CPI bình quân quý 1/2021 tăng thấp nhất trong 20 năm qua

Theo Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 3/2021 giảm 0.27% so với tháng trước, tăng 1.31% so với tháng 12/2020. So với cùng kỳ năm trước, CPI tháng 3 tăng 1.16%, thấp nhất kể từ năm 2016; CPI bình quân quý 1/2021 tăng 0.29%, mức tăng thấp nhất trong 20 năm qua. Nguyên nhân giảm được giải thích do nhu cầu mua sắm của người tiêu dùng giảm sau Tết Nguyên đán.

Cụ thể, trong mức giảm 0.27% của CPI tháng 3/2021 so với tháng trước có 7/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá giảm, trong đó: Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm nhiều nhất với 1.46% (làm CPI chung giảm 0.49 điểm phần trăm), trong đó: lương thực tăng 0.01; thực phẩm giảm 2.2%; ăn uống ngoài gia đình giảm 0.23%.

Nhu cầu tiêu dùng về hàng hóa và dịch vụ của người dân sau Tết Nguyên đán giảm nên giá nhóm đồ uống và thuốc lá giảm 0.37% (trong đó: giá nước giải khát có ga giảm 0.26%, rượu bia các loại giảm 0.5%, thuốc hút giảm 0.34%); nhóm may mặc, mũ nón, giày dép giảm 0.2%; bưu chính viễn thông giảm 0.13%; nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình giảm 0.05%.

Ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhu cầu đi lại, du lịch giảm nên nhóm văn hóa, giải trí và du lịch giảm 0.03%. Nhóm hàng hóa và dịch vụ khác giảm 0.28%.

Các nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng gồm: Nhóm giao thông tăng 2.29% (làm CPI chung tăng 0.22 điểm phần trăm), chủ yếu do ảnh hưởng của đợt điều chỉnh tăng giá xăng, dầu vào thời điểm 25/02/2021, 12/3/2021 và 27/3/2021, ở chiều ngược lại, giá một số mặt hàng giảm theo quy luật trở về mặt bằng giá thông thường sau Tết Nguyên đán.

Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0.24%, do giá điện sinh hoạt tăng 0.52% (làm CPI chung tăng 0.02 điểm phần trăm); giá gas tăng 1.37%; giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng 0.27% và giá dầu hỏa tăng 7.92%. Nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 0.02% chủ yếu do thời tiết giao mùa, các loại vi rút gây bệnh sinh sôi mạnh, người dân dễ mắc bệnh hô hấp nên nhu cầu mua các loại thuốc tăng cường hệ miễn dịch tăng. Nhóm giáo dục tăng 0.01%.

CPI bình quân quý 1/2021 so với cùng kỳ năm 2020 tăng 0.29%; CPI tháng 3/2021 tăng 1.31% so với tháng 12/2020 và tăng 1.16% so với cùng kỳ năm 2020. CPI quý 1 năm nay tăng so với cùng kỳ năm trước do một số nguyên nhân chủ yếu: Giá gạo trong nước tăng theo giá gạo xuất khẩu và nhu cầu tiêu dùng gạo nếp và gạo tẻ ngon trong dịp Tết Nguyên đán tăng cao làm cho giá gạo quý 1/2021 tăng 8.55% (làm CPI chung tăng 0.22 điểm phần trăm); bên cạnh đó giá các mặt hàng thực phẩm tăng 0.49% (làm CPI chung tăng 0.1 điểm phần trăm); Giá ăn uống ngoài gia đình tăng 2.08% theo giá lương thực, thực phẩm; Giá gas trong nước tăng 7.58% do biến động theo giá gas thế giới; Giá dịch vụ giáo dục tăng 4.49% do ảnh hưởng từ đợt tăng học phí năm học mới 2020-2021 theo lộ trình của Nghị định số 86/2015/NĐ-CP. Bên cạnh các nguyên nhân làm tăng CPI quý 1/2021, có một số yếu tố góp phần kiềm chế CPI: Chính phủ triển khai các gói hỗ trợ cho người dân và người sản xuất gặp khó khăn do dịch Covid-19, trong đó gói hỗ trợ của Tập đoàn Điện lực Việt Nam triển khai giảm giá điện, tiền điện cho khách hàng trong quý 2 và quý 4 năm 2020 nên giá điện tháng 01/2021 giảm 16.88% so với tháng trước làm cho giá điện sinh hoạt bình quân quý 1/2021 giảm 7.18% so với cùng kỳ năm 2020 (tác động làm CPI chung giảm 0.24 điểm phần trăm); Giá xăng dầu trong nước bình quân quý 1/2021 giảm 9.54% so với cùng kỳ năm trước (tác động làm CPI chung giảm 0.34 điểm phần trăm) và giá dầu hỏa giảm 14.5%; Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhu cầu đi lại, du lịch của người dân giảm so với cùng kỳ năm trước làm cho giá vé máy bay quý 1/2021 giảm 24.28%; giá vé tàu hỏa giảm 10.03%; giá du lịch trọn gói giảm 4%; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã kịp thời chỉ đạo quyết liệt các Bộ, ngành, địa phương thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp kiểm soát, khống chế dịch bệnh, bảo đảm sức khỏe người dân, giữ vững ổn định kinh tế - xã hội.

Lạm phát cơ bản tháng 3/2021 giảm 0.12% so với tháng trước và tăng 0.73% so với cùng kỳ năm trước. Lạm phát cơ bản bình quân quý 1/2021 tăng 0.67% so với bình quân cùng kỳ năm trước.