“Cửa” nào để xe quá tải trọng vẫn được phép thông quan?

Để kiểm soát tải trọng đường bộ, giữ gìn trật tự an toàn giao thông, từ năm 2016, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 32 áp dụng trên toàn bộ lãnh thổ.

Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vận tải đường bộ trong nước vẫn cố tình “lách luật” sang tải, gộp tải rồi trốn tránh cơ quan chức năng để thông quan, xuất cảnh sang nước bạn. Trong khi đó, lực lượng hải quan cửa khẩu lại “bó tay” vì họ cho rằng, Việt Nam chưa có văn bản hướng dẫn kiểm soát, xử lý xe chở hàng vượt quá tải trọng cho phép khi thông quan, xuất cảnh.

Thực trạng này không chỉ thách thức cơ quan chức năng như CSGT, TTGT mà còn tạo tiền lệ xấu về hệ lụy hư hỏng, xuống cấp đường bộ, mất ATGT cho người và phương tiện di chuyển khi phải “đối mặt” với các xe quá tải, vượt tải trong khung giới hạn cho phép theo quy định của pháp luật.

NhưDiễn đàn Doanh nghiệpđã phản ánh trước đó, suốt những ngày cuối tháng 5, đầu tháng 6/2020, tại cảng Cửa Lò có hàng nghìn tấn hàng tôn cuộn mã kẽm được vận tải bằng đường biển về nơi đây để tiếp tục hạ tải, vận chuyển bằng đường bộ sang nước bạn Lào qua cửa khẩu quốc tế Cầu Treo, tỉnh Hà Tĩnh.

Qua tìm hiểu ban đầu, chúng tôi được biết, mỗi kiện hàng loại này sẽ có trọng lượng từ 10-11 tấn/tôn cuộn. Tại thời điểm quan sát, theo dõi, phóng viên ghi nhận được hình ảnh ngay tại cảng Cửa Lò, các phương tiện xe kéo rơ moóc chở 3 kiện hàng tôn cuộn để tiếp tục lộ trình vận chuyển lên cửa khẩu quốc tế Cầu Treo.

Và, theo quy định về kiểm soát tải trọng, ngay tại cảng Cửa Lò (Nghệ An), trước khi bốc xếp từ tàu vận tải biển lên phương tiện vận tải cơ giới đường bộ, công tác kiểm soát tải trọng được thực hiện một cách nghiêm ngặt.

Việc kiểm soát tải trọng tại cửa khẩu Cầu Treo trước khi thông quan xuất khẩu hàng hóa sang Lào vẫn còn nhiều "kẽ hở" do chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể

Đây cũng là nội dung mà các đơn vị cảng vụ trên địa bàn cả nước yêu cầu phải thực hiện theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 32/CT-TTg ngày 25/11/2016 về tăng cường công tác kiểm soát tải trọng phương tiện giao thông.

Mặt khác, Chỉ thị 32 của Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Công an “Chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương, đặc biệt là lực lượng Cảnh sát giao thông khẩn trương hoàn thiện việc trang bị hệ thống cân tải trọng cố định tại các trạm Cảnh sát giao thông theo Đề án “Tăng cường biên chế, trang thiết bị và đào tạo cho lực lượng Cảnh sát giao thông đường bộ” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 334/2005/QĐ-TTg ngày 15 tháng 12 năm 2005; đồng thời, tiếp tục trang bị cân tải trọng xách tay để tuần tra, kiểm soát lưu động nhằm kịp thời phát hiện, xử lý các xe quá tải trên các tuyến giao thông (nhất là các tuyến đường tỉnh, đường huyện, đường nông thôn…)”.

Trở lại với câu chuyện xe chở tôn cuộn có dấu hiệu chở quá tải trọng cho phép dễ dàng “vượt mặt” lực lượng CSGT, TTGT để thông quan sang Lào qua cửa khẩu quốc tế Cầu Treo thì sẽ chẳng có vấn đề gì đáng bàn nếu các phương tiện chở đúng, chở đủ tải trọng cho phép theo quy định của pháp luật.

Vậy nhưng, suốt quá trình theo dõi, phóng viên ghi nhận được rất nhiều phương tiện xe kéo rơ moóc sau khi di chuyển được quãng đường gần 20km từ cảng Cửa Lò lên cửa hàng xăng dầu Đại Lợi tại đường tránh Tp Vinh thuộc xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên (Nghệ An) để tiếp tục sang tải, “cõng” thêm từ 3-5 cuộn tôn mới di chuyển theo tuyến đường 12/9 qua huyện Hưng Nguyên->Quốc lộ 15->Quốc lộ 8A->cửa khẩu quốc tế Cầu Treo với quãng đường trên 100km.

Ngay tại cửa khẩu quốc tế Cầu Treo, khi được hỏi việc kiểm soát tải trọng hàng hóa xuất khẩu như thế nào thì đại diện đơn vị hải quan trả lời là rất khó vì chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể.

Bởi ngay tại Chỉ thị số 32, Thủ tướng cũng chỉ yêu cầu Bộ Tài chính chỉ đạo cơ quan hải quan không giải quyết thủ tục thông quan nhập cảnh, thủ tục kẹp chì hải quan đối với trường hợp xe ô tô chở hàng hóa vượt quá tải trọng thiết kế của xe…

Như vậy, các phương tiện vận tải đường bộ chở quá tải trọng cho phép khi đã “qua mặt” được lực lượng CSGT, TTGT rồi tập kết tại khu vực cửa khẩu sẽ dễ dàng được chấp thuận làm thủ tục thông quan xuất cảnh?!

Chính vì vậy, thực trạng này đang là vấn đề được dư luận quan tâm nếu các cơ quan chức năng liên quan chưa đưa ra giải pháp chấn chỉnh, ngăn chặn, kiểm soát kịp thời.