Cuộc chiến kim tiền tranh cử Tổng thống Mỹ - Bài cuối: Trước giờ G, tiền tài trợ ồ ạt chảy về

Ronald Lauder, người bạn tỷ phú và là người tài trợ cho đảng Cộng hòa năm nay im lặng trên mặt trận gây quỹ cho ông Trump. Một số triệu phú và tỷ phú thuộc đảng Cộng hòa lại đang chi tiền để 'lật đổ' ông Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11 tới. Tại sao lại tréo ngoe như vậy?

Cái chết của bà thẩm phán Tòa án Tối cao Hoa Kỳ Ruth Bader Ginsburg hôm 18/9 vừa qua đã tạo ra một làn sóng gây quỹ chính trị mạnh mẽ cho cả đảng Cộng hòa lẫn đảng Dân chủ. Những mạnh thường quân của cả hai phía, ngay từ hôm thứ Bẩy (19/9) đã sẵn lòng bỏ ra hàng chục triệu USD hòng tạo lợi thế cho đảng chính trị mà mình ủng hộ trong cuộc chiến đưa người của mình thay thế cho bà thẩm phán quá cố.

Cơ hội có một trong đời

Theo CNN, ngay sau khi tin bà Ginsburg qua đời ở tuổi 87 được phát ra, lượng tiền tài trợ cho đảng Dân chủ tràn ngập khắp nơi.

ActBlue, nhóm vận động tài trợ từ 16 năm nay cho đảng Dân chủ, đơn vị đầu tiên cung cấp nền tảng gây quỹ trực tuyến cho đảng Dân chủ nói chỉ trong 3 tiếng đồng hồ tối thứ Sáu (ngày mà bà Ginsburg qua đời), số tiền tài trợ cho đảng Dân chủ đã đạt mức kỷ lục (cụ thể là từ 8 giờ tối đến 11 giờ tối), đạt con số tổng cộng lên tới 20 triệu USD.

Còn nếu tính từ lúc 9 giờ tối ở Mỹ (tức là chỉ ít lâu sau khi tin bà Ginsburg được loan ra) đến 9 giờ sáng hôm sau (thứ Bẩy, 19/9), nền tảng gây quỹ trực tuyến này của đảng Dân chủ đã nhận được 30 triệu USD.

Một phần lớn của số tiền trên được chuyển tới quỹ do Crooked Media khởi xướng nhằm mục đích chấm dứt quyền lãnh đạo của đảng Cộng hòa ở Thượng viện, biến Thượng nghị sĩ thâm niên Mitch McConnell thành nhà lãnh đạo thiểu số ở Thượng viện.

Theo thông báo của một nữ phát ngôn viên của quỹ này, từ khi thành lập vào tháng 7/2019, quỹ mới huy động được có 3,5 triệu USD. Nhưng kể từ sau khi cái chết của bà thẩm phán Ginsburg được công bố, quỹ đã nhanh chóng huy động được 12,5 triệu USD. Quỹ hỗ trợ các hoạt động của Thượng viện tại các bang như Colorado, Maine, North Carolina, Montana, Iowa, Georgia, Alabama, Michigan, Alaska, South Carolina, Texas và Kansas.

Như vậy một cuộc chiến khác nhằm giành một vị trí thẩm phán tại Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã bắt đầu, tại thời điểm chưa đầy 1 tháng trước cuộc tổng tuyển cử vào tháng 11 ở Mỹ. Nó không chỉ khiến cả 2 đảng Dân chủ và Cộng hòa phải định hình lại các chiến dịch tranh cử của mình, mà còn cộng thêm một biến số cho cuộc bầu cử vốn đã rất khó đoán định kết quả chung cuộc.

Mặc dầu cuộc chiến này sẽ không làm lu mờ đi nỗi ám ảnh của đại dịch do virus corona gây ra, nhưng nó giúp cho cả 2 bên gia cố lại căn cứ và sẵn sàng để 'nhả đạn' vào phía đối phương.

Những nhà điều hành chiến dịch tranh cử của cả hai đảng đều tin rằng cuộc chiến giành vị trí thẩm phán trong Tòa án Tối cao sẽ giúp nhiều cho họ trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 tới, và điều đó trở nên rõ ràng hơn khi các nhóm hỗ trợ tài chính cho cả đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa đổ hàng chục triệu USD cho cuộc chiến nói trên, chỉ ít lâu sau cái chết của cố thẩm phán Ginsburg.

Demand Justice, một nhóm hoạt động của đảng Dân chủ chuyên chống các lệnh bổ nhiệm tư pháp của ông Trump, nói họ có kế hoạch chi 10 triệu USD cho một chiến dịch quảng cáo để lập luận rằng vị trí trống mà bà Ginsburg để lại không thể được lấp đầy sau khi tổng thống mới của Mỹ nhậm chức.

"Hãy đừng nhầm lẫn. Bất cứ sự bổ nhiệm tư pháp nào của ông Trump cho cái ghế của bà Ruth Bader Ginsburg vào thời điểm này, về cơ bản sẽ không được coi là hợp pháp. Và đảng Dân chủ phải chuẩn bị để có những hành động phù hợp với tình hình", Brian Fallon, người đứng đầu nhóm vận động Demand Justice nói với CNN.

Về phần mình, đảng Cộng hòa cũng có kế hoạch đẩy nhanh vòng xoáy huy động tài chính để chuẩn bị cho cuộc chiến khốc liệt giành vị trí thẩm phán trống trong Tòa án Tối cao.

Carrie Severino, người điều hành Mạng lưới (xử lý) Khủng hoảng Tư pháp (Judicial Crisis Network) của phe bảo thủ nói với CNN: "Ngân sách là thứ cần thiết nhất bây giờ. Nhóm vận động của bà đã chi hàng chục triệu USD trong những năm gần đây để ngăn chặn các nỗ lực của ông Obama đưa ông Merrick Garland vào Tòa án Tối cao vào năm 2016. Sau đó, nhóm của bà cũng đã hỗ trợ những người được ông Trump đề cử bước vào Tòa án Tối cao Mỹ.

Bà nói: "Các nhà tài trợ đã nhận ra tầm quan trọng đáng kinh ngạc của chiếc ghế trống trong Tòa án Tối cao và họ biết rằng cuộc chiến (giành chiếc ghế đó) sẽ rất khốc liệt".

Bà cam kết mở 'một chiến dịch đỉnh cao' gồm tivi, kỹ thuật số, đài phát thanh và thư từ. Bên cạnh đó, nhóm vận động của bà sẽ làm việc với một liên minh các nhóm bảo thủ, những người 'luôn sẵn sàng ra tay và bùng nổ" để tiếp tục có những chiến thằng như đã từng có với Gorsuch và Kavanaugh, khi hai người này được ông Trump bổ nhiệm làm thẩm phán trước đây.

"Không có gì để trì hoãn việc bổ nhiệm (thẩm phán mới", bà nói thêm và cho rằng: "Khi xem xét tầm quan trọng của vụ việc, toà án sẽ đưa ra quyết định vào mùa thu này. Mọi thứ sẽ tiếp tuc tiến lên và những vận động ngược lại sẽ không có nhiều ý nghĩa".

Nhà Trắng, nơi công bố danh sách cập nhật cho những lựa chọn tiềm năng cho Tòa án Tối cao của ông Trump, đã thực sự sẵn sàng cho điều này. "Không có gì khiến mọi việc trì hoãn nữa, bà nói.

Trong lúc đó, ứng viên của đảng Dân chủ lại vẫn chưa đưa ra danh sách các chọn lựa của mình cho vị trí trống ở Tòa án Tối cao.

Bà Severino cho biết những người thuộc đảng bảo thủ có kế hoạch nhắm vào Biden trong những tuần tới khi họ đang tăng cường những quảng cáo ủng hộ cho sự lựa chọn ông Trump. "Sự khác biệt đã quá rõ ràng", bà nhấn mạnh.

"Ông Trump đã cam kết minh bạch về vấn đề này. Ông Biden thì đang cố gắng đóng vai trò của một người trung hòa, cúi người về phía sau và xoa dịu các phe phái tự do trong cứ điểm của mình. Thực tế, ông ấy chả cam kết điều gì cả!", bà Severino nói.

Dan Eberhart, một nhà tài trợ của Đảng Cộng hòa và là người ủng hộ Trump, cho biết vị trí trống chính là cơ hội 'duy nhất trong cuộc đời' để ông Trump có thể tái tổ chức lại Tòa án Tối cao, khích động trở lại cho những người thuộc đảng bảo thủ, các nhà tài trợ cũng như các cử tri.

Nếu bạn là một người của đảng Cộng hòa nhưng bị 'ngại ngần' bởi phong cách cá nhân của ông Trump thì cơ hội bổ nhiệm một thẩm phán sẽ giúp bạn vượt qua những ngại ngần đó, ông Eberhart nói thêm.

Cả chiến dịch tranh cử của ông Trump lẫn ông Biden đều không đưa ra lời bình luận về số tiền họ quyên góp được từ sau cái chết của bà Ginsburg. Nhưng cả 2 phía đều đã gây được quỹ từ sự mất mát này.

"Thẩm phán Ruth Bader Ginsburg là một phụ nữ tuyệt vời và có một cuộc sống đáng kinh ngạc", chiến dịch tranh cử của ông Trump viết trong một email gửi tới truyền thông. Chính vì vậy họ cho rằng: "Tổng thống đã đúng. Chúng tôi có nghĩa vụ lấp đi chỗ trống trong Tòa án Tối cao, ngay tập tức và không chậm trễ".

Còn Thượng nghị sĩ Kamala Harris ở California, người bạn đồng hành của ông Biden thì lại viết trong một email khác, cho chiến dịch tranh cử của ông Biden: "Chúng ta không thể để họ thắng trong cuộc chiến này. Hàng triệu người Mỹ đang trông chờ chúng tôi đứng lên, ngay bây giờ, để chiến đấu như ở địa ngục giúp bảo vệ cho Tòa án Tối cao, không chỉ cho ngày hôm nay, mà cho cả các thế hệ mai sau".

Trước giờ G, tiền tài trợ ồ ạt chảy về

Cựu Thị trưởng thành phố New York, tỷ phú Mike Bloomberg đang tài trợ cho một chiến dịch quảng cáo truyền hình mới trị giá 5,4 triệu USD của một siêu tổ chức hành động chính trị (PAC) thuộc đảng Dân chủ, và đây chỉ là phần đầu tiên trong số 100 triệu USD mà ông Bloomberg nói rằng ông sẽ chi để hỗ trợ ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ Joe Biden ở Florida.

Các đoạn quảng cáo sẽ bắt đầu phát trên toàn tiểu bang bắt đầu từ thứ Sáu tuần rồi, nhóm hoạt động Priorities USA thông báo vào hôm thứ Năm. Nhóm này cũng cho biết các quảng cáo sẽ là phiên bản cập nhật của các quảng cáo vốn đã được phát ở các tiểu bang khác.

Một trong những điểm nổi bật trong quảng cáo đó bao gồm một đoạn siêu ngắn các bình luận của Tổng thống Trump về đại dịch Covid-19, bao gồm cả những bình luận gần đây mà ông đã nói với nhà báo Bob Woodward về cách ông muốn "hạ gục nó", trong khi chiếu một hình ảnh cho thấy những ca tử vong vì virus này ngày càng gia tăng ở Mỹ.

Quảng cáo này là đợt đầu tiên trong kế hoạch chi tiêu của tỷ phú Bloomberg, người mà nhóm Priorities USA hy vọng không chỉ móc nhiều hầu bao ra hơn nữa, mà còn có chiến lược tốt để tiếp cận các cử tri da đen và Mỹ Latinh nhằm thu hút phiếu bầu cho đảng Dân chủ.

Không chỉ ông Biden, ứng viên của đảng Dân chủ lập được kỷ lục cao nhất về quyên tiền tài trợ tranh cử, trong tháng 8 vừa qua, Ủy ban vận động tranh cử của các nhà lập pháp tại Thượng viện Hoa Kỳ đã huy động được mức đóng góp kỷ lục 26,9 triệu USD. Số tiền này đến từ những nhà tài trợ cơ sở, với hy vọng sẽ giúp đảng Dân chủ giành lại được ưu thế tại Thượng viện trong cuộc bầu cử ngày 3/11 tới, Ủy ban vận động tranh cử của các nhà lập pháp cho biết vào hôm thứ Sáu tuần rồi.

Cuộc vận động tài trợ trong tháng 8 giúp Ủy ban Chiến dịch Thượng viện của đảng Dân chủ (DSCC) có được 41 triệu USD tiền mặt, trước khi bước vào tháng 9 và hai tháng cuối cùng của chiến dịch năm 2020. Trước đó, ủy ban đã huy động được hơn 13 triệu USD trong các tháng 6 và tháng 7.

DSCC và đối thủ của Đảng Cộng hòa, Ủy ban Quốc gia về Chiến dịch Thượng viện của Đảng Cộng hòa (NRSC), đều nhận thấy mức tài trợ tăng cao khi thời hạn bầu cử của tháng 11 tiến lại gần. NRSC dự kiến sẽ không công bố số tiền tài trợ của tháng 8 trước ngày Chủ nhật (thứ Hai ở Việt Nam), tức là thời hạn nộp đơn chính thức cuối cùng cho Ủy ban Bầu cử Liên bang cho các ủy ban chiến dịch Thượng viện.

Đảng Cộng hòa hiện giữ đa số từ 53 đến 47 ghế tại Thượng viện. Nhưng những con số thăm dò ý kiến ​​về hiệu suất làm việc của Tổng thống Donald Trump trong đại dịch Covid-19 cho thấy đảng Dân chủ có thể giành đủ số ghế hiện do đảng Cộng hòa nắm giữ để kiểm soát Thượng viện vào tháng Giêng năm tới.

DSCC cho biết hơn 86% các khoản quyên góp trong tháng 8 đến từ những người đóng góp cấp cơ sở, qua hình thức trực tuyến, qua điện thoại và qua thư, đặc biệt, khoản quyên góp trực tuyến trung bình trong tháng 8 là 35 USD/người.

Thượng nghị sĩ Catherine Cortez Masto, người đứng đầu DSCC, cho biết: “Cộng đồng cơ sở tiếp tục củng cố sức mạnh cho chúng tôi để tiến hành một cuộc lật đổ tại Thượng viện".

Bà nhấn mạnh trong một tuyên bố: “Động lực đằng sau các ứng cử viên Thượng viện của đảng Dân chủ giúp chúng tôi tiếp tục thúc đẩy cuộc đua trong những tuần quan trọng cuối cùng này và cung cấp các nguồn lực quan trọng để đảm bảo chúng tôi tiếp cận cử tri trên khắp các bang chiến trường".

Ông Trump 'bộn bề' khó khăn

Trong khi đó, ở phía kia của mặt trận, ông Donald Trump lại đang phải đối mặt với một 'cơn bão thực sự' của những rào cản trong việc gây quỹ tranh cử.

Một số nhà tài trợ đã giúp chiến dịch tranh cử của ông Trump huy động được 1,1 tỷ USD nói rằng họ 'cảm thấy các khoản tiền họ tài trợ đã được sử dụng lãng phí, khiến họ suy tính lại nên bỏ tiền vào đâu'.

Mất lợi thế về tiền mặt, Tổng thống Donald Trump bước vào chặng đua cuối cùng trong bối cảnh phải đối mặt với một cơn bão hoàn hảo trong viêc gây quỹ tranh cử, khi các nhà tài trợ lớn, một số hầu như đã hoạt động hết công suất, một số chọn cách ngồi bên lề, còn số khác chuyển nguồn lực của họ sang các cuộc đua vào Thượng viện, vốn cũng có tính cạnh tranh gay gắt.

Trong tháng 8, ông Trum đã huy động được 210 triệu USD, kém xa con số 364,5 triệu USD của ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden. Mặc dủ tổng thống đương nhiệm đã bắt đầu gây quỹ tranh cử trước ông Biden những 3 năm, tính đến cuối tháng 7, số tiền trong két của 2 chiến dịch tranh cử dường như tương đương với nhau.

Giờ đây, trong những tuần cuối cùng của cuộc đua, nhiều nhà tài trợ lớn của đảng Cộng hòa đã đạt tới giới hạn cuối cùng về số tiền họ có thể quyên góp hợp pháp cho đảng này. Những người khác thì do dự khi chiến dịch tranh cử của ông Trump 'đốt' hết 800 triệu USD tiền quyên góp mà ông Trump vẫn hụt hơi trước ông Biden trong hầu hết các cuộc thăm dò ý kiến cử tri trên toàn quốc.

Dan Eberhart, một nhà tài trợ lớn của Đảng Cộng hòa cho biết: “Thật là tan nát cõi lòng khi thấy lợi thế tài chính mà chúng tôi có được đã hoàn toàn vụt bay. Tôi cảm thấy đó là một đòn giáng mạnh vào 'thế giới của ông Trump' ngay vào lúc này".

Ông Trump, một tỷ phú tự xưng, cho biết hôm thứ Ba rằng ông sẵn sàng bỏ tiền của mình vào chiến dịch tranh cử nếu cần. Đây là một động thái mà ông đã sử dụng vào năm 2016 để tăng cường niềm tin về triển vọng chiến thắng của mình. Bloomberg News là nơi đầu tiên đưa tin rằng Trump đang thảo luận về việc trao 100 triệu USD cho chiến dịch tranh cử của mình. Đó là số tiền mà ông ấy đã nhiều lần cam kết đóng góp vào năm 2016, mặc dù tổng số tiền đóng góp thực tế của ông ấy được thấy sau này chỉ là 66 triệu đô la, một số trong số đó chỉ được chuyển đến chiến dịch trong những ngày cuối cùng của cuộc đua.

Các viên chức cấp cao trong chiến dịch tranh cử của Trump nói rằng họ có đủ tiền để vượt qua Ngày bầu cử và hạ thấp tầm quan trọng của tiền bạc trong cuộc đua. Đồng thời, họ nêu rõ kế hoạch chi tiêu ở đâu và như thế nào, kể cả số tiền 200 triệu USD cho các quảng cáo mà họ dự định chạy trong hai tháng tới.

Một người thân cận với chiến dịch tranh cử của Trump cho biết, bất kể ai thắng trong cuộc đua tiền bạc, chiến dịch tranh cử của cả 2 bên dự kiến ​​sẽ chi hơn 1 tỷ USD để cố gắng tiếp cận tới con số một triệu cử tri 'then chốt' ở các bang chiến trường.

“Nếu tiền là yếu tố duy nhất để xác định kẻ thắng người thua trong chính trị, thì Jeb Bush đã là người được đề cử vào năm 2016 và chúng ta đã có Tổng thống Clinton bây giờ trong Phòng Bầu dục”, tân giám đốc chiến dịch tranh cử của ông Trump Bill Stepien cho biết trong một cuộc gọi với các phóng viên vào hôm thứ Ba tuần rồi.

Mặc dầu vậy, trước các khó khăn tứ bề, ông Trump, người đã không chấp nhận cách thức gây quỹ ảo trong đại dịch như đối thủ của ông đã làm, đã đi vào cuối tuần rồi trong chiến dịch quyên góp tiền ở Las Vegas, quê hương của Sheldon Adelson, nhà tài trợ lớn của Đảng Cộng hòa.

Eberhart cho biết ông đang chuyển sự tập trung của mình sang Thượng viện và thấy các nhà tài trợ khác cũng làm như vậy. Một số Thượng nghị sĩ của đảng Cộng hòa đang phải đối mặt với những khó khăn trong việc tái đắc cử khó khăn ở những chiếc ghế từng được coi là an toàn, ví dụ như Thượng nghị sĩ Joni Ernst ở Iowa và Thượng nghị sĩ Martha McSally ở Arizona.

“Tôi nghĩ rằng các nhà tài trợ lớn đang ngày càng tập trung vào Thượng viện. Khi Biden tiếp tục dẫn đầu trong các cuộc thăm dò, các nhà tài trợ đang ngày càng xem việc nắm giữ Thượng viện là điều cần thiết phải làm", Eberhart nói.

Sau gần bốn năm gây quỹ, một số nhà tài trợ vừa và nhỏ đã đạt đến giới hạn 2.800 USD mà họ có thể cung cấp cho chiến dịch tranh cử của ông Trump. Một lá thư từ Ủy ban Bầu cử Liên bang (FEC) gửi cho chiến dịch Trump liệt kê các nhà tài trợ vượt quá giới hạn pháp lý của họ dài hơn 850 trang, hơn rất nhiều so với danh sách các nhà tài trợ đã đạt mức tối đa cho chiến dịch tranh cử của ông Biden.

Trong khi đó, một số nhà tài trợ lớn của Đảng Cộng hòa, những người đã ủng hộ rất nhiều cho Trump vào năm 2016, phần lớn đã bị mắc kẹt trong thời gian này, theo hồ sơ của chiến dịch cho đến tháng 7.

Nhà tài trợ lớn nhất của Trump từ năm 2016, Robert Mercer, người đã trao 15,5 triệu USD cho chiến dịch tranh cử trước của ông Trump, chỉ trao hơn 360.000 USD cho chiến dịch tranh cử lần này. Doanh nhân công nghệ Peter Thiel, người đã trao 1,25 triệu USD cho Trump vào năm 2016, chỉ tặng 250.000 USD vào năm 2018 cho chiến dịch tranh cử của Trump, trong khi chi gần 1 triệu USD cho nỗ lực thất bại của Kris Kobach trong việc giành được đề cử Thượng viện Đảng Cộng hòa ở Kansas vào mùa hè này. Rồi nhà đầu tư tỷ phú Carl Icahn và vợ ông, Gail Golden-Icahn, người đã quyên góp 260.000 USD vào năm 2016, chỉ đóng góp 4.760 USD vào tháng 7 vừa qua.

Nhà tài trợ tỷ phú Ronald Lauder, cũng là một người bạn của ông Trump 'im lặng' trong toàn bộ các đợt gây quỹ tranh cử cho ông Trump vào năm nay. Những người gây quỹ và bạn bè của tổng thống vẫn chưa nhận được tin tức khả quan nào từ phía tỷ phú Ronald Lauder về việc liệu ông có kế hoạch đóng góp lớn hơn cho cuộc tái đắc cử của Trump hay không.

Không chỉ thế, Jimmy Tosh, người đang điều hành một trang trại nuôi lợn và ngũ cốc trị giá hàng triệu USD ở bang Tennessee, một người đã giành trọn đời mình để ủng hộ cho đảng Cộng hòa, hiện lại là một trong những người Mỹ giàu có đang chi tiền để đánh bại ông Trump trong cuộc bầu cử vào tháng 11 tới.

Điều thú vị là Jimmy Tosh ủng hộ việc sử dụng súng, ủng hộ chính sách thuế dễ thở hơn và đồng ý với hầu hết chương trình nghị sự của Tổng thống Donald Trump của đảng Cộng hòa.

"Tôi đồng ý với 80% những gì ông ấy đã và đang làm. Nhưng tôi không thể chịu đựng được một kẻ nói dối", ông Jimmy Tosh, người năm nay đã 70 tuổi thẳng thắn chia sẻ quan điểm của mình về ông Trump.

Ông Jimmy Tosh chỉ là một trong số không ít những người Mỹ bảo thủ giàu có cho rằng ông Trump là mối đe dọa đối với nền dân chủ và với 'sức khỏe' lâu dài của đảng Cộng hòa. Và cách phản ứng của họ cũng chưa từng thấy: ủng hộ cho Joe Biden, ừng viên của đảng Dân chủ, đối thủ của đảng Cộng hòa.

Đại dịch COVID-19 cũng đã khiến 27 triệu người Mỹ trên toàn quốc mất việc làm và những người khác cảm thấy kém an toàn hơn về tài chính, gây căng thẳng cho các nhà tài trợ nhỏ.

"Đối với một nhân viên phục vụ trong một quán cà phê, 10 USD đối với họ cũng giống như 100.000 USD đối với nhà đầu tư tỷ phú Sheldon Adelson", một chiến lược gia của Đảng Cộng hòa nói. "Khi họ đọc thông tin về một anh chàng giám đốc chiến dịch tranh cử có một chiếc xe hơi và một người lái xe được trả tiền từ chính tiền tài trợ, và họ thấy uy tín của ông Trump trong các cuộc thăm dò giảm xuống. Điều đó khá nhạy cảm với các nhà tài trợ nhỏ", ông nói.