05/10/2023 Thiệp 24HMoney v2.0 Mới

Đây là lý do khối ngoại không “mặn mà” gom hàng trong nhịp giảm mạnh nhất từ đầu năm của chứng khoán Việt?

Nhịp điều chỉnh kéo dài gần một tháng qua đã lấy đi của VN-Index gần 120 điểm, tương ứng mức giảm hơn 9% kể từ đỉnh đạt được hồi đầu tháng 9. Đây là nhịp giảm mạnh nhất của thị trường chứng khoán Việt Nam kể từ đầu năm 2023 đến nay. Thông thường, khối ngoại sẽ không bỏ qua cơ hội để gom hàng nhưng đợt điều chỉnh lần này lại khác.

Lực đỡ của khối ngoại trong một tháng trở lại đây là khá yếu. Các phiên bán ròng mạnh xuất hiện dày đặc, thậm chí giá trị còn lên đến cả nghìn tỷ đồng. Chiều ngược lại, số phiên mua ròng chỉ “lác đác” với giá trị khiêm tốn hơn nhiều. Tính từ đầu tháng 9 đến nay, nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng đến gần 4.300 tỷ đồng trên HoSE.

Điều này trái ngược hoàn toàn với giai đoạn 2 tháng cuối năm ngoái khi dòng tiền ngoại “ồ ạt” đổ vào bắt đáy. Thời điểm đó, VN-Index rơi xuống vùng thấp nhất trong vòng 2 năm cùng mức định giá “rẻ” hiếm thấy. Lực đỡ của khối ngoại đóng vai trò quan trọng giúp thị trường hồi phục nhanh chóng. Vậy điều gì khiến khối ngoại không “mặn mà” gom hàng trong nhịp giảm mạnh lần này?

Khác với giai đoạn xuống đáy hồi cuối năm 2023, các ETFs không còn hút tiền mạnh, thậm chí một số còn bị rút ròng. Điển hình như Fubon ETF bị rút ròng khoảng 18 triệu USD (~430 tỷ đồng) từ đầu tháng 9 đến nay. Trước đó, quỹ ngoại này còn bị rút vốn kỷ lục với giá trị lên đến 52,7 triệu USD (~1.250 tỷ đồng) trong tháng 8. Mặc dù Fubon ETF có dấu hiệu hút vốn trở lại từ cuối tháng 9 nhưng con số vẫn còn khá khiêm tốn và còn quá sớm để khẳng định về một sự trở lại mạnh mẽ.

Tương tự, 2 ETF nội có quy mô hàng đầu thị trường là DCVFM VNDiamond ETF và DCVFM VN30 ETF cũng bị rút vốn ròng trong tháng 9 với giá trị lần lượt 800 tỷ đồng và 45 tỷ đồng. Đây là tháng thứ 2 liên tiếp DCVFM VNDiamond ETF bị rút ròng mạnh trong khi đà rút vốn trên DCVFM VN30 ETF đã có dấu hiệu chậm lại.

Bộ đôi ETF thuộc DCVFM từng có khoảng thời gian rất được nhà đầu tư Thái Lan ưa chuộng và mua gom liên tục thông qua chứng chủ lưu ký (DR). Tuy nhiên, dòng vốn từ xứ sở chùa Vàng thời gian gần đây đã không còn quá “mặn mà” với 2 chứng chỉ quỹ ETF này. Đây là nguyên nhân chủ yếu khiến dòng vốn DCVFM VNDiamond ETF và DCVFM VN30 ETF bị rút vốn mạnh.

Trong bối cảnh dòng vốn ETF đảo chiều sang rút ròng, các quỹ ngoại chủ động quy mô hàng đầu thị trường lại gần như “full” cổ phiếu và không còn nhiều dư địa để giải ngân. Điển hình như Pyn Elite Fund, tiền mặt tại ngày 8/9 chỉ chiếm tỷ trọng 3,6% trong danh mục, tương ứng khoảng 28 triệu EUR (~700 tỷ đồng).

Ngay trước nhịp giảm mạnh, tỷ trọng tiền mặt trong danh mục của VEIL chỉ còn khoảng 0,5% (vùng thấp nhất lịch sử) và gần như hết dư địa giải ngân. Trạng thái này được duy trì trong phần lớn thời gian của tháng 9 trước khi quỹ ngoại quy mô 1,8 tỷ USD bán ròng cổ phiếu trong tuần cuối qua đó nâng tỷ trọng tiền lên trên 2%.

Thị trường trước khi điều chỉnh đã có một khoảng thời gian đi lên kéo dài nhiều tháng. Rất nhiều cổ phiếu nóng đã tăng hàng chục %, thậm chí bằng lần qua đó leo lên đỉnh hơn một năm. Do đó, áp lực chốt lời mạnh là khó tránh khỏi. Mức chiết khấu trên nhiều cổ phiếu có thể chưa đủ hấp dẫn đối với khối ngoại.

Bên cạnh yếu tố định giá, tỷ giá cũng là một trong những nguyên nhân khiến khối ngoại “dè dặt” thời gian qua. Theo dữ liệu của Investing, tỷ giá USD/VND đã tăng lên trên 24.400 qua đó tiến gần đến mức lịch sử thiết lập vào cuối tháng 10 năm ngoái. Tỷ giá tăng nhanh khiến các khoản đầu tư bằng VND nếu quy đổi thành USD “vô tình” bị lỗ và điều này có thể ảnh hưởng đến dòng tiền ngoại đổ vào chứng khoán Việt Nam qua các quỹ đầu tư.

Ngoài các yếu tố mang tính ngắn hạn, dòng vốn ngoại suốt nhiều năm qua vẫn “phập phù” trên thị trường chứng khoán Việt Nam có một phần nguyên nhân xuất phát từ nội tại. Hàng hoá chất lượng là chất xúc tác quan trọng để thu hút khối ngoại, lại đang thiếu hụt khiến nhà đầu tư nước ngoài không có nhiều lựa chọn.