Đăng ký kinh doanh 11 tháng: Số doanh nghiệp ra, vào đều lớn, khó khăn về dòng tiền lộ dần

Doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường 11 tháng vẫn tăng mạnh, nhưng quy mô vốn đăng ký của doanh nghiệp mới bắt đầu ghi nhận xu hướng chững lại.

Doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập vẫn đạt mức cao

Tình hình đăng ký doanh nghiệp trong 11 tháng đầu năm 2022 tiếp tục có những tín hiệu tích cực, theo nhận định của Cục Quản lý đăng ký kinh doanh, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường đạt mức cao nhất trong giai đoạn 11 tháng đầu năm từ trước đến nay.

Cụ thể, có 194.699 doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, tăng 33,2% so với cùng kỳ năm 2021, gấp 1,3 lần mức bình quân doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường trong 11 tháng đầu năm giai đoạn 2017-2021 (153.664 doanh nghiệp).

Trong đó, cả số doanh nghiệp thành lập mới (137.764 doanh nghiệp) và số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động (56.935 doanh nghiệp) đều đạt mức kỷ lục trong giai đoạn 11 tháng đầu năm. Số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động cũng có sự gia tăng trở lại trong tháng 11/2022, sau 2 tháng liên tiếp có sự sụt giảm.

Tháng 11/2022 có 6.267 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, tăng 26,4% so với cùng kỳ năm 2021, tăng 60,6% so với tháng 10/2022 (3.903 doanh nghiệp). Trong khi đó, số doanh nghiệp tái gia nhập thị trường trong tháng 10/2022 giảm 23,7% so với tháng 9/2022 và tháng 9/2022 (5.118 doanh nghiệp) giảm 20,7% so với tháng 8/2022 (6.458 doanh nghiệp).

Doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tăng so với cùng kỳ

Tháng 11/2022 có 11.943 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với số vốn đăng ký là 104.490 tỷ đồng, tăng 0,3% về số doanh nghiệp và giảm 30,3% về vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2021.

Trong tháng 11/2022, chỉ có 02/06 vùng trên cả nước có số doanh nghiệp đăng ký thành lập tăng so với cùng kỳ năm 2021: Đồng bằng Sông Hồng (3.822 doanh nghiệp, tăng 8,4%) và Đông Nam Bộ (4.815 doanh nghiệp, tăng 2,4%).

Số lao động đăng ký của các doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 11/2022 là 73.988 người, giảm 3,4% so với cùng kỳ năm 2021.

Tháng 11/2022 ghi nhận có 6.267 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, tăng 26,4% so với cùng kỳ năm 2021.

Bên cạnh tín hiệu tích cực thì những yếu tố bất định gia tăng cũng tác động không nhỏ đến tâm lý của người dân, doanh nghiệp trong thời gian qua. Cục Quản lý Đăng ký kinh doanh nhận định khi phân tích các số liệu của 11 tháng đầu năm liên quan đến số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường.

11 tháng đầu năm 2022 có 132.339 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 24,3% so với cùng kỳ năm 2021 và gấp 1,3 lần mức bình quân cùng kỳ giai đoạn 2017-2021.

Trong đó, số lượng doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh là 70.220 doanh nghiệp, tăng 34,8% so với cùng kỳ năm 2021; Số doanh nghiệp chờ làm thủ tục giải thể là 45.271 doanh nghiệp, tăng 14,7% so với cùng kỳ năm 2021; Số doanh nghiệp giải thể là 16.848 doanh nghiệp, tăng 13,3% so với cùng kỳ năm 2021.

Cục Quản lý Đăng ký kinh doanh nhận định, tình hình kinh tế thế giới đã và đang có nhiều biến động phức tạp (giá năng lượng, hàng hóa cơ bản tăng mạnh, chuỗi cung ứng bị gián đoạn, lạm phát tăng cao tại nhiều quốc gia, đối tác lớn của nước ta; xung đột Nga – Ukraine khiến xu hướng mua sắm của người tiêu dùng trên thế giới giảm mạnh...), tác động đến quá trình phục hồi của nền kinh tế thế giới sau hơn 2 năm bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19.

Điều này đã khiến cộng đồng doanh nghiệp đối mặt với khó khăn do đứt gãy chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất, thiếu hụt nguồn tiền cho việc khôi phục sản xuất, duy trì hoạt động kinh doanh... Do vậy, nhiều doanh nghiệp phải lựa chọn giải pháp tạm ngừng hoạt động hoặc giải thể, theo Cục Quản lý Đăng ký kinh doanh.

Bên cạnh đó, đơn hàng cho năm 2023 với nhiều ngành xuất khẩu chủ lực đều sụt giảm nghiêm trọng, đặc biệt với các ngành dệt may, da giày, nội thất, nhôm công nghiệp, sắt thép, xi măng... Nhiều doanh nghiệp đã phải cắt giảm nhân công, giảm quy mô sản xuất trong các tháng cuối năm 2022.

Quy mô vốn đăng ký trên doanh nghiệp giảm

Theo phân tích của Cục Quản lý Đăng ký kinh doanh, quy mô vốn đăng ký trên doanh nghiệp có xu hướng giảm, số vốn đăng ký của doanh nghiệp thành lập mới có xu hướng chững lại trong những tháng cuối năm.

Trong tháng 11/2022, cả nước có 10.523 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 11,7% so với cùng kỳ năm 2021, trong đó có:

- 4.006 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh, tăng 13,7% so với cùng kỳ năm 2021;

- 5.095 doanh nghiệp chờ làm thủ tục giải thể, tăng 9,8% so với cùng kỳ năm 2021;

- 1.422 doanh nghiệp đã giải thể, tăng 13,2% so với cùng kỳ năm 2021.

Phải thấy rõ, tổng số vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế trong 11 tháng đầu năm 2022 tăng 21,5% so với cùng kỳ năm 2021, trong đó, số vốn đăng ký của doanh nghiệp thành lập mới tăng 2% so với cùng kỳ năm ngoái, số vốn đăng ký tăng thêm tăng 34,3% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tuy nhiên, vốn đăng ký bình quân trên một doanh nghiệp trong 11 tháng đầu năm 2022 chỉ đạt 10,8 tỷ đồng, giảm 21,8% so với cùng kỳ năm 2021. Nếu so sánh cùng kỳ năm 2020 và năm 2019 thì tỷ lệ giảm tương ứng là 28,8% (Vốn đăng ký bình quân trên một doanh nghiệp 11 tháng năm 2020 là 15,1 tỷ đồng ) và 13,3% (Vốn đăng ký bình quân trên một doanh nghiệp 11 tháng năm 2019 là 12,4 tỷ đồng).

Bên cạnh đó, số vốn đăng ký của doanh nghiệp thành lập mới có xu hướng chững lại trong 2 tháng vừa qua.

Số vốn đăng ký của doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 11/2022 là 104.490 tỷ đồng, giảm 2,3% so với tháng 10/2022 (106.916 tỷ đồng), trong khi đó, số vốn đăng ký của doanh nghiệp thành lập mới trong tháng tháng 10/2022 cũng giảm 21,4% so với tháng 9/2022 (136.029 tỷ đồng)

Nếu chỉ tính riêng trong tháng 11/2022 thì số vốn đăng ký của doanh nghiệp thành lập mới chỉ đạt 104.490 tỷ đồng, giảm 30,3% về vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2021, giảm 2,3% so với tháng 10/2022 và là mức thấp nhất trong giai đoạn tháng 11 của các năm từ 2017 đến nay.

Như vậy, có thể thấy khó khăn về dòng tiền đang ảnh hưởng không nhỏ tới việc duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp thành lập mới đa phần có quy mô nhỏ (từ 0 - 10 tỷ đồng) với 123.714 doanh nghiệp (chiếm 89,8%, tăng 33,4% so với cùng kỳ năm 2021), chủ yếu thuộc nhóm ngành Dịch vụ với 102.082 doanh nghiệp, chiếm 74,1% tổng số doanh nghiệp thành lập mới, tăng 35,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Nhóm ngành Công nghiệp và Xây dựng có 33.851 doanh nghiệp gia nhập thị trường, chiếm 24,6% tổng số doanh nghiệp thành lập mới, tăng 19,6% so với cùng kỳ năm 2021. Khu vực Nông nghiệp, lâm nghiệp và thuỷ sản ghi nhận 1.831 doanh nghiệp thành lập mới, chiếm 1,3% tổng số doanh nghiệp thành lập mới, tăng 0,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Nguồn: Cục Quản lý Đăng ký kinh doanh (Bộ Kế hoạch và Đầu tư)