Đầu tư công và cách chính sách hỗ trợ hiệu quả là đạt được “lợi ích kép”

Thúc đẩy đầu tư công cũng là cách để chúng ta duy trì được tăng trưởng và tạo thêm việc làm và thu nhập cho người lao động. Để giải quyết vấn đề tăng trưởng mà không tạo ra lạm phát cao, đầu tư vào hạ tầng giao thông như cao tốc Bắc Nam là hướng đi đúng đắn.

Lợi ích kép trong việc đầu tư vào hạ tầng là tạo việc làm, tăng nhu cầu trước mắt và lâu dài là góp phần gia tăng năng suất tổng cho nền kinh tế sau đầu tư.

Ngoài tăng đầu tư công và hỗ trợ nhóm yếu thế, giảm thuế để kích thích tiêu dùng, chính phủ cũng nên tạo ra các gói kích thích chi tiêu vào giáo dục và đào tạo, đặc biệt là hướng đến nhóm đối tượng thu nhập thấp nhưng có nhu cầu học tập cao. Nếu chính sách này được triển khai thì sẽ đạt được lợi ích kép. Bởi, không những góp phần kích cầu tiêu dùng giáo dục, mà còn giúp nâng cao kỹ năng, trình độ của lực lượng lao động đáp ứng nhu cầu nâng cấp nền kinh tế trong tương lai.

Những doanh nghiệp lớn hơn thì đa phần lượng tiền mặt (chi trả vận hành) cũng chỉ cầm cự được thêm vài tháng. Đấy là bỏ ngoài các khoản chi phí tài chính được tạm giãn, giảm, còn nếu không được hỗ trợ thì doanh nghiệp lớn cũng gục ngay, nhất là các doanh nghiệp dùng đòn bẩy nhiều. Nếu cắt giảm chi phí tối đa và thu nhỏ lại (down size) thì cũng chỉ được hết năm. Chí ít cũng phải tạo cơ hội để các doanh nghiệp tồn tại được nhờ thị trường nội địa, giữ được các doanh nghiệp tốt, đợi hết dịch rồi phục hồi theo thế giới. Giải pháp là giãn nợ, giảm phí và lãi vay có thời hạn cụ thể được phải được áp dụng ngay và luôn.

Riêng doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ (chiếm 2/3 tổng số doanh nghiệp tư nhân) thường ít vướng nợ vay do lúc bình thường ít thoả điều kiện cho vay, thì bây giờ nên cho họ vay để duy trì và phát triển kinh doanh, có thể là tín chấp, hay cách nào đó đơn giản hoá một số điều kiện vay vốn. Cần nhớ, các doanh nghiệp lớn có xu hướng giảm lao động khi hàm lượng công nghệ gia tăng, trong khi các doanh nghiệp nhỏ và vừa mới là khu vực tạo ra nhiều việc làm chính và việc làm mới, do vậy hỗ trợ vốn cho nhóm doanh nghiệp này là các hiệu quả để giúp phục hồi thị trường việc làm, kinh tế.

Gần như nhóm doanh nghiệp nào đang kinh doanh đều trông chờ chính sách của nhà nước. Quyết định thành bại hay không đó chính là cơ chế tốc độ triển khai từ gói cứu trợ đến các chính sách mới. Tốc độ của cơ chế là chìa khoá vì nhiều “cơ trong nguy” có thể bị vuột đi nếu quá trình ra quyết định, tư duy chính sách không theo kịp tình hình. Các chính sách quyết định nhưng trên nền tư duy mới