Dấu hiệu chỉ báo lãi suất sẽ sớm quay đầu tăng trở lại

Mặt bằng lãi suất tiền gửi tiết kiệm tiếp tục được điều chỉnh sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn. Giữa xu hướng giảm, đã có một vài nhà băng tăng lãi suất huy động trở lại. Đây được cho là những dấu hiệu chỉ báo lãi suất sẽ sớm quay đầu tăng trở lại

Ngân hàng rục rịch tăng lãi suất

Ngày 23/2, Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) bất ngờ tăng lãi suất huy động sau hai lần giảm. Theo đó, nhà băng này nâng 0,2-0,4 điểm % cho khoản tiền gửi phát sinh mới ở kỳ hạn ngắn từ 1-5 tháng.

Cụ thể, Sacombank điều chỉnh kỳ hạn 1-2 tháng tăng thêm 0,2 điểm %, lên mức 2,6-2,7%/năm; kỳ hạn 3 tháng tăng 0,3 điểm %, lên mức 2,9%/năm; kỳ hạn 4 tháng tăng 0,1 điểm %, lên 3,2%/năm; kỳ hạn 5 tháng tăng 0,4 điểm %, lên mức 3,6%/năm.

Sacombank giữ nguyên lãi suất huy động các kỳ hạn còn lại. Đây cũng là ngân hàng hiếm hoi còn duy trì trên 6% với lãi suất trực tuyến kỳ hạn 36 tháng 6,2%/năm.

Trước đó, Techcombank là ngân hàng đầu tiên gây bất ngờ khi tăng lãi suất tiết kiệm ngay sau Tết Nguyên đán. Hôm 16/2, Techcombank tăng 0,4% lãi suất kỳ hạn 1-2 tháng lên 2,75%/năm và tăng 0,5% lãi suất kỳ hạn 3-5 tháng lên 3,15%/năm.

Còn với khách hàng gửi tiền online, Techcombank áp dụng lãi suất cao hơn từ 0,1-0,2%/năm so với hình thức gửi tiền tại quầy. Tuy vậy, lãi suất các kỳ hạn tại Techcombank vẫn thuộc nhóm thấp nhất hệ thống hiện nay.

Song đến ngày 19 và 20/2, ngân hàng này lại giảm lãi suất tiết kiệm các kỳ hạn khác. Theo đó, lãi suất tiết kiệm trực tuyến với tài khoản mở mới dưới 1 tỷ đồng, kỳ hạn 6-8 tháng còn 3,65%/năm, kỳ hạn 9-11 tháng còn 3,7%/năm. Lãi suất tiền gửi các kỳ hạn từ 12-36 tháng xuống còn 4,55%/năm.

Trước đó, đầu tháng 1/2024, ACB cũng bất ngờ tăng lãi suất huy động. Theo biểu lãi suất huy động trực tuyến tại nhà băng này, lãi suất tiền gửi từ 1-3 tháng tăng 0,3%; kỳ hạn 12 và 18 tháng tăng 0,1%.

Mức lãi suất tiết kiệm cao nhất trên thị trường đang là 10,15%/năm nhưng ở kỳ hạn dài và đòi hỏi giá trị tiền gửi lên đến hàng trăm, nghìn tỷ đồng.

Lãi suất huy động cao nhất hệ thống ngân hàng hiện được niêm yết tại ABBank với mức 10,15%/năm. Nhưng mức lãi suất trên chỉ áp dụng với khách gửi tiết kiệm từ 1.500 tỷ đồng trở lên ở kỳ hạn 13 tháng, lãi cuối kỳ và phải có sự phê duyệt của Tổng giám đốc ngân hàng.

Thấp hơn một chút, PVcomBank đang áp dụng lãi suất cao nhất lên tới 10%/năm cho tiền gửi kỳ hạn gửi 12 và 13 tháng với số dư tiền gửi mới từ 2.000 tỷ đồng trở lên.

MSB đang có mức lãi suất tiết kiệm cao nhất là 8,5%/năm. Song mức lãi suất này chỉ áp dụng cho kỳ hạn 12-13 tháng với hạn mức từ 500 tỷ đồng đối với các tài khoản tự động gia hạn từ 1/1/2018.

Tương tự, HDBank áp dụng mức lãi suất cao nhất 8,2%/năm cho tiền gửi kỳ hạn 13 tháng tối thiểu từ 300 tỷ đồng.

Đáng chú ý, Wooribank đang triển khai gói lãi suất hấp dẫn Won Challenge với mức lãi cao nhất lên tới 11%/năm dành cho kỳ hạn 12 tháng, 10% dành cho kỳ hạn 12 tháng và 6%/năm dành cho kỳ hạn 9 tháng. Nhưng gói lãi suất này đặt ra điều kiện, khách hàng chỉ gửi tiết kiệm tối đa 5 triệu đồng và thấp nhất 1 triệu đồng/tháng.

Thời đỉnh cao của lãi suất bao giờ trở lại?

Hơn một năm trước (đầu tháng 1/2023) là "thời hoàng kim" của gửi tiền vào ngân hàng khi lãi suất huy động có nơi từng lên tới 11-12%/năm.

Thế nhưng, kể từ tháng 2/2023, lãi suất gửi tiết kiệm bắt đầu giảm dần. Cuối năm 2023, lãi suất huy động giảm tới hơn một nửa so với đầu năm 2023. Bước sang năm 2024, các ngân hàng vẫn giảm thêm mức lãi trả người gửi tiền.

Thống kê từ thị trường cho thấy, sau khi giảm 20-50 điểm trong tháng 12/2023, lãi suất huy động tại các ngân hàng tiếp tục nối dài xu hướng giảm khi tiếp tục giảm nhẹ 5-20 điểm trong tháng 1/2024.

Sau kỳ nghỉ Tết, mặt bằng lãi suất huy động tháng 2/2024 tại các ngân hàng tiếp tục duy trì ở mức thấp, thậm chí có ngân hàng tiếp tục điều chỉnh giảm thêm ở một số kỳ hạn.

Ở thời điểm cuối tháng 2/2024, lãi suất huy động ở kỳ hạn 1-2 tháng tại các ngân hàng dao động từ 2-3%/năm. Cá biệt, mức lãi suất niêm yết kỳ hạn 1-3 tháng của Vietcombank và Agribank chỉ 1,7%/năm, thấp nhất hệ thống.

Đối với kỳ hạn 6 tháng, trên thị trường đã không còn ngân hàng nào duy trì mức lãi suất trên 5%/năm. Ở kỳ hạn tiền gửi từ 9-11 tháng, lãi suất phổ biến từ hơn 4%/năm. Ở kỳ hạn 12 tháng, mức lãi suất cao nhất chỉ ở mức nhỉnh 5%/năm. Đối với tiền gửi kỳ hạn 24 tháng, các ngân hàng áp dụng lãi suất từ 4,7-5,5%/năm.

Lãi suất huy động liên tục phá đáy thể hiện nhu cầu tín dụng không đột biến. Lãi suất cho vay cũng có xu hướng giảm khá trong giai đoạn tháng 12/2023 và tháng 1/2024 với mức giảm lên tới 1%. Tuy nhiên, nhu cầu tín dụng và niềm tin kinh doanh vẫn chưa thực sự hồi phục.

Chốt năm 2023, tăng trưởng tín dụng đạt 13,5%. Ngay từ đầu năm 2024, Ngân hàng Nhà nước đã giao hết toàn bộ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng định hướng 15%.

Các chuyên gia đều có chung nhận định, lãi suất gửi tiết kiệm sẽ còn dư địa giảm. Thời "hoàng kim" lãi suất trên 11% như cách đây hơn một năm sẽ khó quay trở lại, ít nhất là trong năm nay.

Mặt bằng lãi suất huy động được dự báo sẽ tiếp tục đi ngang ở vùng thấp trong năm 2024, qua đó tạo dư địa để lãi suất cho vay tiếp tục giảm thêm.

Trong bối cảnh lãi suất huy động đã về vùng đáy lịch sử, Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) dự báo mặt bằng lãi suất huy động sẽ tiếp tục đi ngang ở vùng thấp trong hầu hết cả năm 2024. Còn lãi suất cho vay bình quân sẽ có dư địa để giảm thêm 0,75-1%.

Chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển nhìn nhận, việc lãi suất tiết kiệm giảm là hợp lý. Sau nhiều năm điều hành lãi suất chưa hợp lý, các ngân hàng đang từng bước đưa lãi suất về kỳ hạn hợp lý, theo đường cong lãi suất.

Đồng quan điểm, PGS. TS Võ Đại Lược cho rằng, việc giảm lãi suất là điều kiện để giúp nền kinh tế phục hồi đặc biệt là kênh đầu tư bất động sản.

Về xu hướng lãi suất, các giới chuyên gia cho rằng, lãi suất thấp có thể tiếp tục duy trì trong những tháng đầu năm nay.

TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng nhận định, các ngân hàng có thể sẽ tiếp tục hạ lãi suất, ít nhất là trong quý I/2024 cho đến khi hoạt động kinh tế khởi sắc trở lại vào khoảng nửa sau của năm 2024.

Trong khi đó, PGS TS Nguyễn Hữu Huân - Trường Đại học kinh tế TP.HCM - đưa ra dự báo, khả năng mặt bằng lãi suất tiết kiệm sẽ duy trì mức như hiện nay đến hết quý II/2024 và bắt đầu tăng trở lại trong nửa cuối năm nay nếu nền kinh tế hồi phục, tín dụng cải thiện trở lại so với mức tăng trưởng âm 0,6% trong tháng 1 đầu năm.