Cục Đầu tư nước ngoài lý giải nguyên nhân số dự án giảm

Đại diện Cục Đầu tư nước ngoài cho biết chính sách thu hút đầu tư có chọn lọc của Việt Nam là giảm số lượng, tăng về chất lượng làm loại bỏ các dự án quy mô nhỏ, ít giá trị gia tăng.

Số dự án giảm chủ yếu là nhỏ, dưới 5 triệu USD

Theo thông tin từ Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến 20/9, tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần, mua phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài đạt 22,15 tỷ USD, tăng 4,4% so với cùng kỳ năm 2020.

Trong khi đó, vốn thực hiện của dự án đầu tư nước ngoài ước đạt 13,28 tỷ USD, lại giảm 3,5% so với cùng kỳ.

Một số dự án lớn trong 9 tháng đầu năm nay phải kể đến là dự án Nhà máy điện LNG Long An I và II (Singapore), tổng vốn đăng ký trên 3,1 tỷ USD với mục tiêu truyền tải và phân phối điện, sản xuất điện tại Long An. Dự án LG Display Hải Phòng (Hàn Quốc) cũng điều chỉnh tăng vốn đầu tư thêm 2,15 tỷ USD. Dự án Nhà máy nhiệt điện Ô Môn II (Nhật Bản) có tổng vốn đăng ký trên 1,31 tỷ USD với mục tiêu xây dựng một nhà máy nhiệt điện nhằm đáp ứng nhu cầu cung cấp điện cho lưới điện khu vực và hệ thống điện quốc gia tại Cần Thơ.

Bên cạnh đó là dự án nhà máy sản xuất giấy Kraft Vina công suất 800.000 tấn/năm (Nhật Bản), tổng vốn đầu tư 611,4 triệu USD với mục tiêu sản xuất giấy kraft, giấy lót và giấy bao bì tại Vĩnh Phúc. Dự án Nhà máy Công ty TNHH Polytex Far Eastern Việt Nam (Đài Loan) điều chỉnh tăng vốn đầu tư thêm 610 triệu USD.

Nhận xét về tình hình đầu tư nước ngoài trong 9 tháng đầu năm nay, đại diện Cục Đầu tư nước ngoài cho biết, vốn đầu tư thực hiện của các dự án đầu tư nước ngoài giảm 3,5% so với cùng kỳ và giảm 5,5 điểm phần trăm so với 8 tháng đầu năm.

"Đại dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp tiếp tục có tác động không nhỏ tới hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp khu vực phía Nam", Cục đầu tư nước ngoài cho hay.

Mặc dù vốn đầu tư đăng ký mới và vốn đầu tư điều chỉnh tiếp tục duy trì tăng và đạt mức tăng mạnh hơn so với 8 tháng đầu năm, song số lượng dự án cấp mới, điều chỉnh vẫn giảm so với cùng kỳ (tương ứng 37,8% và 15%).

"Việc suy giảm số dự án này chủ yếu tập trung vào nhóm dự án quy mô nhỏ (dưới 5 triệu USD), trong khi số lượng các dự án quy mô lớn (trên 50 triệu USD) vẫn duy trì tăng mạnh trong 9 tháng", đại diện Cục Đầu tư nước ngoài lý giải.

Vì sao dự án cấp mới giảm?

Đại diện Cục Đầu tư nước ngoài cũng lý giải rõ một số nguyên nhân làm giảm số lượng dự án cấp mới, điều chỉnh và mua phần vốn góp.

Cụ thể, về nguyên nhân khách quan, đại diện Cục cho biết dòng vốn đầu tư nước ngoài toàn cầu suy giảm mạnh, làm ảnh hưởng đến dòng vốn vào Việt Nam. Chưa kể, sự cạnh tranh trong thu hút đầu tư nước ngoài giữa các quốc gia ngày càng gia tăng; hoạt động M&A toàn cầu giảm sút.

Về nguyên nhân chủ quan, đại diện Cục Đầu tư nước ngoài cho biết chính sách thu hút đầu tư có chọn lọc của Việt Nam (giảm số lượng, tăng về chất lượng) làm loại bỏ các dự án quy mô nhỏ, ít giá trị gia tăng.

Bên cạnh đó, việc hạn chế nhập cảnh và chính sách cách ly dài ngày làm chững lại các đoàn chuyên gia và nhóm phát triển dự án vào Việt Nam khảo sát và làm các thủ tục đầu tư.

Ngoài ra, việc phong tỏa nhà máy và hạn chế di chuyển của người lao động trong các KCN làm đình trệ sản xuất, giảm công suất và sản lượng, đứt gãy chuỗi cung ứng cũng góp phần làm ảnh hưởng đến tâm lý của các nhà đầu tư mới đang có kế hoạch đầu tư vào Việt Nam.

Do đóng cửa nhà máy, thiếu hụt lao động để sản xuất nên đại diện Cục Đầu tư nước ngoài cho biết đơn hàng phải chuyển sang các địa bàn khác trong chuỗi cung ứng. "Tuy giải pháp chỉ tạm thời nhưng nếu kéo dài tình trạng này thì có khả năng nhà đầu tư sẽ chuyển sản xuất sang nước khác", đại diện Cục Đầu tư nước ngoài lo ngại.

Theo số liệu của cơ quan này, tính lũy kế đến ngày 20/9, cả nước có 34.141 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký gần 403,2 tỷ USD. Vốn thực hiện lũy kế của các dự án đầu tư nước ngoài ước đạt 245,14 tỷ USD, bằng 60,8% tổng vốn đăng ký còn hiệu lực.

Hiện có 141 quốc gia, vùng lãnh thổ có dự án đầu tư còn hiệu lực tại Việt Nam. Trong đó, đứng đầu là Hàn Quốc với tổng vốn đăng ký gần 73,8 tỷ USD (chiếm 18,3% tổng vốn đầu tư). Nhật Bản đứng thứ hai với gần 63,9 tỷ USD (chiếm 15,8% tổng vốn đầu tư), tiếp theo lần lượt là Singapore và Đài Loan, Hồng Kông.

Về địa bàn đầu tư, các nhà đầu tư nước ngoài đã có mặt ở tất cả 63 tỉnh, thành phố trong cả nước, trong đó TPHCM vẫn là địa phương dẫn đầu trong thu hút FDI với gần 49,1 tỷ USD (chiếm 12,2% tổng vốn đầu tư); tiếp theo là Bình Dương với gần 36,9 tỷ USD (chiếm 9,1% tổng vốn đầu tư); Hà Nội với 36,7 tỷ USD (chiếm gần 9,1% tổng vốn đầu tư).