Cước vận tải đi Mỹ, EU tăng mạnh, thách thức mới cho doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản

Căng thẳng tại Biển Đỏ ảnh hưởng đến an toàn vận tải của nhiều hãng tàu, buộc họ phải thay đổi hành trình, dẫn đến thời gian vận chuyển dài hơn, chi phí tăng lên. Cụ thể, cước đi bờ Tây Mỹ (LA) tăng thêm 55-60%. Cước đi Bờ Đông (NY) tăng thêm 58-73%. Riêng cước đi EU tăng khoảng 3,5 lần.

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) mới có công văn gửi Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương về tác động của tình hình phát sinh tại khu vực Biển Đỏ đến các doanh nghiệp xuất khẩu thuỷ sản.

Kể từ tháng 1/2024, một loạt hãng tàu đã thông báo tăng giá cước vận chuyển đi Mỹ, EU và các nước. Nguyên nhân do căng thẳng tại Biển Đỏ ảnh hưởng đến an toàn và đường vận tải của nhiều hãng tàu, nên họ buộc phải thay đổi hành trình, dẫn đến thời gian vận chuyển dài hơn, chi phí tăng lên.

Bên cạnh đó, hàng loạt hãng vận tải lớn như: Yang Ming Line, One, Evergreen Line, HMM, Maersk… cũng đã gửi thông báo sẽ thu thêm phụ phí do phải thay đổi hải trình các tuyến châu Á - châu Âu, tránh đi qua kênh đào Suez và khu vực Biển Đỏ.

Bắt đầu từ tháng 01/2024, cước vận chuyển container bằng tàu biển đi Mỹ/Canada và EU đều tăng rất nhiều so với tháng 12/2023, tùy hãng và tùy tuyến.

Theo đó, cước đi Bờ Tây Mỹ (LA) tăng 800 USD-1.250 USD/cont, tùy theo hành trình (line). Cụ thể tháng 12/2023 giá cước ở mức 1.850 USD đã tăng lên 2.873 USD - 2.950 USD cho tháng 01/2024 (tăng thêm 55-60%).

Cước đi Bờ Đông (NY) tăng nhiều hơn, tăng từ 1.400 USD - 1.750 USD tùy theo hành trình (line). Cụ thể tháng 12/2023 giá 2.600 USD đã tăng lên 4.100 USD đến 4.500 USD cho tháng 01/2024 (tăng thêm 58-73%).

Riêng cước đi EU, tháng 01/2024 tăng rất nhiều so với tháng 12/2023. Cụ thể, cước vận chuyển đi HAMBURG đã tăng khoảng 3,5 lần, tháng 12/2023 giá 1.200 - 1.300 USD nay đã tăng lên 4.350 USD - 4.450 USD trong tháng 1/2024.

Tổng thư ký VASEP cho biết, nguyên nhân giá cước vận chuyển tăng mạnh do có đến 80% lượng hàng hóa đi Bờ Đông nước Mỹ/Canada và EU đều qua kênh đào Suez, nhưng do căng thẳng Israel/Hamas, nhóm nổi loạn Houthi (Yemen) tấn công các tàu đi vào Biển Đỏ để qua kênh đào này. Tháng 12 vừa qua, các tàu của Maersk, MSC và CMA đều bị tấn công. Điều này buộc các tuyến phải vòng qua mũi Hảo Vọng (Nam Phi), hành trình mất thêm 7-10 ngày. Điều này dẫn đến vòng quay của con tàu lâu hơn, phát sinh chi phí vận tải nhiều hơn, vòng quay 1 con tàu mất khoảng 2 tuần. Một số tuyến vận tải phải cắt bỏ một số chuyến hàng hàng tuần dẫn đến thiếu chỗ hoặc đưa thêm tàu vào khai thác làm tăng thêm chi phí.

“Đây có thể là một thách thức mới cho doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản trong năm 2024. Nếu căng thẳng tại vùng Biển Đỏ tiếp diễn hoặc leo thang, có thể dẫn đến hệ lụy là chi phí vận tải tăng, giá sản phẩm đầu vào cho nuôi trồng, chế biến thủy sản tăng cao, ảnh hưởng tới sức cạnh tranh và lợi nhuận của doanh nghiệp thủy sản”, đại diện VASEP nhận định.

“Trước tình hình phát sinh tại khu vực Biển Đỏ tác động mạnh lên cước phí vận tải tàu biển trên một số tuyến chính, VASEP đề nghị Cục Xuất Nhập khẩu tham mưu cho lãnh đạo Bộ Công Thương hoặc có các giải pháp, tác động để hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp nhập khẩu nói chung giảm áp lực lớn về chi phí vận tải tăng cao như hiện nay”, Chủ tịch VASEP nói.

Cần mua bảo hiểm đầy đủ để phòng ngừa rủi ro

Liên quan đến vấn đề này, trước đó, ngày 28/12/2023, Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương, đã có công văn đề nghị các hiệp hội ngành hàng, hiệp hội trong lĩnh vực logistics tăng cường theo dõi, thường xuyên cập nhật tình hình đến các doanh nghiệp trong ngành nắm chắc thông tin để chủ động kế hoạch sản xuất và xuất nhập khẩu hàng hóa, tránh để phát sinh ùn tắc và các tác động bất lợi khác.

Cục Xuất nhập khẩu đề nghị các doanh nghiệp xuất nhập khẩu theo dõi sát tình hình, chủ động lên phương án thích hợp, trao đổi với đối tác để trong trường hợp cần thiết có thể kéo dài thời gian đóng hàng, nhận hàng.

Các doanh nghiệp tìm kiếm và đa dạng hóa nguồn cung để hạn chế ảnh hưởng đối với chuỗi cung ứng. Tìm hiểu về phương thức vận chuyển đường sắt để có lựa chọn khác nhau về phương thức giao hàng.

Các doanh nghiệp khi ký kết và đàm phán hợp đồng thương mại, hợp đồng vận chuyển nên có điều khoản về bồi thường, miễn trách nhiệm trong các tình huống khẩn cấp. Cần mua bảo hiểm đầy đủ để phòng ngừa rủi ro và tổn thất khi hàng hóa phải kéo dài thời gian vận chuyển hoặc gặp sự cố khi đi qua tuyến đường này.