“Cơ hội vàng” để Việt Nam mở rộng đầu tư?

Có những thuận lợi lớn hiện nay được nhìn nhận ở giá trị cơ hội để Việt Nam mở rộng đầu tư, thậm chí rút ngắn lộ trình quy hoạch.

Ngày 23/2, phát biểu tại phiên họp thứ 53 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu nhắc lại yếu tố cơ hội cho việc mở rộng đầu tư của Chính phủ hiện nay.

Nhắc lại, vì tại Hội nghị Trung ương 14 khóa XII ông Giàu cũng đã đề cập đến yếu tố đó.

Cụ thể, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội cho rằng nên thực hiện kết luận của Trung ương 14 khóa XII là mở rộng đầu tư, được phép mở rộng chi ngân sách để đầu tư vào các công trình trọng điểm, những công trình mới để thúc đẩy tăng tổng cầu trong điều kiện thực hiện mục tiêu kép, cũng như nhu cầu cấp bách của đất nước.

“Đây là cơ hội vàng của Việt Nam. Nếu như các nước giàu thì họ không có công trình mới, nước nghèo họ không có khả năng làm, bởi vì không đủ uy tín huy động vốn. Chúng ta huy động vốn của Việt Nam trước đây lãi suất gần 9%, thì nay anh Dũng báo còn 2,9% thôi. Trước đây huy động có 3 tới 5 năm, bây giờ huy động bình quân là 13, 14 năm và khả năng ngân sách của chúng ta, theo tôi nếu nợ công như thế là dư địa chúng ta mở rộng. Do vậy, chúng ta nên xem, đôn lên quy hoạch, những gì mà sau năm 2025 có thể nâng lên 2021 và sau 2030 thì nâng lên”, ông Giàu đề xuất.

Như nhận định trên của vị nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, báo cáo của Chính phủ tại phiên họp và thực tế diễn biến trên thị trường cũng cho thấy những chuyển biến thuận lợi.

Cụ thể, báo cáo của Chính phủ cho biết, tốc độ tăng nợ công đã giảm từ trung bình 18,1%/năm, gấp 3 lần GDP giai đoạn 2011- 2015 xuống còn 6,8%/năm giai đoạn 2016 - 2019. Đặc biệt, cơ cấu nợ chuyển biến tích cực, tăng dần tỷ trong nợ trong nước từ 38,9% năm 2011 lên 61,9% nợ Chính phủ năm 2019.

Các chỉ tiêu an toàn nợ giai đoạn 2016 - 2020 giảm dần qua các năm và nằm trong giới hạn trần được Quốc hội phê chuẩn, trong đó chỉ tiêu giai đoạn 2016-2019 đều đạt và vượt mục tiêu đề ra; nợ công giảm từ mức 63,7% GDP năm 2016 xuống 55% GDP vào cuối 2019; nợ Chính phủ giảm từ mức 52,7% năm 2016 xuống 48% GDP năm 2019; nợ nước ngoài quốc gia giảm từ 49% GDP năm 2017 xuống 47,1% GDP năm 2019.

Báo cáo của Chính phủ cũng nhấn mạnh đến các yếu tố thuận lợi trên thị trường. Bên cạnh năng lực đáp ứng nguồn vốn trong nước thì kỳ hạn phát hành, thời gian đáo hạn bình quân trái phiếu Chính phủ tăng dần, trong khi lãi suất vay giảm sâu.

Thực tế, kết quả gọi vốn và chi phí Chính phủ phải trả đang ở giai đoạn tốt nhất, thuận lợi nhất trong nhiều năm qua.

Như dữ liệu một bài viết của TS. Trịnh Quang Anh trên BizLIVE vừa qua, thống kê cho thấy trong năm 2020 trái phiếu Chính phủ đã có kỳ hạn phát hành bình quân lên tới 13,9 năm; lãi suất phát hành bình quân chỉ 2,83%/năm, dễ chịu nhất trong hàng chục năm qua.

So sánh với các mức lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Mỹ, Trung Quốc và ASEAN 4, mức của Việt Nam có cùng xu hướng giảm và hiện đã ở ngưỡng thấp hợp lý.

Những yếu tố thuận lợi trên định hình “cơ hội vàng” để mở rộng đầu tư mà Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu nhận định.

Phát biểu tại phiên họp trên, ông Giàu cho biết rất mừng và “có một vài tia hy vọng”, khi Trung ương đã bàn đưa tuyến đường ven biển kết nối cả nước.

Và bên cạnh đề xuất đôn quy hoạch các dự án trọng điểm, ông Giàu cũng đề cập đến hướng đầu tư cho TP.HCM và Cần Thơ mở đường ray nhanh để giảm bớt lưu lượng trên đường bộ và đường thủy.

“Làm vĩnh viễn 100 năm, 200 năm chia ra bây giờ có thể làm được, vì có hơn 100 cây số” - ông Giàu nói, dù theo ông việc đầu tư tuyến đường sắt TP.HCM - Cần Thơ vẫn không có động thái nào - “Trên báo thỉnh thoảng nghe nói, thấy nó cần mà làm được nhưng chúng ta chẳng có động thái gì. Tôi đề xuất như thế”.