Cổ phiếu TRA - Trong nguy có cơ

Kinh doanh luôn rất thú vị, từ sụp đổ đến khải hoàn đôi khi chỉ là một bước chân. Đang khó khăn bế tắc nhưng vận mệnh đổi thay chỉ với khoảnh khắc bất chợt nào đó.

Hơn thua ở chỗ ai là người luôn sẵn sàng đón nhận cơ hội trong muôn vàn thách thức, phong ba bão tố kia. Ai hiểu rõ nhất huyền cơ của câu nói “trong nguy có cơ” sẽ là kẻ dẫn dắt, nổi bật nhất bấp chấp vị thế trước đó ra sao.

Theo lý thông thường, ngành dược phẩm nội địa phải tận dụng được cơ hội để bùng nổ khi đại dịch xuất hiện, ấy vậy mà mọi thứ không chút thay đổi cứ như muốn thi gan cùng tuế nguyệt. Đa số các doanh nghiệp dược đều dậm chân tại trong kinh doanh, nhưng bất ngờ đâu đó vẫn có tia sáng lẻ loi. Ngôi sao nhỏ bé bỗng chốc rực sáng được nhắc đến trong lúc này chính là Traphaco (TRA) trong ngành dược phẩm vốn luôn bình chân như vại trong mọi hoàn cảnh kinh tế.

Ngăn chặn đại dịch bằng cách phong toả, giãn cách, cũng vì thế người dân sẽ ít đến bệnh viện hơn, tăng cường mua thuốc tại các cửa hàng nhỏ lẻ (OTC). Kênh OTC trước đó tưởng chừng như đã rơi vào trạng thái bão hoà bất ngờ trở thành ngôi sao, là kênh phân phối hữu hiệu nhất của ngành dược phẩm lúc này. Người hưởng lợi nhất, tận dụng được cơ trong nguy không ai khác chính là Traphaco với hơn 85% nguồn thu nhập của doanh nghiệp đều đến từ kênh OTC.

Ngược dòng thời gian để chúng ta rõ hơn về cái được gọi là thời thế đối với TRA. Đỉnh cao của TRA vào năm 2017 khi lợi nhuận đạt 240 tỉ và sau đó là lùi dần vào sự trì trệ với con số 150 của năm 2019. OTC vốn là kênh bán hàng chủ yếu của TRA đã bão hoà nên doanh thu chững lại là điều dễ hiểu. Lợi nhuận suy giảm mạnh hơn vì tăng lãi vay, chi phí vận hành và khấu hao từ nhà máy mới.

Muốn trở về đỉnh cao khi xưa, lợi nhuận từ 150 lên 240 tỉ nghĩa là tăng thêm 60%. Với ngành dược vốn nổi tiếng rùa bò thì đây là nhiệm vụ vô vàn khó khăn và càng bất khả thi hơn vì chủ lực của TRA là kênh OTC đang bão hoà. Nói một cách dễ hiểu, không thể về mức cao khi xưa, không thể xoay chuyển cục diện trong trạng thái bình thường, TRA chỉ còn là cái bóng của chính mình.

Nhưng thời thế tạo anh hùng, đại dịch chính là thời thế của TRA. Kênh OTC bất ngờ khởi sắc, kinh doanh của TRA chuyển biến thấy rõ khi doanh thu tăng 12% và lợi nhuận bứt tốc lên tới 27% trong năm 2020 so với sự chậm chạp mãn tính bấy lâu nay của ngành dược nội địa. Đỉnh cao 240 khi xưa sẽ bị vượt mặt ngay trong năm 2021, TRA thực thi nhiệm vụ không thể hoàn hảo hơn. Và chắc chắn sẽ có nhiều kỷ lục được thiết lập hơn nữa trong những năm tới.

Không chỉ thiên thời mà địa lợi cũng được TRA tận dụng rất tốt, đó là chính sách của nhà nước. Thông tư mới yêu cầu cao hơn trong kênh đấu giá tại bệnh viện (ETC), số lượng công ty đấu giá giảm từ 34 xuống còn 11 và qua đó nâng cao khả năng trúng thầu của TRA với sự chuẩn bị chu đáo từ trước đó. Mặc dù kênh ETC chỉ chiếm 10% trong doanh thu của TRA nhưng dự báo có thể tăng trưởng 25% trong thời gian tới là một sáng rất đáng khen ngợi.

Ngoài ra, thông tư mới không cho phép công ty nước ngoài hoặc có 51% vốn ngoại được phân phối sản phẩm, cũng vì thế rất nhiều doanh nghiệp dược nội địa, dẫn đầu là DHG đã phải từ bỏ mảng này. Nhưng với TRA thì tương lai rộng mở vì tỉ lệ vốn ngoại tối đa 49%, mảng phân phối chiếm gần 20% trong cơ cấu doanh thu còn nhiều tiềm năng nhờ hệ thống phân phối rộng khắp với gần 27.000 đối tác là các nhà thuốc trên toàn quốc.

Cùng với đó, ngành hàng thực phẩm chức năng (TPCN) là trái tim, là động cơ chủ lực trong cỗ máy của TRA. Quy định mới yêu cầu cao hơn đối với TPCN đã xoá sổ 70% doanh nghiệp sản xuất TPCN, danh mục sản phẩm giảm ½ so với trước kia. Nhờ đó, 2 sản phẩm chủ lực đóng góp 50% doanh thu của TRA là Boganic & Ceaton sẽ ít bị áp lực cạnh tranh bởi những sản phẩm cùng loại nhưng chất lượng kém và rẻ tiền. Cũng vì thế doanh thu của những mặt hàng này đều tăng trên 20% và thúc đẩy con tàu TRA băng băng về phía trước.

Nói một cách dễ hiểu, doanh nghiệp dược bán hàng qua 2 hai kênh là ETC (đấu thầu qua bệnh viện) và OTC (bán lẻ qua các nhà thuốc nhỏ). Những quy định siết chặt mới đều có tác động rất tích cực đến các kênh bán hàng của TRA. Và các sản phẩm TPCN là chủ lực của TRA được hưởng lợi nhờ chính sách thắt chặt mới với yêu cầu cao hơn.

Nếu chỉ dừng tại đây, mọi thứ cũng là quá tốt đối với TRA. Nhưng muốn xưng vương, cùng nhau phân chia thiên hạ trong ngành dược phẩm với DHG thì TRA phải có đủ cả thiên thời, địa lợi, nhân hoà.

Nhân ở đây là đội ngũ lãnh đạo, là đối tác hùng mạnh. May mắn thay, TRA dần hội tụ những điều kỳ diệu. Đội ngũ lãnh đạo rất tham vọng và đầy quyết tâm, minh chứng dễ thấy nhất là mục tiêu phát triển ít nhất 8 sản phẩm mỗi năm so với con số 3 trước kia. Khi xưa tự lực tự cường, tự cung tự cấp nhưng nay TRA sẵn sàng ngồi trên vai người khổng lồ, chơi thân với họ để nhận chuyển giao công nghệ, rút ngắn thời gian nghiên cứu, mở rộng danh mục sản phẩm…

Daewoong Pharma là cổ đông chiến lược và đang hỗ trợ rất nhiều cho TRA trong việc chuyển giao công nghệ phát triển các sản phẩm tân dược đầy tiềm năng tại Việt Nam như tim mạch, tiêu hoá, tiểu đường…. Mục tiêu tới năm 2025 là chuyển giao ít nhất 5 sản phẩm mới mỗi năm rất khả thi. Qua đó tăng dần và tiến tới lấp đầy công suất nhà máy tân dược hiện đại bậc nhất tại Việt Nam của TRA, mới chỉ đang hoạt động 30% công suất.

Tựu chung lại, mảng đông dược đóng góp 65% doanh thu vẫn đang tăng trưởng ổn định hơn 20% mỗi năm nhờ những sản phẩm chủ lực đã có thương hiệu vững chắc. Mảng tân dược đóng góp 30% trong thu và đầy tiềm năng bùng nổ 30% mỗi năm nhờ đối tác hùng mạnh cùng với những yếu tố hỗ trợ đến từ chính sách mới của cơ quan quản lý.

Tóm cái váy lại, TRA có mọi yếu tố thuận lợi để bùng nổ trong kinh doanh, tăng trưởng doanh thu bình quân trên 20% trong thời gian tới, lợi nhuận sẽ tăng cao hơn và dự kiến trên 30%.

Lợi nhuận năm 2021 của TRA có thể đạt 250 tỉ, vượt qua đỉnh cao khi xưa. Năm 2022 sẽ cán mốc 300 tỉ. Định giá PE 20 lần thì vốn hoá của TRA ít nhất cũng vượt 6.000 tỉ, tương ứng mức giá cổ phiếu 150.

Kết luận đầu tư: mức giá 94 hiện nay của TRA tương đối rẻ so với tiềm năng tăng trưởng.