Cổ đông RAL yêu cầu ban lãnh đạo Công ty giải đáp những việc bất thường

Chiều 25/6 tới Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông (mã chứng khoán: RAL) sẽ tổ chức Đại hội cổ đông thường niên năm 2022, thế nhưng một số cổ đông nhận thấy có những dấu hiệu bất thường trong tài liệu dự kiến trình thông qua tại Đại hội cũng như một số vấn đề khác cần làm rõ.

Lãnh đạo công ty gom giấy ủy quyền?

Anh Nguyễn Đức Hảo (ở thành phố Vinh - Nghệ An) cho biết: Sáng nay tôi bất ngờ nhận được cuộc điện thoại từ một người của Công ty Bóng đèn Phích nước Rạng Đông bảo rằng: "nhờ anh xác nhận ủy quyền dự ĐHCĐ vào Zalo". Tôi chưa kịp hỏi rõ thì người đó cúp máy và gửi vào Zalo của tôi ảnh chụp tờ giấy ủy quyền đã được đánh máy sẵn với nội dung tôi ủy quyền cho ông Nguyễn Đoàn Thăng - Tổng giám đốc Công ty làm đại diện dự Đại hội và biểu quyết với tư cách cổ đông. Trong khi đó tôi chưa hề nhận được giấy mời tham dự Đại hội cổ đông thường niên năm 2022".

Một số nhà đầu tư đang nắm giữ cổ phiếu RAL cũng phản ánh điều tương tự.

Sau khi nhà đầu tư Nguyễn Đức Hảo từ chối ủy quyền thì người của Công ty mới nhắn tin mời đến tham dự Đại hội cổ đông nhưng không trả lời là công ty sẽ gửi giấy mời cho cổ đông tham dự hay không.

Lãi lớn nhưng trích các quỹ đến 78%, chỉ chia cổ tức 22% trên tổng lợi nhuận

Theo BCTC đã được kiểm toán, tổng lợi nhuận thực hiện năm 2021 của RAL là hơn 501 tỷ đồng, nộp thuế thu nhập doanh nghiệp hơn 103 tỷ đồng, còn lại lợi nhuận sau thuế là hơn 398 tỷ đồng. Ban lãnh đạo công ty đã đưa ra dự thảo trình ĐHCĐ kế hoạch chỉ dùng hơn 87,5 tỷ đồng để chia cổ tức cho cổ đông (chỉ chiếm 22% tổng lợi nhuận sau thuế), còn lại hơn 310 tỷ đem trích các quỹ (chiếm đến 78%). Trong đó trích quỹ khen thưởng + phúc lợi đến 25% (tương đương gần 100 tỷ đồng), trích quỹ phát triển tiềm lực khoa học công nghệ 15% (tương đương hơn 59,7 tỷ đồng), trích quỹ đầu tư mạo hiểm Rạng Đông 7% (tương đương hơn 27,8 tỷ đồng), trích quỹ đầu tư phát triển 31% (tương đương hơn 123,5 tỷ đồng).

Thậm chí năm 2021 cổ đông RAL chỉ được phân phối lợi nhuận "bèo" hơn khi công ty chỉ dùng 17,5% lợi nhuận sau thuế chia cổ tức cho cổ đông, còn lại trích các quỹ đến 82,5%. Trong đó quỹ khen thưởng + phúc lợi vẫn chiếm 25%.

Nhiều cổ đông bức xúc bảo: "Chẳng thấy doanh nghiệp nào lại trích quỹ khen thưởng phúc lợi cao hơn chi cổ tức cho cổ đông như Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông. Ngoài ra Công ty này năm nào cũng trích lợi nhuận sau thuế cho các quỹ với tỷ lệ cao bất thường mà chẳng rõ việc chi tiêu hàng trăm tỷ ở những quỹ này như thế nào?".

Phát hành cho cổ đông hiện hữu giá 93.000đ/cp, phát hành ESOP giá 0 đồng/cp

Cũng theo tài liệu trình ĐHCĐ thường niên 2022, Hội đồng quản trị RAL đề xuất phát hành 600.000 cổ phiếu ESOP với giá bán 10.000 đồng/cp, tương ứng chỉ 8,6% giá cổ phiếu RAL đang giao dịch trên sàn (giá cổ phiếu RAL chốt phiên ngày 13/6 trên sàn là 115.900 đồng/cp). Nguồn vốn thực hiện dự kiến 6 tỷ đồng sẽ được trích từ quỹ khen thưởng phúc lợi (điều này có nghĩa là RAL sẽ dùng quỹ phúc lợi để tăng vốn và phân phát 600.000 cổ phiếu ESOP, những người được nhận cổ phiếu ESOP này không phải bỏ ra đồng nào để mua và đối tượng được phân phối lượng cổ phiếu này chưa được Công ty công bố).

Trước đó, vào ngày 28/12/2021, RAL đã phát hành gần 11 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với giá 93.000đ/cp thu về hơn 1.000 tỷ đồng.

Doanh nghiệp duy nhất có cổ đông nắm cổ phần chi phối là Công đoàn công ty

Dư luận cho rằng RAL là "Công ty gia đình" nên ban lãnh đạo "thao túng muốn làm gì thì làm", nhưng theo dữ liệu trên trang CafeF thì sở hữu cổ phần lớn nhất tại Công ty CP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông hiện nay đang là "Công đoàn CTCP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông": sở hữu 9.540.435 cổ phiếu (tương đương 41,58%); Tiếp theo là bà Lê Thị Kim Yến: sở hữu 2.614.745 cổ phiếu (tương đương 11,39%); Thứ 3 là ông Lê Đình Hưng (em của bà Lê Thị Kim Yến): sở hữu 2.181.657 cổ phiếu (9,51%); Thứ 4 là ông Nguyễn Đoàn Thăng (Tổng giám đốc): sở hữu 516.387 cổ phiếu (2,25%)...

Việc Công đoàn CTCP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông (là cổ đông tổ chức duy nhất của RAL) sở hữu cổ phần chi phối khiến cho các kỳ ĐHCĐ ở doanh nghiệp này có nhiều vấn đề phức tạp và mâu thuẫn khó giải quyết. Bởi vì Công đoàn là một tổ chức đại diện cho toàn thể người lao động trong Công ty, nhưng ai là người đại diện cho 41,58% cổ phần của Công ty khi bỏ phiếu thông qua các Nghị quyết Đại hội đồng cổ đông và liệu người đó có thực sự vì quyền và lợi ích cho toàn thể người lao động hay chỉ là công cụ phục vụ cho nhóm lợi ích? Nhớ lại năm 2018, tỷ lệ sở hữu cổ phần của Công đoàn Công ty lên đến 78%, nhưng qua các đợt tăng vốn tỷ lệ đó cứ giảm dần đến nay xuống còn 41,58%, đồng thời tỷ lệ sở hữu của cá nhân các vị lãnh đạo Công ty tăng lên dần.

Những bất thường trong việc phân phối lợi nhuận, các khoản chi tiêu không minh bạch ở các quỹ được trích lập từ lợi nhuận sau thuế rất lớn chính là nguyên nhân khiến nhà đầu tư thiếu niềm tin, cảm thấy bất công nên cho dù RAL là doanh nghiệp đầu ngành với mức EPS năm 2021 lên đến hơn 33.000đ, cao nhất 3 sàn, nhưng giá cổ phiếu vẫn không thể bứt phá lên tương ứng với chỉ số P/E của doanh nghiệp này. Kết thúc phiên giao dịch hôm nay, giá cổ phiếu RAL giảm mạnh xuống mức thấp nhất trong vòng hơn 1 năm qua: còn 115.900đ/cp.