[CÙNG BÀN LUẬN] Mua nhà ở xã hội - Thu nhập bao nhiêu là đủ?

1. Nhà ở xã hội dành cho đối tượng thu nhập trung bình khá và khá

Với tôi thu nhập là tất cả khoản tiền nhận được trong năm từ lương, kinh doanh hoặc khoản thu nhập khác.

Với tôi thu nhập thấp là dưới 7 triệu/tháng/người, thu nhập trung bình là khoảng 7-10 triệu/người/tháng, thu nhập trung bình khá là 11-15 triệu/người/người, thu nhập khá là từ 16 triệu trở lên/người/tháng (áp dụng các thành phố lớn).

Còn theo thời báo tài chính Việt Nam ngày 21/7/2022 thì thu nhập bình quân đầu người của Hà Nội năm 2019 là 120,3 triệu/người/năm tức hơn 10 triệu/người/tháng, còn năm 2021 là 128,2 triệu/người/tháng tức 10,7 triệu/người/tháng.

Còn theo Tổng Cục Thống kê năm 2021 thu nhập trung bình thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh là khoảng 6 triệu/người/tháng.

Với 1 căn hộ nhà ở xã hội ở các thành phố lớn diện tích trung bình 65m/căn hộ, giá bán trung bình 17 triệu/m, giá trị bình quân là 1.2 tỷ/căn hộ, như vậy người mua nhà phải đáp ứng các tiêu chí tài chính sau:

+ Có khoản tiền tiết kiệm ít nhất 400 triệu đồng tương ứng 30% giá trị căn hộ và 2% kinh phí bảo trì, ngoài ra người mua nhà chuẩn bị trước khoảng 150 triệu tiền nội thất căn hộ.

+ Thu nhập trung bình hộ là phải từ 10 triệu/người/tháng trở lên vì giả sử gia đình có 4 thành viên thì tiền thuê nhà + điện + nước khoảng 5 triệu/tháng, tiền con ăn + học 5 triệu/bé, tiền ăn uống + sinh hoạt gia đình tối thiểu 10 triệu/tháng, tiền chi tiêu khác như đối nội, đối ngoại, mua sắm... từ 5-10 triệu/tháng. Tiền tiết kiệm/hộ/tháng 10-15 triệu thì mất 4-6 năm mua được căn hộ nhà ở xã hội.

Giả sử khách vay 70% căn hộ 1.2 tỷ trong 20 năm 840tr/240 tháng = 3.5tr/tháng tiền gốc, lãi 11%/tháng = 9.2tr/tháng, nếu lãi 4.8%/tháng = 4tr/tháng thời điểm cao nhất. Như vậy vào thời điểm cao nhất tiền gốc + lãi cao nhất là 7.5 - 12.7 triệu/tháng. Chưa kể hiện nay mức lãi đang 12-14%/tháng và rất ít người tiếp cận được gói vay ưu đãi mua nhà ở xã hội.

2. Việc áp trần dưới mức đóng thuế với đủ điều kiện mua nhà ở xã hội hiện nay là bất hợp lý vì mức đóng thuế người lao động hiện nay 11 triệu/tháng, người phụ thuộc là 4.4 triệu/người/tháng. Ví dụ gia đình có thêm 2 đứa con thì tổng thu nhập 30.8 triệu/tháng/hộ 4 người là không đủ điều kiện mua nhà ở xã hội vì đã đến mức đóng thuế, trong khi đó với mức thu nhập/hộ gia đình ở mức này khó đủ tiền mua nhà ở xã hội.

Kiến nghị thay bằng việc áp trần thu nhập/cá nhân vợ, chồng/tháng như hiện nay bằng việc áp trần thu nhập trung bình hộ gia đình/người/tháng và mức thu nhập cá nhân của hộ gia đình là từ 11 triệu/người/tháng.