Đế chế 7 tỷ đô lừng danh một thời sụp đổ trong vài ngày, cả thế giới sốc nặng

Lex Greensill đã mất hai thập kỷ để vươn lên từ trang trại trồng mía và dưa của gia đình mình ở Úc để trở thành công ty tài chính khổng lồ và đi khắp thế giới trên một đội máy bay phản lực tư nhân.

Vào ngày 8 tháng 3, công ty của ông, Greensill Capital, công ty sở hữu hàng tỷ đô la được hậu thuẫn từ các nhà đầu tư như SoftBank Group Corp và General Atlantic, đã rơi vào tình trạng vỡ nợ. Vào tháng 10, Greensill dự đoán ông sẽ sớm phải bán một phần cổ phần của công ty với giá hàng trăm triệu đô la, ngụ ý định giá khoảng 7 tỷ USD.

Sự sụp đổ đã được kích hoạt một tuần trước đó, khi Credit Suisse Group AG đóng băng việc mua lại từ một bộ quỹ trị giá 10 tỷ USD đã đầu tư vào các sản phẩm của Greensill. Sau khi hợp đồng bảo hiểm chống vỡ nợ do Greensill ban hành hết hiệu lực, tài sản không còn được định giá một cách chắc chắn nữa.

Một nỗ lực pháp lý cuối cùng để buộc công ty bảo hiểm tiếp tục cung cấp khoản cứu trợ đã thất bại, gây ra phản ứng dây chuyền, với việc các nhà quản lý Đức nắm quyền kiểm soát một ngân hàng thuộc sở hữu của Greensill, một quỹ khác đóng băng việc mua lại và người sáng lập công ty tuyệt vọng tìm kiếm một hiệp sĩ trắng để bảo lãnh cho anh ta.

Sự sụp đổ của Greensill đã vang danh khắp thế giới, đe dọa danh tiếng, khối tài sản khổng lồ và hàng chục nghìn công việc. Công ty bảo hiểm Nhật Bản Tokio Marine Holdings Inc. đang kiểm tra tính hợp lệ của các hợp đồng bảo hiểm đối với một số khoản vay Greensill.

Các thị trấn của Đức có tiền gửi tại Ngân hàng Greensill Bank AG có trụ sở tại Bremen có nguy cơ mất toàn bộ số tiền. Các nhà máy thép và nhà máy luyện nhôm ở Pháp, Tây Ban Nha và Anh đối mặt với khả năng đóng cửa do nguồn tín dụng từ Greensill cạn kiệt. Dịch vụ Y tế Quốc gia của Anh đã phải tự trả tiền cho các dược sĩ đối với các loại thuốc do Greensill tài trợ. Credit Suisse nổi tiếng của Thụy Sĩ đang bị điều tra về các quỹ hợp tác với Greensill, với kết quả là một số nhân viên cấp cao bị đình chỉ.

Greensill Capital cho biết họ chuyên về lĩnh vực cho vay trên hóa đơn, một hình thức cho vay đơn giản thường được thống trị bởi các gã khổng lồ tài chính với quy mô cần thiết cho một doanh nghiệp có tỷ suất lợi nhuận thấp. Greensill khẳng định có thể cạnh tranh bằng cách "làm cho tài chính công bằng hơn" thông qua hoạt động thanh toán nhanh hơn cho các nhà sản xuất và thậm chí là các cơ sở nhỏ hơn rất nhiều.

Nhưng các câu hỏi về mức độ cho vay của Greensill đối với một khách hàng cụ thể như ông trùm thép Sanjeev Gupta đã thu hút sự giám sát của cơ quan quản lý tài chính của Đức. Greensill có thể yêu cầu khách hàng sở hữu “cổ phần xanh” một cách hợp pháp như Airbus, General Mills và Vodafone, nhưng các tài liệu được đệ trình lên tòa án London cho thấy 90% doanh thu của công ty chỉ là từ 5 khách hàng duy nhất, trong đó lớn nhất là Gupta’s GFG Alliance.

Đối với Gupta, sự sụp đổ của Greensill có thể sẽ "hạ gục" GFG. Các tài liệu của tòa án cho thấy, GFG đã cảnh báo rằng, nếu công ty mất nguồn hỗ trợ tài chính từ Greensill, họ sẽ rơi vào tình trạng mất khả năng thanh toán. Trong khi đó, Athene đang đàm phán để mua lại các tài sản liên quan đến Greensill và cho biết sẽ loại bỏ các tài sản liên kết với Gupta khỏi chủ đề thảo luận.