Công thức nào cho Việt Nam xây dựng thành công chuỗi cung ứng về chất bán dẫn?

Trong báo cáo nhận định mới đây của VinaCapital, sự kiện Việt Nam và Mỹ ra Tuyên bố chung nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược toàn diện (CPS) sau chuyến thăm chính thức Việt Nam từ ngày 10-11/9 của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đánh dấu cột mốc lịch sử cho quan hệ ngoại giao song phương giữa hai quốc gia.

Theo đó, CPS tạo ra khuôn khổ cho sự hợp tác và cộng tác hơn nữa giữa Việt Nam và Mỹ trên nhiều lĩnh vực, bao gồm kinh tế, thương mại, khoa học đầu tư, công nghệ, kỹ thuật số, giáo dục, năng lượng, chăm sóc sức khỏe và an ninh quốc gia.

“Chúng tôi tin rằng sự kiện này sẽ đem lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư”, báo cáo của VinaCapital đánh giá.

VinaCapital cho biết, Đài Loan là một trong những thị trường dẫn đầu châu Á về lắp ráp thiết bị bán dẫn trước khi chuyển sang chế tạo theo chuỗi giá trị. Nhờ đó, rất nhiều việc làm trong ngành bán dẫn đã được tạo ra. Tuy nhiên, Đài Loan chỉ thu được một phần nhỏ lợi nhuận, vì phần lớn số tiền kiếm được trong ngành chip là từ các công ty thiết kế và sản xuất chip tiên tiến nhất.

VinaCapital chỉ ra rằng, nếu nhìn vào các cường quốc Đông Á khác trong lĩnh vực bán dẫn như Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc và Trung Quốc đại lục, để xây dựng một nhà máy chế tạo chip cần có những yếu tố sau: lực lượng công nhân lành nghề đông đảo với chi phí thấp; khả năng lãnh đạo mạnh mẽ, chẳng hạn như chuyên gia làm việc các công ty đầu ngành trong lĩnh vực bán dẫn; cùng với sự hỗ trợ và trợ cấp tài chính của chính phủ.

Theo VinaCapital, để có thể trở thành một trong những cường quốc hàng đầu về sản xuất chip, Việt Nam cần giải được bài toán thiếu hụt kỹ sư trong lĩnh vực này.

"Chuỗi cung ứng về chip phát triển và mở rộng có thể mang lại các khoản đầu tư có giá trị lên đến hàng tỷ USD cho lĩnh vực chất bán dẫn ở Việt Nam", VinaCapital cho hay.

Mặc dù có dân số 100 triệu người, số lượng kỹ sư phần cứng ở Việt Nam được đào tạo cho ngành sản xuất chip chỉ có 5.000-6.000 người, thấp hơn đáng kể so với nhu cầu dự kiến khoảng 20.000 kỹ sư trong 5 năm tới và trong 10 năm tới là 50.000 kỹ sư.

VinaCapital nhận định, lợi ích cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư sẽ trở nên rõ ràng hơn trong trung và dài hạn. Theo đó, việc các công ty Mỹ tăng cường đầu tư chắc chắn sẽ được hoan nghênh. Và các khoản đầu tư này sẽ mang lại việc làm mới với mức lương tốt.

"Điều này càng thúc đẩy mục tiêu lâu dài của chúng tôi là đầu tư vào các công ty đang tham gia và hưởng lợi từ việc tăng trưởng tiêu dùng nội địa và tăng trưởng kinh tế", báo cáo cho biết.

Bên cạnh đó, theo VinaCapital, việc tập trung vào CNTT, chất bán dẫn, AI và các công nghệ khác có thể khuyến khích các công ty khởi nghiệp Việt Nam trong các lĩnh vực này.

"Quỹ đầu tư mạo hiểm của chúng tôi chắc chắn sẽ quan tâm đến những nhóm đang phát triển các giải pháp phù hợp với lĩnh vực này", VinaCapital đánh giá.

Báo cáo kết luận, CSP là một cột mốc quan trọng đối với Việt Nam và Mỹ, đồng thời có rất nhiều tiềm năng để củng cố hơn nữa mối quan hệ trong dài hạn.

“Từ quan điểm đầu tư, chúng tôi tin rằng lợi ích sẽ trở nên rõ ràng và hấp dẫn hơn theo thời gian. Tuy nhiên, chúng tôi tin rằng đây là tình huống đôi bên cùng có lợi cho người dân và doanh nghiệp ở cả hai quốc gia và chúng tôi rất mong được chứng kiến sự phát triển trong tương lai”, báo cáo nhấn mạnh.