Công nghệ lõi, vì sao Mỹ thống trị còn Trung Quốc thì không?

Mỹ chỉ chiếm 25% GDP toàn cầu, nhưng tại sao đồng Dollar lại là tiền dự trữ và kiểm soát các nước khác?

Không phải vì 75% phần còn lại tự nguyện, mà là Mỹ sở hữu thứ quan trọng nhất - công nghệ lõi.

Đó là những thứ không thể thay thế được và người khác phải sử dụng, dù muốn hay không.

Đây là một ví dụ đơn giản.

Một doanh nghiệp vừa ở Việt Nam bán hàng online. Doanh thu mỗi tháng là $100,000. Nhưng để có được số tiền đó, họ phải dùng những công cụ sau.

- Windows và Office 365 của Microsoft.

- iOS, MacBook và iPhone của Apple.

- Phần mềm thiết kế của Adobe.

- YouTube của Google.

- Instagram và Facebook của Meta.

Tổng phí phải trả mỗi tháng cho các dịch vụ đó chỉ tầm $1,000, chiếm 1% doanh thu. Nhưng nếu không dùng các công cụ đó của Mỹ, thì doanh nghiệp không thể tạo sản phẩm và lợi nhuận.

Khi áp dụng với các mặt hàng khác như xe hơi, thiết kế, thời trang, dược phẩm, mạng xã hội và thương mại điện tử - chúng ta có nền kinh tế được tạo ra dựa trên chỉ một thiểu số trí tuệ.

Đó là sự khác biệt giữa sản phẩm phổ thông và công nghệ lõi. Tuy vẫn quy ra tiền, nhưng giá trị thì không như nhau.

Không dùng cái áo của Việt Nam, người ta sẽ mua từ Trung Quốc. Nhưng nếu không dùng Windows, bạn sẽ như người bị liệt.

Mỹ không cần làm ra tất cả ứng dụng, vì họ đã nắm iOS và Android. Pháp không cần chiếm các hãng hàng không, vì họ đã sở hữu AirBus. Đài Loan không cần phát triển tất cả ý tưởng AI, vì họ đã có TSMC.

Chính điều này giải thích vì sao Trung Quốc mặc dù là nền kinh tế lớn thứ hai, nhưng không thể sở hữu vị thế của Đức. Vì họ không chế tạo ra một công nghệ lõi nào để ép người khác phải sử dụng.

Người Bắc Kinh vẫn dùng iPhone để mua hàng trên TaoBao. WeChat của Tencent hay TikTok của Bytedance vẫn phải chạy trên iOS và Android. Ngân hàng Trung Quốc vẫn dùng Windows để hoạt động.

Trong tương lai có thể sẽ khác, còn bây giờ thì chưa.

Một công nghệ lõi nắm quyền chi phối một vạn thứ khác. Số lượng sản xuất không quan trọng bằng chất lượng. Làm ra bao nhiêu không quan trọng bằng làm ra cái gì.

Vậy Việt Nam sở hữu bao nhiêu công nghệ lõi để khiến các nước khác phải dùng? Trên gần không và dưới không, trắng tay.