Chuyển công an điều tra 4 dự án điện mặt trời 'chồng' quy hoạch thủy lợi

Xác định UBND tỉnh Ninh Thuận cho thuê đất để thực hiện 4 dự án điện mặt trời chồng lấn quy hoạch thủy lợi, Thanh tra Chính phủ chuyển hồ sơ để Bộ Công an điều tra.

Điện mặt trời chồng lấn sang dự án quy hoạch thủy lợi

Thanh tra Chính phủ vừa ban hành kết luận về quản lý, sử dụng đất đai, đầu tư, xây dựng tại tỉnh Ninh Thuận trong đó chỉ ra nhiều sai phạm về thẩm định quy hoạch, cấp phép các dự án năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện gió) tại địa phương này.

Trong đó, UBND tỉnh Ninh Thuận đã đồng ý cho đầu tư xây dựng các dự án điện mặt trời (ĐMT) chồng lấn quy hoạch thủy lợi thuộc dự án hệ thống thủy lợi Tân Mỹ.

Chẳng hạn, dự án Thủy lợi Tân Mỹ nằm ở huyện Bác Ái, Ninh Thuận, có nhiệm vụ tưới trực tiếp cho khoảng 7.480 ha. Công trình trên do Bộ NN&PTNT quản lý đầu tư, đã được phê duyệt đưa vào quy hoạch thủy lợi của Ninh Thuận tầm nhìn 2030, thích ứng biến đổi khí hậu.

Tuy nhiên, công trình thủy lợi này bị dự án ĐMT chồng lấn. Nhà máy ĐMT Thiên Tân Solar do Tập đoàn Thiên Tân làm chủ đầu tư, ở xã Phước Trung đã xây chồng lên quy hoạch thủy lợi thuộc dự án Thủy lợi Tân Mỹ tại huyện Bác Ái. Dự án ĐMT này xây dựng trên diện tích hơn 1.400 ha, tổng mức đầu tư chừng 1.248 tỷ đồng, công suất lắp đặt 1.000 MWp. Tình trạng này cũng gây ảnh hưởng cung cấp nước tưới gây ảnh hưởng tới việc cung cấp nước tưới tiêu hoa màu, trồng trọt của người dân.

Tương tự, 3 dự án ĐMT khác cũng đang chồng lấn quy hoạch thủy lợi tại tỉnh Ninh Thuận, gồm Công ty CP Xuân Thiện Thuận Bắc, Công ty CP Điện mặt trời Trung Nam và điện mặt trời CMX Rewable Energy Việt Nam.

Trong đó, nhà máy ĐMT của Công ty CP Điện mặt trời Trung Nam với diện tích 264 ha, thì có 100 ha chiếm khu tưới kênh TM-22. Đối với ĐMT Xuân Thiện Thuận Bắc có diện tích 169 ha, đã có 100 ha nằm trong vùng tưới của kênh TM-24, trong khi kênh này chỉ có diện tích tưới khoảng 248 ha.

Phớt lờ cảnh báo

Theo Thanh tra Chính phủ, tỉnh Ninh Thuận cấp phép nhiều dự án điện mặt trời vượt khả năng truyền tải, một số dự án lấn sang quy hoạch thủy lợi.

Trong đó, UBND tỉnh Ninh Thuận không thực hiện đúng trách nhiệm bảo vệ công trình thủy lợi theo quy định; chuyển đổi quy hoạch sử dụng đất thủy lợi sang quy hoạch đất công trình năng lượng. UBND tỉnh phê duyệt các dự án ĐMT chồng lấn lên quy hoạch thủy lợi mà không có ý kiến Bộ NN-PTNT, sử dụng đất trái phép trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi là vi phạm quy định Luật Thủy lợi.

UBND tỉnh điều chỉnh quy hoạch đất thuộc dự án thủy lợi nhưng không có ý kiến của Bộ NN-PTNT đã vi phạm Luật Đất đai; điều chỉnh quy hoạch đất cấp tỉnh chưa thực hiện đúng yêu cầu của Bộ TN&MT về việc thuyết minh rõ các hạng mục điều chỉnh tăng giảm diện tích trong quy hoạch và cung cấp thông tin về đất không chính xác, vi phạm Luật Đất đai 2013.

Kết luận Thanh tra Chính phủ cũng nêu, Sở NN-PTNT tỉnh đã có ý kiến về việc không phù hợp trong sử dụng đất của công trình nhà máy ĐMT, đề nghị phải xem xét không thực hiện đối với khu vực dự án đã quy hoạch thủy lợi và khu vực tưới tiêu. Tuy nhiên, UBND tỉnh Ninh Thuận vẫn thực hiện chuyển đổi quy hoạch sử dụng đất và giao đất, cho thuê đất đối với các dự án ĐMT.

Đối với Sở KH&ĐT báo cáo UBND tỉnh không đầy đủ các ý kiến của Sở NN-PTNT, trong đó có ý kiến về sự chồng lấn lên đất hệ thống thủy lợi Tân Mỹ.

Còn Sở TN&MT Ninh Thuận không nêu rõ hiện trạng đất đai có quy hoạch chồng lấn trong quá trình thẩm định, đề nghị UBND tỉnh cho thuê đất.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Ninh Thuận còn bị xác định đã phản ánh không đúng về nội dung chồng lấn khi nêu các dự án ĐMT kết hợp trồng cây. Tuy nhiên, một phần kênh chính đã bị các dự án ĐMT chồng lấn với diện tích khu tưới và kênh bị lấn chiếm là 3,85 ha không có cây trồng. Một số vị trí kênh chưa thi công bị đứt gãy không thể thi công tiếp vì bị chồng lấn, buộc phải nắn tuyến làm tăng chi phí ngân sách nếu không được thu hồi từ các chủ đầu tư dự án ĐMT.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành có liên quan, UBND tỉnh Ninh Thuận chủ trì kiểm điểm, xử lý trách nhiệm cá nhân theo quy định.

Đồng thời, Thanh tra Chính phủ chuyển toàn bộ hồ sơ cho thuê đất để thực hiện 4 dự án điện mặt trời chồng lấn quy hoạch thủy lợi để Bộ Công an điều tra, làm rõ.