Cục Đăng kiểm bị doanh nghiệp khởi kiện, đòi bồi thường gần 13 tỷ đồng

Công ty Công ty CP Đầu tư - Thương mại và Dịch vụ Vinacomin thấy việc Cục ĐKVN từ chối tiếp nhận, giải quyết hồ sơ đăng ký kiểm tra 10 xe ô tô sát-xi có buồng lái nhãn hiệu SCANIA nhập khẩu của công ty này là hành vi vi phạm pháp luật rất nghiêm trọng nên khởi kiện ra tòa án.

Lô xe 30 tỷ hơn 2 năm nằm chờ đăng kiểm

Ngày 16/9, được biết, TAND TP Hà Nội đang thụ lý vụ án khởi kiện hành chính của Công ty CP Đầu tư - Thương mại và Dịch vụ Vinacomin (V-Itasco) đối với hành vi không tiếp nhận, giải quyết hồ sơ đăng ký kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu của Cục Đăng kiểm Việt Nam (Cục ĐKVN).

Theo hồ sơ vụ việc, V-Itasco là đơn vị thành viên của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) được giao nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh xe tải nặng và xe chuyên dụng; được TKV ủy quyền nhập khẩu bộ linh kiện và xe sát-xi để sản xuất, lắp ráp xe tải hạng trung, hạng nặng, xe chuyên dụng… tiêu thụ xe.

Ngày 4/4/2019, V-Itaso có văn bản gửi Bộ GTVT tham vấn về việc kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với ô tô nhãn hiệu SCANIA sản xuất, lắp ráp để hoạt động trong phạm vi hẹp, không tham gia giao thông đường bộ.

Đến ngày 17/4/2019, Bộ GTVT cũng có văn bản 3535/BGTVT-KHCN, trả lời V-Itasco, trong đó có nội dung: “Xe ô tô tự đổ SCANIA của V-Itasco lắp ráp, hoạt động trong nội bộ công trường khai thác mỏ mà không tham gia giao thông đường bộ thì không thuộc đối tượng điều chỉnh của Nghị định 116/2017/NĐ-CP; và không phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức Euro4 theo quyết định 49/2011/QĐ-TTg”. (Nội dung này tiếp tục được Bộ tái khẳng định tại văn bản số 11464, ngày 13/11/2020 gửi V-Itasco).

Sau đó, V-Itasco đã ký hợp đồng mua của hãng SCANIA (Hà Lan) 10 ô tô sát-xi có buồng lái, tiêu chuẩn khí thải Euro3 để bán cho các đơn vị sản xuất trong TKV. Giá trị lô hàng khoảng 30 tỷ đồng, nhập khẩu về đến Cảng Hải Phòng hôm 20/3/2020 và được V-Itasco mở hồ sơ đăng kiểm có mã 142020005776 trên Cổng thông tin một cửa Quốc gia.

Ngày 3/4/2020, Cục ĐKVN đã xử lý trên Cổng thông tin một cửa Quốc gia với nội dung: "Thông số kỹ thuật không giống với xe đã được GCN kiểu loại, do vậy không đủ căn cứ để xác định lô hàng thuộc đối tượng áp dụng của văn bản số 3535/BGTVT-KHCN".

Trước việc này, V-Itasco đã có văn bản phản ánh, kiến nghị tới Bộ GTVT và ngày 13/5/2020, phía Cục ĐKVN cũng có văn bản gửi Bộ GTVT giải thích lý do Cục chưa tiếp nhận hồ sơ đăng ký kiểm tra của V-Itasco với dung: “Các xe ô tô sát-xi mà V-Itasco nhập khẩu thuộc đối tượng của Nghị định 116/2017/NĐ-CP nên nguyên tắc kiểm tra chứng nhận chất lượng nhập khẩu phải thực hiện theo quy định của Thông tư 03/2018/TT-BGTVT và Thông tư 05/2020/TT-BGTVT. Tiêu chuẩn khí thải của các xe này là Euro3 không đáp ứng được yêu cầu quy định tại Quyết định 49/2011/QĐ-TTg”.

Theo phản ánh của V-Itasco, sau nhiều lần doanh nghiệp này gửi văn bản kiến nghị đến các cơ quan chức năng ở Trung ương, Cục ĐKVN có mời đại diện công ty họp vào ngày 25/3/2022, nhưng từ chối ký kiển bản họp và cũng chưa hướng dẫn V-Itasco hoàn thiện hồ sơ đăng ký.

Đến ngày 25/7/2022, V-Itasco căn cứ vào quy định của Thông tư 31/2011/TT-BGTVT của Bộ trưởng GTVT quy định về kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu, đã lập lại hồ sơ đăng ký kiểm tra lô hàng theo nhóm đối tượng: "Xe cơ giới không tham gia giao thông công cộng, hoạt động chủ yếu tại khu vực mỏ" và cử cán bộ mang theo giấy giới thiệu đến bộ phận một cửa của Cục ĐKVN để nộp hồ sơ đăng ký kiểm tra đối với lô hàng...nhưng bị từ chối tiếp nhận hồ sơ, không trả lời lý do.

Doanh nghiệp khởi kiện ra tòa

Tiếp đó, V-Itasco đã gửi hồ sơ đăng ký kiểm tra lô hàng đến Cục ĐKVN qua dịch vụ bưu chính. Dịch vụ báo phát có báo lại, ngày 26/7/2022, Cục ĐKVN đã nhận hồ sơ. Cùng ngày, V-Itasco tiếp tục mở lại hồ sơ đăng ký kiểm tra có mã số 142022020895 trên Cổng thông tin một cửa quốc gia cho 10 xe ô tô sát- xi nêu trên, đến ngày 28/8/2022, phần Nội dung xử lý của hồ sơ hiển thị nội dung: "Hệ thống đang báo trùng số khung hoặc số động cơ với hồ sơ 142020005776 đề nghị doanh nghiệp kiểm tra lại, xin trân trọng thông báo".

10 ô tô đã gỉ sét.

Luật sư Phạm Văn Phất, Văn phòng Luật sư An Phát Phạm - đại diện doanh nghiệp cho biết, đến nay, sau hơn 2 năm 4 tháng kể từ ngày hồ sơ đăng ký kiểm tra lô hàng được nộp lần đầu và sau 7 ngày kể từ ngày Cục ĐKVN nhận được hồ sơ đăng ký kiểm tra lô hàng nhưng Cục vẫn chưa hướng dẫn doanh nghiệp hoàn thiện hồ sơ, chưa giải quyết thủ tục đăng ký kiểm tra chất lượng cho lô hàng.

"Chúng tôi thấy việc Cục ĐKVN từ chối tiếp nhận, giải quyết hồ sơ đăng ký kiểm tra 10 ô tô sát-xi có buồng lái nhãn hiệu SCANIA nhập khẩu của V-Itasco là hành vi vi phạm pháp luật rất nghiêm trọng, do đó, đã nộp đơn khởi kiện vụ án hành chính tới TAND TP. Hà Nội, theo quy định tại khoản 1 Điều 115 Luật Tố tụng hành chính" - Luật sư Phất thông tin.

Theo đó, V-Itasco yêu cầu tòa án xác định hành vi của Cục ĐKVN không tiếp nhận, giải quyết hồ sơ đăng ký kiểm tra 10 ô tô hiệu SCANIA là trái pháp luật; buộc Cục ĐKVN phải tiếp nhận, giải quyết hồ sơ đăng ký kiểm tra 10 ô tô theo đúng quy định của Thông tư 31/2011/TT-BGTVT ngày 15/4/2011 của Bộ trưởng GTVT quy định về kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu đối với nhóm đối tượng: “Xe cơ giới không tham gia giao thông công cộng, hoạt động chủ yếu tại khu vực mỏ”.

Ngoài ra, doanh nghiệp này còn yêu cầu tòa án buộc Cục ĐKVN phải bồi thường thiệt hại về vật chất tổng số tiền hơn 12,7 tỷ đồng, bao gồm: Chi phí lưu kho bãi từ ngày 3/4/2020; chi phí lãi vay tiền nhập lô hàng từ ngày 3/4/2020; thiệt hại do thời gian sử dụng xe cơ giới trong lô hàng bị rút ngắn.

Được biết, TAND TP. Hà Nội đã có giấy mời V-Itasco lên làm việc về nội dung khởi kiện nêu trên.

Cục Đăng kiểm nói gì

Liên quan đến vụ việc, trao đổi với phóng viên Tiền Phong, ông Nguyễn Tô An (Cục phó Cục ĐKVN cho biết, thời điểm doanh nghiệp nhập khẩu 10 ô tô hiệu SCANIA nhập khẩu về hồi tháng 3/2019 không đáp ứng được điều kiện theo Quyết định 49 của Thủ tướng Chính phủ.

"Theo quyết định này của Thủ tướng, tất các các xe mới nhập khẩu, lắp ráp đều phải đạt tiêu chuẩn khí thải Euro4, trong khi 10 xe của doanh nghiệp chỉ đạt Euro3 nên cơ quan đăng kiểm từ chối", ông An giải thích.

Theo ông An, Cục ĐKVN cũng đã nhiều lần giải thích cho phía doanh nghiệp, song họ không hiểu và nhầm lẫn. "Họ cho rằng nhập ô tô này về không tham gia giao thông, chạy trong công trường nhưng bằng chứng tài liệu kỹ thuật thiết kế của nhà sản xuất, ô tô Sát-xi tại thời điểm nhập khẩu là ô tô thông thường. Anh có thể đóng thùng ra ô tô tải, ô tô chuyên dùng tham gia giao thông bình thường" - ông An nói.