Cú trượt dài sau quyết định nghỉ hưu sớm khi lương 300 triệu

Gần đây, có nhiều ý kiến xoay quanh việc liệu có nên "gap year" sau khi có trong tay một số tiền tiết kiệm? Với riêng tôi, mọi quyết định đều có hai mặt lợi - hại tùy theo góc nhìn của bản thân mỗi người. Và cái ta cần làm là cố gắng hướng sự phát triển theo giác độ trung hòa nhất có thể. Bởi vì cái gì cũng "tốt quá hóa lốp", "quá mù ra mưa".

Tôi có một người đồng nghiệp cũ từng làm chung bộ phận dự án của một công ty khá lớn trong ngành. Những năm 2018-2019, khi công ty làm ăn khấm khá, lương cứng mỗi tháng của anh này gần 300 triệu đồng. Đôi khi anh hay đùa, rằng anh làm một ngày bằng lương tôi làm một tháng. Lúc đó, tôi cũng chỉ cười trừ cho qua chuyện, vì nghĩ có lẽ giá trị anh ấy tạo ra cho công ty xứng đáng với số lương đó.

Anh bảo tôi rằng "sẽ cố gắng 'cày' đủ tiền để mở một quán cà phê, và đến năm 30 tuổi sẽ về hưu sớm". Nói là làm, đến cuối năm 2019, anh về mở quán cà phê của riêng mình. Thời gian đầu, chuyện buôn bán cũng khá khẩm. Cùng với số tiền anh tích cóp sau mấy năm làm việc lương cao, nên dư sức để anh sống thoải mái mà chẳng cần ràng buộc bởi những deadline nào cả. Thế là anh nghỉ việc hẳn tại công ty, đi vi vu du lịch ở vài ba quốc gia trên thế giới.

Thời điểm đó, ai cũng hâm mộ cuộc sống tự do của anh. Vậy nhưng, "ngày vui ngắn chẳng tày gang". Bước sang năm 2020, dịch Covid-19 lan ra toàn cầu. Một năm sau, TP HCM "im lìm" với những rào chắn cách ly, phong tỏa. Quán cà phê của anh tất nhiên cũng chẳng có cách nào hoạt động được. Tiền vốn mở quán chưa thu lại được, nay còn phải gánh thêm các chi phí tiền thuê mặt bằng, làm bao nhiêu khoản tiết kiệm của anh "không cánh mà bay".

Quán cà phê cố duy trì tới năm 2022 thì anh cũng phải đóng cửa hẳn. Năm 2023, anh tiếp tục "gap year" với số tiền tiết kiệm còn lại, để "chữa lành" sau cú sốc khởi nghiệp thất bại. Cuối năm đó, anh quyết định đi tìm việc mới để bắt đầu lại. Nhưng khổ nỗi, lúc này, kinh tế toàn cầu lại rơi vào khủng hoảng. Nhiều doanh nghiệp cắt giảm nhân sự, thu hẹp sản xuất, hạ thấp mức lương, nên chẳng thể đáp ứng được mức lương cao ngất mà anh đề nghị.

Thời gian đầu anh vẫn "bình chân như vại". Nhưng dần dần, khi gần nửa năm đi qua, số tiền tích lũy vơi đi chẳng còn lại mấy, trong khi thấy bạn bè bận rộn còn mình lại chỉ loanh quanh ngồi lê la ở mấy quán cà phê, anh bắt đầu thấy chán nản và sa sút tinh thần. Anh cuống cuồng hạ thấp yêu cầu, mong sớm tìm được công việc để tạo thu nhập, đồng thời cũng thể hiện được giá trị bản thân.

May thay, anh cũng được nhận vào một công ty xuất nhập khẩu. Nhưng vì "gap year" khá lâu, việc quay lại guồng máy làm việc ngay khiến anh khó thích ứng kịp. Một thời gian sau, anh phải nộp đơn xin nghỉ việc với lý do không phù hợp. Vậy là, một vòng tuần hoàn cũ lại tái hiện.

Thật ra, không có đúng hay sai ở quyết định nghỉ hưu sớm của anh. Anh đã chuẩn bị một số tiền tiết kiệm khá lớn, cùng với một công việc tạo ra thu nhập khác là mở quán cà phê. Có thể thấy, anh đã có kế hoạch cho cuộc sống của mình sau khi nghỉ việc chứ không phải là một hành động bồng bột nhất thời. "Gap year" cũng giúp anh có thời gian làm những điều mình thích, chẳng hạn đi du lịch, thứ mà suốt bao nhiêu năm anh không thể thực hiện.

Tuy nhiên, cuộc đời luôn tồn tại biến số, dịch Covid-19 chính là thứ mà chẳng ai ngờ tới hay mong muốn. Kế hoạch nghỉ hưu sớm của anh thất bại, tuy một phần bởi yếu tố khách quan là đại dịch, nhưng suy rộng ra, đó là một điều thiếu sót trong kế hoạch nghỉ hưu sớm của anh, đó chính là những biến động của thời cuộc. Nghỉ hưu sớm sẽ không sai, nếu như chúng ta có dự trù, ứng phó cho những thay đổi xấu nhất có thể xảy đến.

Quay lại với bản thân, tôi cũng đã nghỉ việc được gần nửa năm nay. Thời điểm đó, tôi quyết định thôi việc bởi sự áp lực và stress một thời gian quá dài mà công việc này đem đến. Sức khỏe tinh thần và thể chất của tôi đều giảm sút nghiêm trọng. Giai đoạn đó, cũng như nhiều bạn trẻ khác, tôi nghĩ mình cần đi "chữa lành". Vậy là tôi nghỉ, khi chưa kịp quy hoạch tương lai của bản thân.

Thời gian đầu, tôi đã thực sự thấy đầu óc được thả lỏng rất nhiều, tâm trạng cũng chẳng còn cau có hay bực dọc. Tôi tham gia vào các hoạt động cộng đồng, thiện nguyện, cũng như có thời gian học thêm các kiến thức mới. Tôi thấy mình yêu đời hơn.

Sau vài tháng nghỉ lấy lại sức khỏe, tôi quyết định nộp CV để tìm việc mới. Không may thay, giai đoạn này kinh tế biến động, và việc tìm một nơi để gắn bó lâu dài không phải là câu chuyện đơn giản. Chưa kể, kinh nghiệm của tôi cũng chẳng xuất sắc đến mức để các "Headhunter" phải săn lùng bằng mọi giá. Thế là tôi rơi vào trạng thái đi phỏng vấn ồ ạt, bị từ chối, rồi tự hoài nghi bản thân.

Những tưởng nghỉ việc để giải tỏa áp lực, nhưng tôi không ngờ sau khi nghỉ việc mình lại càng áp lực hơn. Gánh nặng kinh tế đè trĩu trên vai. Mỗi sáng thức dậy, thấy bạn bè tất bật đi làm kiếm tiền, tự nhiên tôi hốt hoảng. Tôi chợt hối hận khi nghỉ việc quá cảm tính, chưa lên kế hoạch chi tiết cho tương lai. Thật ra, đi làm công thì nơi nào cũng sẽ có cái khó, cái tôi cần làm là nâng cao giá trị và năng lực bản thân, chứ không phải nghỉ việc để đi "chữa lành". Tôi thấy bản thân ấu trĩ tới đáng thương.

Vậy đấy, nghỉ hưu sớm hay "gap year" không phải là xấu. Tuy nhiên, để mục đích của nó phát huy triệt để, bạn cần lên kế hoạch cụ thể và lường trước những biến động không tốt có thể xảy đến. "Gap year" không phải là sự chạy trốn, và nghỉ hưu sớm cũng chẳng phải là dừng làm việc. Đơn giản là bạn dành thời gian để làm những thứ mình cho là phù hợp ở thời điểm đó, để nâng cao giá trị, năng lực bản thân, chẳng hạn như học thêm điều mới, làm công việc mình thích, rèn luyện sức khỏe, để đầu óc nghỉ ngơi qua đôi chân hoạt động... Song song đó là đảm bảo có đủ tài chính để sống trong thời gian "quá cảnh" này.