Chuyên gia: LIỆU MỸ CÓ TẤN CÔNG IRAN?

New York Times tiết lộ Trump đã ra lệnh tấn công Iran nhưng ngay sau đó hoãn lại, thông tin này sẽ được kiểm chứng và làm rõ trong những ngày tới. Tuy nhiên khả năng cao đây là một trong những loại thông tin được chính quyền Trump chủ động tiết lộ ra ngoài với ý đồ cảnh báo đối phương...

Tại sao lại có chuyện đó?

Việc Iran bắn hạ máy bay không người lái của Mỹ là một toan tính khá liều lĩnh của Tehran, đó là điều chính quyền Trump chưa tính đến vào lúc này nên họ khá bất ngờ. Tôi cho rằng Trump và Nội các của ông đang thực sự bối rối. Điều đó thể hiện trong các phát ngôn của bản thân Trump và Nhà trắng. Đầu tiên ông nói “Iran đã phạm sai lầm lớn”, nghe như một lời đe dọa trả đũa, sau đó ông lại dịu giọng khi nói rằng chắc cá nhân nào đấy đã “hành động ngu ngốc”, nghe như một lời bào chữa cho chính quyền Tehran và cũng là bào chữa chính quyền Mỹ dưới sự lãnh đạo của Trump. Và cuối cùng thông tin ông định tấn công Iran được lọt ra ngoài. Đó là một dạng thông điệp kiểu như: “không phải là Mỹ không có ý định tấn công Iran” để làm xoa dịu giới diều hâu tại Washington. Chuỗi các sự kiện này cho thấy ông Trump và các cố vấn thân cận của ông hiện vẫn đang rất bối rối, chưa thực sự có những phương án hành động rõ ràng nào đối với Tehran.

Iran và Mỹ đang mâu thuẫn nhau về việc công bố vị trí máy bay do thám của Mỹ bị Iran bắn hạ

Vậy thực sự đã có một quyết định tấn công hay chưa? Tôi cho là chưa!

Có ba lí do, thứ nhất cho đến nay học thuyết đối ngoại xuyên suốt của Trump vẫn đang đi theo chủ nghĩa biệt lập quốc tế trong các hồ sơ "nóng" như là Iran và Triều Tiên: Tránh quan tâm, dính líu trong ngắn hạn, và đặc biệt không nóng lòng sa vào các cuộc xung đột quân sự với hai chế độ này.

Thứ hai, hành động của Iran là khá mạo hiểm, nhưng chính quyền Trump hiểu được rằng, đây cũng chỉ là một dạng thu hút sự chú ý của Iran với Mỹ, chứ chưa hẳn là một hành động khiêu khích quân sự. Về nguyên lí, sức mạnh của những quốc gia như Triều Tiên và Iran chỉ có được khi thu hút sự quan tâm của Hoa Kỳ. Vì vậy hành động của Iran cũng nằm trong chuỗi logic đó. Quan trọng nhất về nguyên tắc Iran vào lúc này vẫn chưa chạm đến “làn ranh đỏ” theo quy ước trong giới quân sự Mỹ: Tấn công vào mục tiêu quân sự quy mô của Hoa Kỳ và gây tổn thất tương đối về người.

Cuối cùng, khác với tính khí bốc đồng thường thấy, Donald Trump thực sự là một Tổng thống hết sức thận trọng trong các quyết định quân sự. Ông không có nhiều kinh nghiệm và hiểu biết về quốc phòng, chiến tranh, đó là lí do ông rất tôn trọng tiếng nói từ các tướng lĩnh quân đội và đội ngũ cố vấn an ninh thân cận của ông. Và một cuộc tấn công quân sự vào một quốc gia thù địch như Iran, ở một địa bàn chiến lược như Trung Đông thực sự cần phải có thời gian chuẩn bị về nhiều mặt chứ không thể hành động tức thời theo cảm xúc.

Khác với tính khí bốc đồng thường thấy ở vẻ ngoài, Donald Trump hết sức thận trọng trong mọi hành động

Cần nhớ lại rằng trong vụ không kích Syria, sau nhiều ngày cân nhắc và tham khảo nhiều bên Trump vẫn chưa đi đến quyết định có tấn công chế độ của ông Assad hay không.

Chính Bob Wooward đã mô tả rất rõ trong cuốn “Fear”. Vào những ngày cuối cùng, khi Trump đi nghỉ mát ở Mar-a-Lago, ông đã triệu tập một cuộc họp của Hội đồng An ninh Quốc gia khẩn cấp. 14 người đã tham dự, trong đó có Tillerson, Priebus, McMaster, Kushner, Bannon…Trump đã tập trung vào các chi tiết. Ông đặt ra một loạt câu hỏi về rủi ro. “Điều gì sẽ xảy ra nếu một tên lửa hoạc các tên lửa đi chệch khỏi đường bay? Điều gì xảy ra nếu chúng ta đánh phá một trường học, một bệnh viện hay một mục tiêu mà chúng ta không nhắm tới. Khả năng giết hại dân thường là như thế nào?”

Mattis đã ở trên màn hình video và đưa ra sự đảm bảo. Đây là những chiến hạm tốt nhất, những thủy thủ tốt nhất. Trump yêu cầu được nói chuyện trên mạng riêng với hai thuyền trưởng của hai tàu Khu trục dẫn đường USS Porter và USS Ross. Ông nói với hai thuyền trưởng: Tôi sẽ có cuộc tấn công tối nay. Các bạn có phải là những người lập trình tên lửa giỏi nhất không?

Cả hai thuyền trưởng đều đảm bảo. Sau đó Trump đã đi quanh phòng và hỏi ý kiến của từng người một. “Anh nghĩ sao? Nếu bất cứ ai ở đây có ý kiến thứ hai, tôi muốn nghe ngay tại đây không phải sau này.”

Cuộc không kích của Mỹ vào Syria năm 2018

Quay về câu chuyện Iran, vậy sắp tới liệu Hòa Kỳ có định tấn công Iran hay không, mấu chốt quay lại của vấn đề vẫn là “làn ranh đỏ”, mà đó cũng chính là giới hạn mà chắc chắn Iran không định bước qua.