Đánh thuế tài sản với nhà đất: Đừng lo bất động sản tăng giá

Nhiều ý kiến cho rằng bất động sản sẽ tăng giá khi chính sách thu thuế tài sản nhà đất được áp dụng. Nhưng, ở góc nhìn khác, không nên quá lo lắng vì điều này và chính sách thuế này hướng đến lợi ích của người nghèo.

Theo TS Dương Kim Thế Nguyên, Trưởng Khoa Luật, Trường Kinh tế, Luật và Quản lý Nhà nước, Trường Đại học Kinh tế TP. HCM (UEH): "Chủ trương đánh thuế tài sản với nhà đất là xu thế chung đã được nhiều nước trên thế giới áp dụng, Việt Nam không thể đi ngược. Thời điểm này, tôi cho là phù hợp để tính đến chuyện thu loại thuế này".

Giải pháp kiềm chế việc tăng giá nhà đất

Việc mọi người tập trung vào mua bán, nhiều người mua khiến giá bất động sản bị đẩy lên và tăng liên tục. Giá tăng, người có tiền lại tiếp tục đầu tư vào bất động sản như là cách để tích lũy của cải và họ sở hữu rất nhiều bất động sản. Trong khi đó, nhiều người có nhu cầu thực sự, nhất là người nghèo, khó tiếp cận được với nhà ở vì giá tăng quá cao. Như vậy càng tạo ra bất bình đẳng trong xã hội.

Nếu không có sự kiểm soát thì sẽ dẫn đến người người đổ xô vào bất động sản. Vấn đề hiện nay là cần điều chỉnh, ổn định thị trường bất động sản bằng nhiều biện pháp, trong đó đánh thuế tài sản với nhà đất là biện pháp làm cho người có tiền sẽ cân nhắc việc đầu tư vào bất động sản.

Tôi không dám chắc việc đánh thuế nhà đất có làm giá nhà đất giảm hay không, nhưng chắc chắn nếu với mức thuế phù hợp sẽ tác động đến những nhà đầu tư muốn mua thêm bất động sản. Khi đó, chỉ có những người có nhu cầu thật mới mua thêm nhà đất. Với những người mua thêm nhà đất để đầu tư, họ phải tính toán lợi nhuận tạo ra phải lớn hơn hoặc lớn hơn rất nhiều so với tiền thuế phải đóng thì họ mới đầu tư. Việc của cơ quan nhà nước lúc đó là sẽ phải làm rõ người nào mua nhà để ở, người nào mua để kinh doanh.

Cần chuẩn bị nhiều điều kiện

Việc này phụ thuộc vào tiến trình chuẩn bị các điều kiện như tôi nêu trên của cơ quan quản lý nhà nước. Nếu chuẩn bị đủ điều kiện về kiểm soát giá trị nhà đất, thông tin dữ liệu đất đai và cách thức đánh thuế thì việc đánh thuế tài sản với nhà đất sẽ hiệu quả và đảm bảo công bằng. Còn nếu không chuẩn bị đủ điều kiện thì sẽ không thể đảm bảo được các nguyên tắc của thuế là công bằng, minh bạch, rõ ràng.

Thiết kế cách tính thuế phù hợp cho người nghèo

Việc đánh thuế tài sản đối với nhà đất đã có kinh nghiệm từ nhiều nước. Có nước tách bạch việc đánh thuế tài sản đối với nhà đất kinh doanh và nhà đất chỉ để ở. Cũng có nước đánh thuế theo bất động sản thứ nhất, bất động sản thứ hai... Đối với nhà đất để ở, có nước còn quy định mức giá trị tối thiểu của nhà đất được miễn trừ đóng thuế. Như vậy, khi xây dựng cách thức tính thuế, cơ quan quản lý có thể đưa ra các quy định giảm thuế, miễn thuế để phù hợp với điều kiện kinh tế hiện nay của người dân.

Việc đánh thuế đòi hỏi vai trò của cơ quan quản lý nhà nước phải nắm được những thông tin dữ liệu về đất đai. Thực tế hiện nay việc này rất bất cập, dữ liệu về người sử dụng đất không được liên thông giữa các cơ quan và rất khó để phát hiện ra một người hiện đứng tên bao nhiêu nhà đất.

Một việc quan trọng hơn là xác định đúng giá trị nhà đất để tính thuế. Hiện tại thông tin về giá trị nhà đất rất mơ hồ, có tình trạng giá kê khai thấp hơn giá thực tế giao dịch nên giá thị trường là bao nhiêu không dễ xác định, nên đòi hỏi phải kiểm soát lại minh bạch giá chuyển nhượng nhà đất.