COVID-19: Cả thế giới truy tìm ‘bệnh nhân số 0’

Việc tìm ra bệnh nhân đầu tiên phát tán dịch bệnh ra toàn thế giới sẽ giúp việc khoanh vùng lây nhiễm hiệu quả hơn. Tuy nhiên, công tác tìm kiếm gặp quá nhiều khó khăn khi số ca nhiễm ngày một tăng.

Hội nghị “siêu lây nhiễm”

Hiện toàn thế giới đang vào cuộc truy tìm bệnh nhân số 0 - bệnh nhân đầu tiên lây nhiễm virus và phát tán dịch bệnh đến ít nhất năm quốc gia khác. Giới chuyên gia cho rằng việc tìm kiếm người này là tối quan trọng để xác định, khoanh vùng tất cả những người có khả năng nhiễm bệnh và ngăn chặn dịch lan rộng. Mẫu máu của người này cũng có thể được dùng để xác định sức mạnh và độ lây nhiễm của virus nhằm điều chế vaccine.

Theo hãng tin Reuters, khi hội nghị kinh doanh của công ty khí đốt Anh Servomex diễn ra tại khách sạn hạng sang Grand Hyatt ở Singapore ngày 20 và 21/1, không ai biết rằng trong thành phần tham dự hội nghị đó có người mang theo mầm bệnh và là điểm khởi nguồn khiến hàng chục ngàn người trên thế giới lây nhiễm sau đó.

Ba tuần sau hội nghị này, giới chức y tế thế giới vẫn ra sức tìm kiếm, xác định người mang mầm bệnh lan truyền ra năm quốc gia từ Hàn Quốc đến Tây Ban Nha. Tuy nhiên, việc này ngày càng trở nên khó khăn hơn.

Giới chức địa phương ban đầu nhận định có thể trong số những người dự hội nghị trên có thể có các đại biểu TQ, một số người đến từ tâm dịch Vũ Hán. Tuy nhiên, một người phát ngôn của Công ty Servomex khẳng định đoàn đại biểu TQ đều âm tính với COVID-19.

Ông Dale Fisher, người đứng đầu Mạng lưới cảnh báo và ứng phó dịch toàn cầu thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), so sánh hội nghị kinh doanh ở Singapore giống một sự kiện “siêu lây nhiễm” ở một khách sạn Hong Kong vào năm 2003 khi một bác sĩ TQ bị cho là phát tán mầm bệnh SARS (Hội chứng hô hấp cấp tính nặng) ra thế giới. WHO hiện đã vào cuộc điều tra hội nghị kinh doanh ở Singapore, song cho biết “còn quá sớm” để kết luận đây là một sự kiện “siêu lây nhiễm”.

Lây nhiễm quá nhanh

Được biết hơn một tuần kể từ sau hội nghị kinh doanh toàn cầu tại Singapore, ca nhiễm bệnh đầu tiên được phát hiện ở Malaysia. Do COVID-19 có thể lây truyền trong thời gian ủ bệnh đến 14 ngày, bệnh nhân hoàn toàn có thể lây bệnh cho người khác trước khi xuất hiện triệu chứng. Công ty Servomex cho biết đã ngay lập tức hành động nhằm ngăn virus lây lan, bảo vệ nhân viên và cộng đồng. Các biện pháp này bao gồm cách ly toàn bộ 109 người tham dự hội nghị, trong đó 94 người từ nước ngoài và đều đã rời Singapore.

Dù vậy, virus vẫn phát tán. Hai khách mời người Hàn Quốc bị lây nhiễm sau khi ăn buffet cùng đại biểu người Malaysia nhiễm bệnh nói trên. Ngoài ra, bệnh nhân người Malaysia sau khi về nước cũng lây bệnh cho chị và mẹ vợ. Ba đại diện của công ty tại Singapore cũng dương tính với virus.

Dần dần các ca nhiễm bệnh bắt đầu xuất hiện ở châu Âu. Một đại biểu người Anh nhiễm bệnh sau khi rời hội nghị đã tới một khu nghỉ dưỡng ở Pháp, nơi mà sau đó năm người được xác định lây nhiễm. Khi công dân Anh này trở về nước, dịch bệnh tiếp tục phát tán rộng hơn. Một trường hợp khác cũng xuất hiện ở Tây Ban Nha.

“Tôi vô cùng lo sợ, mới một phút trước vẫn còn là chuyện ở TQ, một phút sau đã là chuyện ngay ngoài cửa. Khả năng lây truyền của nó thật đáng sợ” - Natalie Brown, phụ huynh của một học sinh học cùng trường với một cậu bé nhiễm COVID-19 ở Anh, chia sẻ. Đại diện của trường này cho biết đã cho cách ly thêm hai người.

Chạy đua với thời gian

Trở lại Singapore, giới chức nước này vẫn đang chạy đua với thời gian nhằm cố gắng truy dấu các trường hợp nhiễm bệnh mới, nhiều trường hợp trong đó thậm chí còn không liên hệ với các trường hợp nhiễm bệnh trước đây.

Quản lý khách sạn Grand Hyatt cho biết đã tiến hành khử trùng khách sạn và giám sát nhân viên, khách hàng nhưng vẫn không biết những người tham gia hội nghị nhiễm bệnh từ ai và như thế nào. Vũ đoàn biểu diễn tại hội nghị được đưa đi xét nghiệm và cho kết quả âm tính.

“Ai cũng nghĩ người mang mầm bệnh có thể là một đại biểu dự hội nghị nhưng đó hoàn toàn có thể là một lao công hay một nhân viên bồi bàn” - chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại ĐH Quốc gia Singapore - ông Paul Tambyah cho biết. Chuyên gia này nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc xác định “bệnh nhân số 0” để tìm ra “chuỗi lây nhiễm”. Tuy nhiên, thời gian còn rất ít.

Quan chức Bộ Y tế Singapore Kenneth Mak cho biết chính phủ nước này sẽ tiếp tục cố gắng xác định người mang mầm bệnh đầu tiên cho đến khi dịch chấm dứt nhưng nhiệm vụ này ngày càng trở nên khó khăn. “Chúng ta có thể không bao giờ tìm được bệnh nhân đầu tiên” - ông Mak chia sẻ.

Bệnh nhân số 0 không phải là người từ phòng thí nghiệm Vũ Hán

Trong tuyên bố hôm 16/2, Viện Virus học Vũ Hán bác tin đồn một trong những nhân viên ở đây là “bệnh nhân số 0” tại tâm dịch. Viện này cho biết: “Gần đây có thông tin giả về Huang Yanling, một sinh viên tốt nghiệp từ học viện của chúng tôi là bệnh nhân số 0 nhiễm COVID-19”. Trên thực tế, Huang là sinh viên tốt nghiệp năm 2015 rồi rời tỉnh và kể từ đó không quay lại. Sức khỏe của Huang tốt và không bị chẩn đoán nhiễm bệnh, theo hãng tin AFP.

Được biết bệnh nhân số 0 ở TQ cho đến nay vẫn chưa được xác định công khai. Trong khi các nhà nghiên cứu và quan chức TQ cho rằng COVID-19 có thể liên quan tới việc tiêu thụ động vật hoang dã, vẫn có những đồn đoán nghi ngờ loại virus trên có liên quan tới phòng thí nghiệm đặt tại Hồ Bắc. Nghiên cứu của tạp chí y khoa The Lancet cho biết bệnh nhân đầu tiên được chẩn đoán nhiễm bệnh chưa từng tiếp xúc với động vật hoang dã hay dơi.