CPTPP “gặp khó” khi Đài Loan tiếp bước Trung Quốc xin gia nhập

Động thái từ phía Đài Loan chắc chắn sẽ gây ra một số căng thẳng về chính trị bởi Taipei và Bắc Kinh sẽ đều cố gắng gây ảnh hưởng lên các thành viên hiện tại của CPTPP.

Đài Loan đã chính thức nộp hồ sơ gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương gọi tắt là Hiệp định CPTPP, theo công bố từ phía chính quyền Đài Loan vào cuối ngày thứ Tư. Động thái này của phía Đài Loan chắc chắn sẽ vấp phải sự phản đối từ phía Trung Quốc, theo nội dung bài báo mới được Nikkei đăng tải gần đây.

Giới chức Đài Loan đã nộp hồ sơ đề nghị gia nhập CPTPP với New Zealand, nước đang chịu trách nhiệm giải quyết những vấn đề liên quan đến giấy tờ thủ tục cho CPTPP. Đồng thời, Đài Loan cũng đang cố gắng tìm kiếm sự ủng hộ từ tất cả các nước thành viên CPTPP. Chi tiết về hồ sơ xin gia nhập của Đài Loan sẽ được công bố vào ngày thứ Năm.

Động thái trên được phía Đài Loan đưa ra trong vòng chưa đầy 1 tuần sau khi vào ngày thứ Năm tuần trước, Trung Quốc chính thức đã nộp hồ sơ đề nghị được làm thành viên của CPTPP. CPTPP đưa ra nhiều quy định cho thương mại tự do, đầu tư và dữ liệu. Thời điểm Đài Loan nộp hồ sơ gia nhập CPTPP cũng được đánh giá là phản ứng từ phía Đài Loan với động thái của Bắc Kinh.

Để có thể được chấp thuận gia nhập CPTPP, Đài Loan sẽ cần đến sự ủng hộ từ toàn bộ 11 thành viên thuộc CPTPP, trong đó có bao gồm Nhật và Australia. Đài Loan hiện vốn đã có thỏa thuận thương mại tự do với New Zealand và Singapore, hai nước này đều là thành viên CPTPP.

Việc trở thành thành viên của CPTPP đã được phía Đài Loan quan tâm đến từ lâu. Đài Loan đã không nộp hồ sơ gia nhập Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện khu vực (RCEP), thỏa thuận được phía Trung Quốc dẫn đầu vào có sự tham gia của Đông Nam Á, Nhật, Hàn Quốc, Australia và New Zealand.

Động thái từ phía Đài Loan chắc chắn sẽ gây ra một số căng thẳng về chính trị bởi Taipei và Bắc Kinh sẽ đều cố gắng gây ảnh hưởng lên các thành viên hiện tại của CPTPP.

Quan chức Bộ Ngoại giao Nhật nói với Nikkei: “Chính phủ Nhật cho rằng việc Đài Loan nộp hồ sơ gia nhập TPPP có những giá trị và có thể coi như diễn biến tích cực”.

Còn một quan chức thương mại Nhật tuyên bố: “Chúng tôi sẽ không bao giờ tham gia vào các cuộc đối thoại không chính thức tập trung vào những lĩnh vực trong CPTPP, chính vì vậy sẽ thật khó để biết Đài Loan sẽ đương đầu với những thách thức gì”.

Cho đến nay, Đài Loan đã không thể gia nhập được nhiều hiệp định và thỏa thuận quốc tế do vấp phải sự phản đối từ phía Trung Quốc. Trung Quốc vốn coi Đài Loan như một phần lãnh thổ của nước này.

Bởi việc trở thành thành viên mới cần đến sự ủng hộ của toàn bộ các nước thành viên, chắc chắn Trung Quốc sẽ ngăn chặn sự gia nhập của Đài Loan nếu Trung Quốc sớm trở thành thành viên và ngược lại.

Nội tại các nước thành viên CPTPP đang có những quan điểm khác biệt. Singapore và Malaysia đã tuyên bố chào đón sự tham gia của Bắc Kinh. Trong khi đó Mexico thể hiện quan điểm cứng rắn, đại diện Mexico trong tuyên bố mới đây trước công chúng nhấn mạnh đến việc thành viên mới cần phải đáp ứng được các tiêu chuẩn của nhóm.

Trước đây dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump, Mỹ đã rút khỏi CPTPP. Việc Trung Quốc gia nhập sẽ khiến cho khả năng Mỹ trở lại hiệp định khó khăn hơn rất nhiều.