Công tố viên Toà Hình sự quốc tế xin lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel, lãnh đạo Hamas

Công tố viên của Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) đã kiến nghị toà án này ban lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, Bộ trưởng Quốc phòng Israel và ba lãnh đạo Hamas với cáo buộc phạm tội ác chiến tranh.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (trái) và Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant. (Ảnh: Reuters)

Công tố viên ICC Karim Khan cho biết trong tuyên bố đưa ra ngày 20/5, vào thời điểm xung đột ở Dải Gaza đã kéo dài hơn 7 tháng, rằng ông có cơ sở để tin rằng năm người nêu trên "phải chịu trách nhiệm hình sự" với tội danh phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người.

Ông Khan cho biết đã nộp đơn xin lệnh bắt giữ Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant và Thủ tướng Netanyahu, những người chỉ đạo và triển khai chiến dịch tấn công của Israel ở Dải Gaza từ sau ngày 7/10/2023.

Ông cũng xin lệnh bắt giữ lãnh đạo Hamas Yahya Sinwar; Mohammed Al-Masri - chỉ huy quân sự của Hamas, người được nhiều người biết đến với cái tên Deif; và Ismail Haniyeh, người đứng đầu chính trị của Hamas.

Trước khi xét xử, một hội đồng của toà án sẽ xác định bằng chứng có đủ để ban hành lệnh bắt giữ hay không. Tuy nhiên, ICC không có cách nào để thực thi các lệnh đó, trong khi cuộc điều tra về cuộc chiến tranh ở Dải Gaza bị Mỹ và Israel phản đối.

Các lãnh đạo Israel và Hamas bác bỏ cáo buộc phạm tội ác chiến tranh. Đại diện của cả hai bên chỉ trích quyết định của công tố viên Khan. Trước đó, ICC ban hành lệnh bắt giữ Tổng thống Nga Vladimir Putin vào tháng 3/2023 vì cáo buộc liên quan đến cuộc xung đột Ukraine, nhưng đây là lần đầu tiên công tố viên ICC can thiệp vào cuộc xung đột ở Trung Đông.

“Israel, giống như tất cả các quốc gia, có quyền hành động để bảo vệ người dân của mình. Tuy nhiên, quyền đó không loại trừ nghĩa vụ của Israel hay bất kỳ quốc gia nào trong việc tuân thủ luật nhân đạo quốc tế”, Công tố viên ICC Karim Khan tuyên bố.

Công tố viên ICC cho rằng Israel phạm những tội ác chống lại loài người trong "cuộc tấn công có hệ thống và rộng khắp nhằm vào dân thường Palestine".

Ông cho biết, bằng chứng mà văn phòng của ông thu thập được cho thấy Israel đã tước đoạt một cách có hệ thống “những thứ không thể thiếu cho sự sống còn của con người”, bao gồm hạn chế thực phẩm, nước uống, thuốc men và nhiên liệu. Ông Khan cho rằng Thủ tướng Netanyahu và Bộ trưởng Gallant phải chịu trách nhiệm về việc Israel cố ý gây đau khổ và giết chóc.

Các lãnh đạo Hamas bị cho là phải chịu trách nhiệm về những hành động mà lực lượng này gây ra, bao gồm giết người, bắt giữ con tin, tra tấn, bạo lực…

ICC là tòa án thường trực về tội phạm chiến tranh quốc tế. 124 quốc gia thành viên của toà này có nghĩa vụ bắt giữ người bị truy nã nếu họ ở trên lãnh thổ của quốc gia thành viên. Israel, Mỹ, Trung Quốc và Nga không phải là thành viên của ICC.