Cuộc đua lãi suất trên toàn cầu chưa tới hồi kết

ECB và Fed vẫn để ngỏ khả năng tiếp tục tăng lãi suất, còn Canada và Australia đã quay trở lại cuộc đua lãi suất sau thời gian tạm dừng.

Bloomberg nhận định nỗi lo sợ của các nhà đầu tư đang tăng cùng cuộc đua lãi suất vô tiền khoáng hậu. Ông Jerome Powell - Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) - đã báo hiệu về khả năng tăng lãi suất điều hành tổng cộng 0,5 điểm phần trăm từ giờ đến cuối năm. Bà Christine Lagarde - Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) - cũng khẳng định việc nâng thêm 0,25 điểm phần trăm là khả thi.

Hậu quả của cuộc đua lãi suất

Các thị trường đã bắt đầu tính toán hậu quả của những đợt tăng lãi suất dồn dập trên toàn cầu. Nhiều người hoài nghi về việc liệu nền kinh tế Mỹ có thể tránh một cuộc suy thoái hay không.

Sự quyết liệt của các ngân hàng trung ương toàn cầu trong kiềm chế lạm phát đang đè bẹp những nền kinh tế lớn. Nguy cơ này đang tăng dần. Nếu kịch bản xấu xảy ra, các ngân hàng có thể phải nhanh chóng đảo ngược chính sách.

ECB hiểu rõ về mối đe dọa đó. Trong thế kỷ này, ngân hàng trung ương của châu Âu đã xóa các chiến dịch tăng lãi suất đến 2 lần. Tới thời điểm hiện tại, giới phân tích coi chúng là những sai lầm chính sách.

Một tín hiệu cảnh báo quan trọng đã xuất hiện vào hôm 15/6. New Zealand - quốc gia đi đầu trong cuộc đua thắt chặt chính sách trên toàn cầu - tiết lộ sản lượng kinh tế đã lao dốc trong 2 quý liên tiếp, quý 4/2022 và quý đầu năm nay.

"Các ngân hàng trung ương sẽ vẫn giữ lãi suất ở mức cao dù nền kinh tế đã suy yếu hay thậm chí bước vào một cuộc suy thoái. Nhưng những chính sách sai lầm trong cuộc đua lãi suất có thể dẫn đến kết quả ngoài ý muốn", Bloomberg dẫn lời ông Charles Hepworth - Giám đốc đầu tư tại GAM Investments - nhận định.

Lạm phát dai dẳng đang khiến các ngân hàng trung ương đau đầu. Canada và Australia vừa phải quay trở lại cuộc đua lãi suất sau thời gian tạm dừng.

Fed đã giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp chính sách tháng 6 - đúng như dự đoán của đa số nhà đầu tư. Nhưng cơ quan này phát tín hiệu về 2 lần tăng lãi suất nữa trong năm nay.

Sự ngỡ ngàng của giới đầu tư

Tuyên bố của Fed khiến các nhà đầu tư ngỡ ngàng. Trước đó, một số tin rằng ngân hàng trung ương Mỹ không chỉ tạm ngừng, mà sẽ dừng hẳn việc tăng lãi suất và thậm chí còn giảm ngay trong năm nay.

Dữ liệu kinh tế mới đây của Mỹ đã đứng về phía Fed trong cuộc chiến chống lạm phát. Theo dữ liệu chính thức, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tại Mỹ chỉ tăng 0,1% trong tháng 5. So với một năm trước đó, chỉ số này ghi nhận mức tăng 4%, thấp nhất kể từ tháng 3/2021.

Nhưng nếu loại trừ giá thực phẩm và năng lượng biến động mạnh, tình hình lạm phát tại Mỹ không mấy lạc quan. CPI lõi vẫn tăng 0,4% trong tháng 5 và 5,3% so với một năm trước đó.

Đến nay, các nhà giao dịch trên thị trường tiền tệ đang nghiêng về khả năng Fed nâng lãi suất điều hành lên 5,5% - mức cao nhất kể từ đầu thế kỷ này.

Đối với ECB, lãi suất điều hành có thể được nâng lên 4% vào tháng 10, đánh dấu mức cao kỷ lục.

Thị trường đang bất an với cuộc đua lãi suất. Đường cong lợi suất dốc xuống hoặc đường cong lợi suất nghịch đảo là hiện tượng bất thường. Theo đó, lợi suất của trái phiếu có kỳ hạn dài lại thấp hơn lợi suất của trái phiếu có kỳ hạn ngắn.

Điều đó cho thấy các nhà giao dịch đang nghiêng về khả năng ngân hàng trung ương phải hạ lãi suất trong những năm tới. Bởi một cuộc suy thoái kinh tế sẽ gây ra áp lực lên cầu và giá cả, từ đó hạ nhiệt lạm phát.