06/09/2019 Cập nhật ĐHCĐ 2024

“Có doanh nghiệp nước ngoài núp bóng mua cổ phần, đất đai doanh nghiệp Việt Nam”

Theo Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Vũ Đại Thắng, hiện nay, pháp luật đầu tư ngày càng thông thoáng, nên chuyện người nước ngoài núp bóng người Việt Nam để mua cổ phần, cổ phiếu của doanh nghiệp Việt là có.

Theo ông Lê Văn Thành, Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng, vấn đề chuyển giao công nghệ, trình độ quản lý, đặc biệt là liên kết sản xuất của doanh nghiệp FDI với doanh nghiệp trong nước không được như kỳ vọng. Kỳ vọng tỷ lệ nội địa hóa Việt Nam được nâng lên thực tế còn thấp.

Pháp luật đầu tư ngày càng thông thoáng, nên có chuyện người nước ngoài núp bóng người Việt Nam để mua cổ phần, cổ phiếu của doanh nghiệp Việt.

Trao đổi về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Vũ Đại Thắng thẳng thắn đánh giá, gần đây, tình hình đầu tư FDI có phức tạp. "Hiện nay, pháp luật đầu tư ngày càng thông thoáng, nên chuyện người nước ngoài núp bóng người Việt Nam để mua cổ phần, cổ phiếu của doanh nghiệp Việt là có”,Thứ trưởng Bộ KH&ĐT nói.

Trên thực tế, hiện nay đang có hiện tượng đầu tư “chui”, đầu tư “núp bóng” tại một số địa phương ở Việt Nam. Một số nhà đầu tư nước ngoài đầu tư doanh nghiệp bất động sản, góp vốn dưới 49% đầu tư đất đai, cơ sở tai những vùng đất nhạy cảm, liên quan đến an ninh quốc phòng. Trong khi đó, theo quy định hiện nay thì doanh nghiệp có vốn nước ngoài có tỷ lệ dưới 49% được xem và được đối xử là nhà đầu tư trong nước.

Cùng với đó, một số nhà đầu tư nước ngoài góp vốn, mua bán – sáp nhập (M&A) các doanh nghiệp trong nước tại những dự án có tính ảnh hưởng an ninh quốc gia cao. Hoặc một số doanh nghiệp nhạy cảm an ninh quốc phòng nhận vốn, vay nợ từ các doanh doanh nghiệp nước ngoài, các quyết định kinh doanh bị ảnh hưởng lớn từ bên cho vay…

Do đó, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT khẳng định, phải có cơ chế rào soát trước khi cấp giấy chứng nhận đầu tư là cần thiết. “Điều này đảm bảo dự án đáp ứng yêu cầu về an ninh quốc gia, nhấn mạnh nhiều về môi trường, an ninh trật tự, không gây ảnh hưởng tới văn hóa của Việt Nam", Thứ trưởng Thắng nhấn mạnh.

Cho ý kiến về vấn đề này, TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam khuyến cáo, M&A là một quá trình tất yếu, nhưng cần lưu tâm.

Chuyên gia khuyến cáo cần xem xét nguồn vốn gắn liền với các điều kiện, mục tiêu, năng lực tài chính, công nghệ của các nhà đầu tư vào Việt Nam. Hiện nay, làn sóng góp vốn mua cổ phần chủ yếu đến từ các nhà đầu tư Hong Kong, Hàn Quốc, Singapore, Trung Quốc, Nhật Bản...

Theo đó việc rà soát, cấm cấp phép, thậm chí rút dự án có ảnh hưởng an ninh quốc phòng được nhiều nước làm, trong đó có các nước như Mỹ, EU. "Một loạt công ty công nghệ cũng đang bị hạn chế tiếp cận thị trường các nước phát triển Mỹ và EU vì lo ngại vấn đề an ninh", Thứ trưởng Vũ Đại Thắng nói.

Thứ trưởng Bộ KH&ĐT cũng thừa nhận, cơ chế ưu đãi đầu tư thực sự có những cái hơi lạc hậu, tập trung theo chiều rộng, chứ không theo chiều sâu. Thời gian tới, cần thay đổi cách tiếp cận, chỉ ưu đãi phần giá trị gia tăng làm trên đất nước Việt Nam, ưu tiên kết nối với doanh nghiệp trong nước.... Những doanh nghiệp chỉ nhập khẩu máy móc, nguyên liệu về gia công, xuất khẩu cần được xem lại, không nên cho ưu đãi.