“Đệ nhất mỹ tửu” 320 tỷ USD và tai tiếng quà hối lộ quan tham Trung Quốc

Sau khi bị Nhân Dân nhật báo chỉ trích dữ dội, cổ phiếu của hãng rượu Quý Châu Mao Đài lao dốc trên sàn chứng khoán Trung Quốc, giá trị vốn hóa bốc hơi hàng chục tỷ USD.

Theo Tài Kinh, tính từ đầu năm đến trước ngày 16/7, giá cổ phiếu của hãng rượu Quý Châu Mao Đài tăng tới 50%. Nhờ đó, giá trị vốn hóa của Quý Châu Mao Đài đạt mốc 320 tỷ USD, biến hãng rượu nổi tiếng của Trung Quốc thành một trong những doanh nghiệp lớn nhất thế giới. Quý Châu Mao Đài cũng là công ty niêm yết có giá trị lớn nhất tại Trung Quốc đại lục, vượt qua cả Ngân hàng Công nghiệp và Thương mại Trung Quốc.

Để so sánh, hai đại gia công nghệ Trung Quốc Tencent và Alibaba có giá trị vốn hóa lần lượt là 640 tỷ USD và 654 tỷ USD tính đến ngày 16/7. Tuy nhiên, Tencent niêm yết tại Hong Kong trong khi Alibaba niêm yết ở New York (Mỹ) và Hong Kong.

Tuy nhiên, mới đây tài khoản WeChat của Nhân Dân nhật báo bất ngờ đăng bài chỉ trích Quý Châu Mao Đài từng dính nhiều bê bối tham nhũng. Bài viết khẳng định rượu Mao Đài thường được sử dụng làm quà hối lộ quan tham ở Trung Quốc. Lập tức, giá cổ phiếu Quý Châu Mao Đài lao dốc gần 8% trong phiên giao dịch ngày 16/7, giá trị vốn hóa bốc hơi hơn 25 tỷ USD.

Quý Châu Mao Đài - được thành lập vào năm 1999 - là doanh nghiệp Trung Quốc chuyên sản xuất và bán rượu Mao Đài cùng với các loại đồ uống, thực phẩm đóng gói. Công ty này thuộc sở hữu nhà nước một phần và cổ phiếu được niêm yết tại Thượng Hải từ năm 2001. Năm 2017, Quý Châu Mao Đài vượt qua Diageo (Anh) để trở thành công ty rượu có giá trị vốn hóa cao nhất thế giới.

Bất chấp dịch Covid-19, giá cổ phiếu Quý Châu Mao Đài tăng vọt trong thời gian qua. Loại rượu này ít được bán tại quán bar, nhà hàng ở Trung Quốc, do đó doanh số không bị ảnh hưởng khi chính quyền nước này áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội để chống dịch Covid-19.

Ngoài ra, Quý Châu Mao Đài cũng hưởng lợi từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung. Nhà phân tích Shaun Rein thuộc China Market Research Group cho biết tâm lý dân tộc dâng cao khiến người tiêu dùng lắm tiền nhiều của ở Trung Quốc chuyển sang dùng rượu Mao Đài nhiều hơn, thay vì rượu Tây.

Có lịch sử hàng trăm năm, rượu Mao Đài được chưng cất từ lúa miến, lên men với thành phần chủ đạo là loại Phi Thiên nồng độ 53%. Theo South China Morning Post, một chai rượu Mao Đài có giá thấp nhất là 1.800 NDT (gần 6 triệu VND). Có chai từng được bán với giá 8 triệu NDT (hơn 26 tỷ VND) trong một cuộc đấu giá.

Vì vậy, rượu Mao Đài còn được gọi là “đệ nhất mỹ tửu” Trung Quốc. Theo chuyên gia rượu John Watkins, rượu Mao Đài là một phần quan trọng trong văn hóa kinh doanh tại Trung Quốc. Nhà lãnh đạo Mao Trạch Đông rất ưa thích rượu Mao Đài và từng dùng rượu này để tiếp đãi Tổng thống Mỹ Richard Nixon khi ông đến thăm Bắc Kinh năm 1972.

Do đó, rượu Mao Đài được coi là loại rượu dành riêng cho giới tinh hoa, quyền lực, là sản phẩm phải có trên bàn tiệc của các doanh nhân có máu mặt, là biểu tượng của quyền lực và sức mạnh. Nhà phân tích David Liu ở Thượng Hải cho biết chiến lược tiếp thị và kinh doanh của Quý Châu Mao Đài cũng rất khôn khéo.

Đúng như tài khoản WeChat của Nhân Dân nhật báo khẳng định, rượu Mao Đài trở thành món quà hối lộ, biếu xén ưa thích tại Trung Quốc. Thậm chí, người Trung Quốc rất quen thuộc với câu nói: “Người uống Mao Đài không mua, người mua Mao Đài không uống”.

Khi chính quyền Trung Quốc mở chiến dịch chống tham nhũng vào năm 2012, nhiều quan chức chính phủ và quân đội bị kỷ luật và phải ngồi tù. Doanh số và lợi nhuận của Quý Châu Mao Đài lập tức sụt giảm mạnh trong giai đoạn này.

Tháng 6/2019, cựu Chủ tịch Quý Châu Mao Đài Viên Nhân Quốc bị truy tố vì tội nhận hối lộ. Sau đó, Quý Châu Mao Đài buộc phải siết chặt kiểm soát mọi hoạt động của các lãnh đạo cấp cao trong công ty.