Dấu hiệu Hezbollah thay đổi lập trường với Israel, nhưng có thể quá muộn

Các quan chức Hezbollah không đòi hỏi lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza như một điều kiện tiên quyết để tiến tới lệnh ngừng bắn ở Li-băng nữa, cho thấy lực lượng này đã từ bỏ lời thề mà họ thường tuyên bố, đó là sẽ tiếp tục chiến đấu cho đến khi Israel dừng tấn công Hamas.

Một cuộc không kích của Israel vào ngoại ô thủ đô Beirut của Li-băng, ngày 6/10. (Ảnh: AP)

Từ khi Hezbollah bắt đầu phóng tên lửa qua biên giới Li-băng cách đây 1 năm, các lãnh đạo Hezbollah liên tục tuyên bố sẽ không dừng lại cho đến khi Israel chấm dứt chiến sự ở Dải Gaza.

Tuy nhiên, ông Naim Qassem, phó lãnh đạo của Hezbollah, vừa thể hiện thay đổi về quan điểm trong bài phát biểu trên truyền hình ngày 8/10, dù ông vẫn hứa sẽ tiếp tục sát cánh cùng Hamas và người Palestine trong cuộc chiến với Israel.

Ông Qassem hiện là quan chức cấp cao nhất của Hezbollah sau khi ông Sayyed Hassan Nasrallah thiệt mạng trong cuộc không kích của Israel. Trong bài phát biểu, ông Qassem ủng hộ những nỗ lực của Chủ tịch Quốc hội Li-băng Nabih Berri nhằm đảm bảo lệnh ngừng bắn, nhưng không nêu ra điều kiện tiên quyết.

"Chúng tôi ủng hộ hoạt động chính trị do ông Berri lãnh đạo để đạt được lệnh ngừng bắn. Nếu kẻ thù (Israel) tiếp tục chiến tranh, thì chiến trường sẽ quyết định", ông Qassem nói.

Cách đây 2 ngày, hai quan chức cấp thấp hơn của Hezbollah cũng đã nói về lệnh ngừng bắn ở Li-băng mà không liên quan đến Dải Gaza.

Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris phát biểu trong cuộc trả lời phỏng vấn chương trình The Late Show ngày 8/10, rằng đã có một số tiến triển trong đàm phán thỏa thuận ngừng bắn ở Dải Gaza, nhưng điều này "vô nghĩa" nếu không thực sự đạt được thỏa thuận.

Hezbollah không nói rõ về sự thay đổi lập trường. Lực lượng này không bình luận về suy luận trên báo chí.

Ông Sami Abu Zuhri, một quan chức cấp cao của Hamas, nói với Reuters rằng nhóm này “vẫn tin tưởng vào lập trường của Hezbollah về việc gắn bất kỳ thoả thuận nào với đòi hỏi dừng chiến sự ở Dải Gaza”.

Tuy nhiên, một quan chức Chính phủ Li-băng giấu tên nói với báo chí, rằng Hezbollah đã thay đổi lập trường vì nhiều áp lực, như việc phải di dời hàng loạt dân khỏi các khu vực bầu cử chính, nơi những người ủng hộ lực lượng Hồi giáo Shi'ite sinh sống ở miền nam Li-băng và vùng ngoại ô phía nam thủ đô Beirut.

Quan chức này cho biết, Hezbollah thay đổi quan điểm cũng là do chiến dịch tấn công trên bộ ngày càng dữ dội của Israel và một số nhân vật chính trị Li-băng phản đối lập trường của Hezbollah.

Trong những ngày gần đây, các nghị sĩ hàng đầu thuộc những giáo phái khác trong nền chính trị chắp vá của Li-băng kêu gọi phải đạt được thoả thuận chấm dứt giao tranh không gắn với tương lai của Li-băng, quốc gia vốn đã bị tàn phá bởi cuộc khủng hoảng kinh tế từ nhiều năm trước.

"Chúng tôi sẽ không gắn số phận của mình với số phận của Dải Gaza", chính trị gia kỳ cựu Walid Jumblatt phát biểu đầu tuần này.

Chính trị gia Cơ đốc giáo Suleiman Frangieh, một đồng minh của Hezbollah, nói với báo chí rằng ưu tiên hiện nay là dừng chiến dịch tấn công của Israel.

Cuối tuần qua, ông Mahmoud Qmati - một quan chức của Hezbollah, phát biểu trên đài truyền hình nhà nước Iraq rằng lực lượng này "sẵn sàng bắt đầu xem xét các giải pháp chính trị sau khi (Israel) dừng chiến dịch xâm lược Li-băng", và cũng không nhắc đến Dải Gaza.

Các nhà ngoại giao cho rằng Hezbollah có thể đã thay đổi quan điểm quá muộn để tạo ra bất kỳ động lực ngoại giao nào. Trong những ngày qua, Israel vẫn tăng cường tấn công bằng lực lượng bộ binh ở khu vực biên giới, không kích Beirut và những nơi khác.

Một nhà ngoại giao làm việc tại Li-băng cho biết, giải pháp mà Israel đang theo đuổi là quân sự chứ không phải ngoại giao.

Một nhà ngoại giao cấp cao phương Tây thừa nhận chưa có dấu hiệu nào cho thấy các bên sẽ sớm đạt được thoả thuận ngừng bắn.

Mohanad Hage Ali - một chuyên gia tại Trung tâm Carnegie Trung Đông, đánh giá Israel đã giành thế thượng phong sau khi tăng cường áp lực quân sự lên Hezbollah.

"Hezbollah đang chơi trò chính trị... Nhưng điều đó chưa đủ đối với người Israel. Mọi chuyện không diễn ra theo cách đó", ông nói.

Ngoại trưởng Anh David Lammy sẽ gặp các nhà lãnh đạo ở Bahrain và Jordan trong tuần này nhằm tìm biện pháp ngăn chặn sự leo thang hơn nữa ở Trung Đông. Ông Lammy đến khu vực vào ngày 9/10 để "tái khẳng định tầm quan trọng của việc hợp tác với các đối tác trong khu vực nhằm thúc đẩy sự kiềm chế và sẽ yêu cầu Iran cùng các lực lượng ủy nhiệm ngừng tấn công", văn phòng ngoại trưởng Anh cho biết trong một tuyên bố.

"Tình hình vô cùng nguy hiểm và việc leo thang hoặc tính toán sai lầm hơn nữa trong khu vực không có lợi cho bất kỳ ai", ông Lammy tuyên bố.