Chuyển động căng thẳng ở Đông Âu

Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Nga lần lượt có chuyển động quân sự, sau khi các cuộc đối thoại an ninh kết thúc mà không có đột phá.

Anh bắt đầu cung cấp vũ khí hạng nhẹ cho Ukraine, còn Canada đã triển khai một đơn vị đặc nhiệm đến Kiev. Trong lúc phương Tây tiếp tục lo ngại về tình hình ở biên giới Ukraine - Nga, Moscow cho rằng quan ngại này không có cơ sở.

Chuyển động quân sự

Ngày 18.1, các máy bay vận tải quân sự C-17 của Anh đã chuyển giao vũ khí cho Ukraine. Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace đã thông báo với quốc hội về quyết định “cung cấp các hệ thống phòng thủ, chống tăng, hạng nhẹ” cho chính quyền Kiev, Reuters đưa tin hôm qua. Ông Wallace không tiết lộ số lượng cũng như những dòng vũ khí tăng cường cho Ukraine, nhưng khẳng định chúng thuộc dạng tầm ngắn, không phải vũ khí chiến lược và cam đoan không là mối đe dọa cho Nga.

Bên cạnh đó, Canada đã đưa một đơn vị đặc nhiệm đến Ukraine, theo Global News. Sự hiện diện của đặc nhiệm Canada là một phần của nỗ lực do đồng minh NATO hợp lực triển khai nhằm hỗ trợ Ukraine đối phó nguy cơ mà họ cho là đến từ Nga. Đơn vị này cũng được giao nhiệm vụ xây dựng các kế hoạch sơ tán ngoại giao đoàn Canada ở Ukraine trong trường hợp cần thiết.

Ngày 17.1, đoàn thượng nghị sĩ Mỹ đã đến Ukraine trong chuyến thăm bày tỏ sự ủng hộ của Mỹ đối với chính quyền Tổng thống Volodymyr Zelenskiy. Họp báo qua điện thoại từ thủ đô Kiev, thượng nghị sĩ Richard Blumenthal khẳng định Mỹ sẽ cung cấp vũ khí sát thương cho Ukraine. Những vũ khí này có thể bao gồm tên lửa chống tăng Javelin, tên lửa Stinger, vũ khí hạng nhẹ và xuồng máy.

Cùng ngày, Nga bắt đầu đưa quân đến Belarus, phía bắc Ukraine, chuẩn bị cho cuộc diễn tập quân sự chung với Belarus. Tờ The Guardian dẫn thông tin cho thấy pháo binh và các phương tiện quân sự khác đã đến nơi bằng tàu hỏa. Tại cuộc họp báo ở Minsk, ông Alexander Volfovich, Chủ tịch Hội đồng An ninh Belarus, cũng xác nhận lực lượng Nga đến nước này, sẵn sàng cho cuộc diễn tập chung từ ngày 10 - 20.2. Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko cho biết cuộc diễn tập sẽ được thực hiện ở cánh tây, gần biên giới các thành viên NATO là Ba Lan và Lithuania, và miền nam giáp Ukraine.

Song song với các chuyển động quân sự, các thành viên NATO cũng tích cực thúc đẩy nỗ lực đối thoại song phương với Nga. Sau khi thông báo việc chuyển vũ khí hạng nhẹ đến Ukraine, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Wallace nói rằng đã mời người đồng cấp Nga Sergei Shoigu đến London đối thoại trong vài tuần nữa. Bên cạnh đó, Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock hôm qua đến Moscow gặp người đồng cấp Sergei Lavrov với hy vọng thuyết phục căng thẳng giữa Ukraine và Nga có thể giải quyết trên bàn đàm phán. Tuy nhiên, trong chuyến thăm Kiev hôm 17.1, bà Baerbock cam kết chính quyền Berlin sẽ làm mọi điều có thể để đảm bảo an ninh cho Ukraine.

NATO, Ukraine ký hợp tác an ninh mạng

Hôm qua (giờ VN), NATO ký kết thỏa thuận tăng cường hỗ trợ an ninh mạng cho Ukraine. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho hay thỏa thuận mới bao gồm nhiều khía cạnh nhằm củng cố hợp tác an ninh mạng song phương. Trong số này, chính quyền Kiev được phép tiếp cận nền tảng chia sẻ thông tin về mã độc của NATO. Cuối tuần qua, Ukraine cho hay đã nắm trong tay chứng cứ cho thấy Nga đứng sau các vụ tấn công mạng, đánh sập nhiều website của chính phủ Ukraine. Tuy nhiên, chính quyền Nga bác bỏ sự liên quan và nói đây là sự vu khống.

Về cuộc gặp với ngoại trưởng Đức, ông Lavrov cho hay hai bên sẽ trao đổi sâu rộng về những vấn đề quốc tế hiện tại, và trên hết là khả năng hiện thực hóa các đề xuất của Nga yêu cầu NATO bảo đảm an ninh tại Đông Âu. Theo nhà ngoại giao Nga, Điện Kremlin đang chờ những câu trả lời xác thực từ Brussels. “Giới lãnh đạo Nga đủ năng lực bảo vệ lợi ích về khía cạnh an ninh lẫn đảm bảo quyền lợi của công dân Nga”, ông nhấn mạnh.

Hôm qua, Nga xác nhận sứ quán tại Kiev vẫn hoạt động bình thường, sau khi tờ The New York Times đưa tin chính quyền Moscow bắt đầu sơ tán hàng loạt thân nhân của các quan chức ngoại giao ở Ukraine về nước.