Dấu ấn hơn một thập kỷ Samsung đầu tư tại Việt Nam: Doanh nghiệp FDI đóng 1.500 tỷ tiền BHXH/năm

Samsung hiện là một trong những doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đầu tư bài bản tại Việt Nam, tạo công ăn việc làm ổn định cho hơn 130.000 lao động và cũng là doanh nghiệp FDI đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) cho người lao động khủng, lên tới khoảng 1.500 tỷ /năm.

Niềm vui của công nhân

Vừa qua, PV Nhadautu.vn đã có chuyến tham quan và làm việc tại Công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam Thái Nguyên (SEVT). SEVT và Công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam (SEV) là 2 đơn vị dẫn đầu về nộp tiền BHXH hàng năm với số tiền lên tới hàng nghàn tỷ đồng.

Samsung Thái Nguyên hoạt động bắt đầu từ năm 2013. Đây cũng là thời điểm, SEVT là tâm điểm thu hút lao động từ các tỉnh, thành phố phía Bắc vì mức lương hấp dẫn và có nhiều chế độ phúc lợi tốt. Đến thời điểm hiện tại, SEVT có khoảng 70.000 công nhân làm việc thường xuyên.

Một điểm đặc biệt là ở SEVT, người ta gọi công nhân là “nhân viên sản xuất”. Vì quan niệm nhân viên sản xuất chính là mấu chốt quan trọng nhất trong hệ thống sản xuất của Samsung.

Gặp chúng tôi tại phân xưởng, chị Phạm Thị Hương, 25 tuổi, quê huyện Phú Bình (Thái Nguyên) cho biết, đã làm việc hơn 6 năm tại SEVT. Theo lời kể thì chị Hương chuyển từ Sam Sung Bắc Ninh qua SEVT năm 2013. Chị Hương có 3 con nhỏ, cháu lớn 5 tuổi đang đi học, còn hai cháu nhỏ gửi ông bà trông. Chị Hương hiện đang là nhân viên sản xuất tại bộ phận Lami 1G - là bộ phận chuyên sản xuất mặt sau của điện thoại di động.

Tại Thái Nguyên, bình quân mỗi năm thu BHXH khoảng trên 2.000 tỷ đồng thì riêng tiền BHXH thu từ Samsung đã chiếm tới hơn 1/2.

Ông Nguyễn Hồng Trường - Phó giám đốc BHXH Thái Nguyên

Công việc hàng ngày của chị Hương là chạy máy để tạo thành mặt sau của điện thoại với mức lương trung bình từ 8-9 triệu/tháng. Nếu tăng ca, sẽ có thêm tiền trợ cấp. “Vì gắn bó với công việc này từ khi vào công ty nên các quy trình như ra vào phòng sạch, quy định của phòng sạch, quy định của công ty đều nắm rất rõ”, chị Hương cho biết.

Để sản xuất được mặt sau điện thoại, khi vào công ty, chị Hương được công ty đào tạo về lý thuyết và được xuống trực tiếp xưởng để thực hiện thông qua các công nhân đã có kinh nghiệm làm việc.

Hỏi lý do vì sao gắn bó lâu dài với Samsung, chị Hương cho biết "vì công ty có chế độ đặc biệt tốt đối với công nhân". Theo chị Hương, làm việc tại Samsung có nhiều phúc lợi hơn so với các công ty khác tại Thái Nguyên. Ví dụ như, ở Samsung, một lần mang thai được nghỉ 5 ngày để đi khám, được ăn suất đặc biệt vào thứ 3 và thứ 5 hằng tuần, có một cửa đi dành riêng cho chị em đang mang bầu...

"Như em, sinh em bé xong, sau một tháng được chuyển tiền thai sản. Hồi sinh cháu đầu, em được hưởng chế độ thai sản 22,5 triệu đồng. Mỗi lần đi khám có thẻ BHYT. Dù mức hưởng theo năng suất lao động và mức lương tùy vào thâm niên từng công nhân nhưng không phải công ty nào cũng làm được như Samsung", chị Hương kể.

Nhiều công nhân khi được hỏi cũng cho biết, trung bình nếu được tăng ca, mức lương được hưởng là 12 triệu đồng/tháng. Trong ngày làm việc, được nghỉ ăn trưa và ăn tối. "Riêng về tiền ăn, được công ty hỗ trợ. Nếu trong ca làm việc thì được miễn phí; còn nếu không phải ca chính mà công nhân muốn ăn tại công ty, chỉ phải trả 50% suất ăn. Còn làm tăng ca thì miễn phí tiền ăn", chị Trần Thị Mận, 29 tuổi, quê Phổ Yên (Thái Nguyên) cho biết.

Chị Mận cũng đã làm việc cho Samsung gần 6 năm. Lý do chị gắn bó lâu dài với Samsung cũng vì tại đây có nhiều chế độ tốt đối với chị em. Ví dụ như, khi tan ca, đến giờ ăn, công nhân phải xếp hàng. Tuy nhiên, ở Samsung còn có những buổi ăn kết nối để liên hoan phòng mà không phải xếp hàng. "Suất ăn kết nối được chuẩn bị sẵn, bày biện trong hộp gỗ trang trọng và rất ngon. Ngoài ra, còn được bố trí một khu vực ngồi riêng để các bạn cùng phòng kết nối với nhau", chị Mận cho biết.

Chị Mận cũng cho biết thêm, ngoài ra, cứ 3 tháng công nhân được đi ăn GWP (great work place) - được tổ chức đi ra ngoài ăn và công ty trả tiền cho bữa ăn đó. "Cứ ba tháng được tổ chức một lần, mỗi người được 100 nghìn đồng và hóa đơn tổng mang về công ty thanh toán", chị Trần Thị Mận chia sẻ.

Tại buổi làm việc với PV Nhadautu.vn, bà Thân Thị Vân - Trưởng phòng Tiền lương (Trung tâm hỗ trợ Tiền lương Samsung Việt Nam) cho biết, chế độ tiền lương tại Samsung khá ổn định, ít khi thưởng sốc, nhưng giữ chân công nhân bằng nhiều chế độ phúc lợi.

Bà Vân cho biết, mỗi năm ngoài 12 tháng ương ra, còn có thêm 3 tháng lương nữa. Tức là một tháng thưởng Tết âm và 2 tháng thưởng năng suất (6 tháng thưởng 1 lần từ 100 đến 150% tùy vào tình hình hoạt động của công ty). "Tính ra, trung bình ở Samsung, có 15 tháng lương/năm. Ngoài ra, ngày 2/9 và 30/4, công ty còn thưởng động viên công nhân", bà Vân nói.

Bà Vân cũng cho biết thêm, để giữ chân công nhân, ngoài chế độ lương, thưởng, ở Samsung còn có nhiều câu lạc bộ để phục vụ cho chị em công nhân. Nếu tính cả 2 nhà máy của Samsung ở Bắc Ninh (SEV) và Thái Nguyên (SEVT), có khoảng 70 câu lạc bộ như gym, trang điểm, dance, thêu, erobic, yoga, cờ tướng, cờ vua, đá bóng, đá cầu, võ thuật...

Mỗi năm nộp 1.500 tỷ đồng tiền BHXH

Bà Thân Thị Vân cho biết, tính riêng tại Samsung Thái Nguyên, có hơn 66.000 người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc. Mỗi năm, Samsung Thái Nguyên nộp trung bình khoảng 1.500 tỷ đồng tiền BHXH. "Thực tế, có thể nói Samsung là doanh nghiệp nộp tiền BHXH lớn nhất tại Thái Nguyên. Là nguồn thu quan trọng đối với BHXH Thái Nguyên nói riêng và BHXH Việt Nam nói chung", bà Vân nói.

Riêng tại Samsung Thái Nguyên, có hơn 66.000 người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Hàng năm, Samsung Thái Nguyên nộp trung bình khoảng 1.500 tỷ đồng tiền BHXH.

Bà Thân Thị Vân - Trưởng phòng Tiền lương, Trung tâm hỗ trợ Tiền lương Samsung Việt Nam

Theo bà Vân, vì nộp tiền BHXH lớn nên thời gian qua, BHXH Thái Nguyên luôn phối hợp tốt với Samsung để hỗ trợ công việc và trao đổi thông tin. Đặc biệt là những thông tin thay đổi về Luật BHXH.

Để dễ triển khai các chế độ, chính sách cho công nhân, BHXH Thái Nguyên đã gửi nhiều văn bản kịp thời, đây là việc vô cùng quan trọng, vì như thế, Samsung mới có thể xem xét tình hình và có thể đánh giá những tác động đối với công ty, từ đó đưa ra phương thức phù hợp để áp dụng. Sở dĩ như vậy là vì, theo bà Vân, lao động của Samsung quá đông nên khi chính sách mới đưa ra, việc vận hành, thông tin cho người lao động thế nào cần có thời gian để triển khai.

Theo bà Thân Thị Vân, những năm gần đây, phía BHXH đã giảm nhiều thủ tục giấy tờ. Đây là bước đột phá vì khác với trước đây, phải lưu số lượng giấy tờ lớn thì này do triển khai giao dịch điện tử, áp dụng công nghệ thông tin nên các công việc liên quan chế độ chính sách cho người lao động được đảm bảo kịp thời. "Trước đây, khi báo tăng - giảm truy thu BHXH, Samsung phải làm các giấy tờ và mang trực tiếp đến cơ quan BHXH, nhưng hiện nay đã có phần mềm để quản lý nên Samsung chỉ cần báo tăng giảm trực tiếp trên hệ thống và không cần mang giấy tờ gì đến cơ quan BHXH nữa", bà Vân cho biết.

Ngoài ra, vì nhân viên của Samsung chủ yếu là nữ, tỷ lệ lao động sinh con nhiều. Do đó, mỗi tuần Samsung phải mang ra BHXH từ 1.000-1.200 hồ sơ. "Dù số lượng hồ sơ hưởng chế độ thai sản lớn như vậy, nhưng phía BHXH Thái Nguyên luôn cố gắng duyệt chi trả chế độ cho công nhân Samsung một cách nhanh nhất. Chính vì vậy, người lao động tại Samsung khi sinh con luôn nhận được chế độ sớm nhất", bà Vân nói.

Cũng theo bà Vân, trước năm 2019, thẻ BHYT cấp phát mỗi năm một lần bằng thẻ giấy. Vì thẻ giấy nên đối với Samsung đó là bài toán rất lớn vì khi BHXH phát mỗi tờ có 8 thẻ, nhân viên Samsung phải cắt khoảng 70.000 thẻ ra và chia cho từng bộ phận nên đây là việc làm rất tốn thời gian. Do đó, để hỗ trợ Samsung, BHXH Thái Nguyên đã in theo danh sách, theo bộ phận mà Samsung cung cấp. Từ đó, việc chia thẻ cho các bộ phận làm việc tại Samsung trở nên đơn giản hơn nhiều.

Để tìm hiểu công tác hỗ trợ doanh nghiệp FDI nói chung và Samsung nói riêng, PV Nhadautu.vn đã có buổi làm việc với lãnh đạo BHXH Thái Nguyên. Tại thời điểm làm việc, ông Nguyễn Hồng Trường - Phó giám đốc BHXH Thái Nguyên cho biết, Samsung đang đóng BHXH cho 66.088 lao động, bình quân mỗi năm đóng khoảng gần 1.500 tỷ đồng.

Ông Trường cũng cho biết, với doanh nghiệp FDI nói chung và Samsung nói riêng, trước khi vào đầu tư tại Thái Nguyên, họ tìm hiểu chính sách pháp luật Việt Nam khá kỹ, đồng thời họ cũng quan tâm tới các chính sách, quy định của pháp luật đối với người lao động. "Thực tế, đối với doanh nghiệp FDI, họ chấp hành chế độ chính sách và quy định pháp luật khá nghiêm túc. Đây là đặc điểm thuận lợi trong việc triển khai các chế độ, chính sách liên quan đến BHXH", ông Trường nói.

Ông Trường cũng cho rằng, những doanh nghiệp lớn như Samsung, ngoài chính sách chung, họ cũng có những chính sách riêng để thu hút lao động như chế độ tiền lương, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho công nhân... Đặc biệt, tại Samsung, do có tổ chức Công đoàn hoạt động tốt nên đời sống tinh thần, vật chất của công nhân luôn được quan tâm từ chế độ tăng ca, chế độ cho lao động đang mang thai...

"Samsung cũng là một công ty chi trả chế độ hàng tháng rất kịp thời. Vì có chính sách tốt nên trong những năm gần đây, lực lượng lao động Samsung tuyển rất thuận lợi, luôn đảm bảo số lượng theo nhu cầu của công ty", ông Trường cho biết.

Cũng theo ông Trường, một điểm khá tốt nữa là Samsung có một đội ngũ làm công tác nhân sự và công tác BHXH khá chuyên nghiệp và ổn định. Vì chuyên nghiệp và ổn định nên không giống như doanh nghiệp nhỏ lẻ, đội ngũ kế toán làm công tác bảo hiểm hay bị thay đổi. Khi thay đổi thì việc tiếp cận và am hiểu chế độ chính sách BHXH không được cập nhật nên rất vất vả cho cơ quan BHXH.

Trong quá trình phối hợp với cơ quan BHXH, theo ông Trường, phía Samsung cũng rất cầu thị, nhất là trong quá trình triển khai các mẫu biểu, triển khai giao dịch điện tử, công nghệ thông tin... "Tuy nhiên, vì Samsung có số lượng công nhân vào ra lớn nên có khó khăn là phải tăng khối lượng công việc trong việc chốt sổ BHXH cũng như thực hiện các chế độ, chính sách liên quan", ông Trường nói.

Theo ông Trường, thực hiện chỉ đạo của BHXH Việt Nam, BHXH tỉnh Thái Nguyên nói riêng và các cơ quan BHXH trên địa bàn cả nước nói chung, trong thời gian vừa qua đã tích cực thực hiện cải cách thủ tục hành chính, giảm tối đa thủ tục hành chính không còn phù hợp và rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính để hỗ trợ các doanh nghiệp.

Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, áp dụng các phần mềm, nối mạng internet, triển khai giao dịch điện tử đã thực sự giúp các doanh nghiệp nói chung và Samsung thực hiện tốt chế độc hính sách đối với người lao động. "Đặc biệt, từ năm 2016, ở Thái Nguyên, đã triển khai giao dịch điện tử trong việc cấp và thu sổ, thẻ. Từ giữa 2018, triển khai giải quyết chế độ ngắn hạn. Riêng với Samsung, hiện tại, giao dịch điện tử trong lĩnh vực thu và cấp sổ, thẻ đã thực hiện hoàn toàn trên giao dịch điện tử", ông Trường nói.