Chuyên gia ủng hộ đề xuất tự giãn chu kỳ đăng kiểm xe cá nhân

Theo các chuyên gia, đề xuất tự động giãn chu kỳ đăng kiểm xe cá nhân dưới 9 chỗ hợp lý về mặt kỹ thuật và cũng là giải pháp hiệu quả nhất để chấm dứt quá tải đăng kiểm.

Vì sao cần tự động giãn chu kỳ đăng kiểm?

Theo Thông tư số 2/2023 của Bộ Giao thông vận tải, xe chở người dưới 9 chỗ không kinh doanh vận tải sản xuất đến 7 năm được miễn đăng kiểm trong 36 tháng (trước đây là 30 tháng), chu kỳ kiểm định định kỳ là 24 tháng (tăng 6 tháng so với trước đây); xe sản xuất từ 7 đến 20 năm (trước đây là 12 năm) chu kỳ định kỳ 12 tháng; xe trên 20 năm chu kỳ là 6 tháng. Chủ xe phải đưa xe đi kiểm định trước khi xác nhận sang chu kỳ đăng kiểm mới.

Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, đến nay, tình trạng ùn tắc đăng kiểm tiếp tục gia tăng trở lại tại 177/215 trung tâm đăng kiểm đang hoạt động của 40/63 tỉnh, thành phố (chiếm 63%).

Cục Đăng kiểm Việt Nam đang nghiên cứu phương án đơn giản thủ tục đăng kiểm cho xe dưới 9 chỗ không kinh doanh vận tải. Căn cứ thời hạn trên giấy chứng nhận và tem kiểm định đã được cấp, cơ quan đăng kiểm có văn bản điện tử xác nhận thời hạn kiểm định lần tới cho phương tiện mà không phải cấp lại tem, giấy chứng nhận kiểm định. Chủ phương tiện không phải đưa xe đi kiểm định hay phải đến để xác nhận chu kỳ mới.

Đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam lý giải, lái xe tham gia giao thông cần giấy chứng nhận kiểm định. Nếu không có văn bản xác nhận thời hạn kiểm định lần tới sẽ gây khó khăn cho lái xe và lực lượng kiểm soát, xử lý vi phạm. Ngoài ra, khi xảy ra sự cố phương tiện, nếu không có văn bản xác nhận thời hạn kiểm định lần tới sẽ không xác định được trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan.

Xe không kinh doanh vận tải dưới 9 chỗ là nhóm phương tiện sở hữu cá nhân, không sử dụng nhiều và được bảo dưỡng, sửa chữa thường xuyên. Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, tỷ lệ xe này đạt kiểm định lần thứ nhất khoảng 95%. Điều đó cho thấy không cần thiết kiểm định lại xe trước khi giãn chu kỳ mà vẫn đảm bảo yêu cầu an toàn.

Ngoài ra, số xe cá nhân dưới 9 chỗ đến hạn kiểm định hàng tháng chiếm khoảng 33 - 43% trên tổng số phương tiện đến hạn kiểm định. Nếu số này được áp dụng ngay chu kỳ kiểm định và không phải đến các trung tâm thì sẽ giảm tải cho các đơn vị.

Cho phép hồi tố để giải quyết các tình huống cấp bách

TS. Khương Kim Tạo - nguyên Phó Chánh VP Ủy ban An toàn giao thông quốc gia - đồng tình với đề xuất này và cho biết, những xe có chu kỳ kiểm định 6 tháng trước đây, nay được giãn đến 1 năm thì ngay lập tức có thể tự động gia hạn thêm 6 tháng nữa mà không cần đưa xe đến các trạm đăng kiểm để kiểm định lại. Như vậy, sẽ dành được lượng lớn “nốt” đăng kiểm cho các xe tải, xe khách kinh doanh vận tải.

“Với con số 3,1 triệu xe được giãn chu kỳ kiểm định theo quy định tại Thông tư 02/2023 quy định về kiểm định phương tiện giao thông cơ giới trong năm 2023 sẽ ngay lập tức giảm tải hàng tháng cho các trung tâm đăng kiểm. Từ đó, không còn xảy ra tình trạng dồn ứ xe hết hạn kiểm định từ tháng này sang tháng sau theo kiểu vón cục như hiện nay”, ông Tạo nói.

Hiện, ở TPHCM có xe hết đăng kiểm từ tháng 4 nhưng đặt lịch hẹn đến tháng 8 mới được kiểm định. Như vậy, xe phải đắp chiếu 4 tháng ở nhà.

“Một ô tô ở chu kỳ tới cho phép kéo dài thêm 6 tháng, vậy ở chu kỳ hiện tại, ô tô này đang mới hơn, đảm bảo chất lượng tốt hơn, hoàn toàn có thể tự động gia hạn kiểm định mà vẫn đảm bảo yếu tố an toàn kỹ thuật”, ông Tạo nói.

Theo ông Tạo, Luật Hồi tố cho phép hồi tố những quy định để giải quyết các tình huống cấp bách. Việc giải quyết quá tải hiện nay cũng được coi là một nhiệm vụ cấp bách để ổn định đời sống xã hội, phát triển kinh tế - xã hội cho người dân nói riêng và đất nước nói chung, nên về mặt pháp lý hoàn toàn không có vướng ngại.

Ông Nguyễn Văn Quyền - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam - cho biết, Hiệp hội đã kiến nghị cho phép các xe cá nhân dưới 9 chỗ ngồi được tự động giãn chu kỳ kiểm định bởi đây là giải pháp hiệu quả nhất để hạ nhiệt tình trạng quá tải kiểm định hiện nay. Từ đó, mong muốn đề xuất trên sớm được ban hành thành văn bản với hướng dẫn cụ thể để người dân dễ dàng thực hiện.