông báo rằng Mỹ sẽ áp thêm thuế 5% lên toàn bộ hàng hóa nhập khẩu từ Mexico vào ngày 10/06/2019. Trong một tuyên bố, ông cho biết nguyên nhân dẫn tới động thái bất ngờ trên là vì “cuộc khủng hoảng biên giới” đã khiến nước Mỹ bị “xâm lấn bởi hàng trăm ngàn người”. Ông thậm chí còn đề xuất nâng thuế lên 25% vào ngày 01/10/2019 nếu Mexico không đưa ra động thái để ngăn chặn dòng nhập cư vào Mỹ.

Phía Nhà Trắng đã xác nhận trong một tuyên bố rằng hàng rào thuế quan 5% đối với hàng hóa Mexico sẽ có hiệu lực từ ngày 10/06/2019 và nói thêm: “Nếu cuộc khủng hoảng di cư bất hợp pháp được xoa dịu nhờ các động thái hiệu quả của Mexico – được xác định theo sự đánh giá và quyết định của chúng tôi – thì hàng rào thuế quan này sẽ được gỡ bỏ. Tuy nhiên, nếu cuộc khủng hoảng tiếp diễn thì mức thuế sẽ được nâng lên 10% từ ngày 01/07/2019. Tương tự, nếu Mexico vẫn không hành động để giảm đáng kể hoặc loại bỏ những người di cư băng qua lãnh thổ của họ để vào nước Mỹ, hàng rào thuế quan sẽ được nâng lên 15% vào ngày 01/08/2019, lên 20% vào ngày 01/09/2019 và lên 25% vào ngày 01/10/2019".

Đây là một động thái gây chấn động khi Nhà Trắng vừa mới chính thức khởi động quá trình thông qua Thỏa thuận Mỹ-Mexcio-Canada (USMCA).

Động thái của ông Trump đã nhấn chìm tài sản tài chính của Mexico và chứng khoán toàn cầu, nhưng lại đối mặt với sự kháng cự từ phía các nhà lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ và các nhà làm luật lo ngại về tác động từ việc nhắm tới Mexico – một trong những đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ.

Trong cuộc họp báo ở cảng Vịnh Mexico ở Veracruz, Tổng thống Andres Manuel Lopez Obrador cho biết Mexico có thể sẵn sàng tăng cường các biện pháp hạn chế lượng người di cư nhằm tiến tới thỏa thuận với Mỹ.

Một phái đoàn Mexico dưới sự dẫn dắt của Ngoại trưởng Marcelo Ebrard sẽ bàn luận với các các quan chức Mỹ ở Washington vào ngày thứ Tư (05/06) và ông Lopez Obrador cho biết ông mong chờ “các kết quả tốt” từ cuộc đàm phán và chờ đợi một thỏa thuận xuất hiện.

“Điều chính là để thông báo về những gì chúng tôi đang làm để giải quyết vấn đề di cư và nếu cần phải thắt chặt các biện pháp này mà không vi phạm nhân quyền, chúng tôi có thể sẵn lòng tiến tới thỏa thuận đó”, Lopez Obrador cho biết.

Lời đe dọa áp thuế lên Mexico của ông Trump là bài kiểm tra về chính sách đối ngoại lớn nhất của ông Lopez Obrador cho tới thời điểm này và là một đòi hỏi quá lớn đối với các cơ quan chức trách Mexico – vốn không chỉ đấu tranh để kìm hãm lượng người nhập cư mà còn phải chống chọi với bạo lực băng đảng.

Nền kinh tế Mexico phụ thuộc nhiều vào hoạt động xuất khẩu hàng hóa tới Mỹ và đã thu hẹp trong quý 1/2019. Theo kế hoạch của ông Trump, hàng rào thuế quan của Mỹ có thể tăng lên tới 25% vào tháng 10/2019.

Ông Lopez Obrador cho biết Mexico sẽ không tham gia vào bất kỳ cuộc chiến thương mại nào với Mỹ, nhưng lưu ý rằng chính quyền của ông đã có một kế hoạch phòng khi ông Trump thực hiện áp thuế để đảm bảo quốc gia của ông sẽ không bị suy nhược vì thuế quan. Ông không cung cấp thông tin chi tiết về kế hoạch đó.