Chuyện cơ chế “riêng - chung” trong thu hút đầu tư

Thay vì bị động chờ các nhà đầu tư tìm đến, nhiều tỉnh, thành gần đây đã chủ động, kết nối mời chào nhà đầu tư, tạo sức hút nội lực...

Ở phía Bắc, có lẽ Quảng Ninh là một trong những tỉnh được giới đầu tư đánh giá cao về những chuyển biến trong câu chuyện thu hút đầu tư tư nhân. Lãnh đạo tỉnh đã rất quyết liệt trong câu chuyện cắt giảm những thủ tục hành chính được cho là không phù hợp, giảm tới 40% số thời gian giải quyết.

Bên cạnh đó là quyết liệt trong việc giải phóng mặt bằng, tạo ra những quỹ đất sạch cho nhà đầu tư. Đặc biệt, chủ trường của tỉnh là cầu thị và luôn lắng nghe, đối thoại với các nhà đầu tư với mong muốn làm hài lòng nhất các nhà đầu tư.

Lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư

Trao đổi tại Diễn đàn Doanh nghiệp trong định hướng phát triển vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ do báo Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức, ông Bùi Văn Khắng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết, Quảng Ninh có nhiều lợi thế về phát triển cảng biển, trung tâm logistics; sự phát triển của hai lĩnh vực này phụ thuộc lớn vào sự liên kết, kết nối với các địa phương như Hải Phòng…

“Từ năm 2012, tỉnh đã xác định nỗ lực phấn đấu thực hiện hiệu quả các giải pháp cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh cấp tỉnh, hướng tới xây dựng hình ảnh môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư”,ông Bùi Văn Khắng khẳng định.

Trên thực tế, với phương châm "lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư", trên cơ sở kiên trì, quyết liệt thực hiện cơ cấu đầu tư công có hiệu quả. Bằng những cải cách mạnh mẽ như vậy mà Quảng Ninh đã có trong tay một bản danh sách các nhà đầu tư hàng đầu cả trong và ngoài nước như: nhà đầu tư Amata (Thái Lan), Công tycổ phần Trung Đông (UEA), Texhong (Hong Kong - Trung Quốc) và các tập đoàn hàng đầu của Việt Nam là Vingroup, Sun Group, FLC, MyWay, BIM Group, Tập đoàn Thủy sản Việt - Australia, Tập đoàn Thành Công...

Đặc biệt, các nhà đầu tư đã đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng, khiến Quảng Ninh đã có một bộ mặt mới về hạ tầng như: Dự án Đường cao tốc Vân Đồn - Móng Cái có tổng mức đầu tư 12.650 tỉ đồng; dự án Tổ hợp du lịch Sonasea Dragon Bay có tổng mức đầu tư 2.661 tỉ đồng; dự án Furma Hạ Long Việt Nam Resort & Vilas có tổng mức đầu tư 739,9 tỉ đồng...Và chắc chắn danh sách này sẽ còn tiếp tục được cập nhật dài hơn trong năm 2020 này.

Một tỉnh phía Bắc khác là Thái Bình cũng được xem là một tỉnh tuy còn khó khăn nhưng việc lãnh đạo tỉnh mạnh dạn cải cách môi trường đầu tư đã được mang lại những “trái ngọt” đầu tư cho tỉnh.

Với những cơ chế "riêng", Khu kinh tế Thái Bình đang hứa hẹn là một điểm đến hấp dẫn cho giới đầu tư vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ năm 2020

Có dịp trao đổi với ông Đặng Trọng Thăng, Phó Bí thư, Chủ tịch UBND tỉnh mới thấy Thái Bình đã có một quyết tâm chính trị rất lớn trong câu chuyện này. Đặc biệt kể từ khi Thái Bình đã được Chính phủ phê duyệt quy hoạch Khu kinh tế có diện tích hơn 30.000 ha. Tỉnh đề ra mục tiêu khai thác và phát huy có hiệu quả các tiềm năng, lợi thế của khu vực ven biển để xây dựng, phát triển Khu kinh tế theo mô hình khu kinh tế tổng hợp, đa ngành, năng động, hiệu quả và phát triển bền vững… Ngoài những ưu đãi theo quy định của Chính phủ, với khu kinh tế vừa được phê duyệt, Thái Bình sẽ có “lối đi riêng” để tạo cơ chế tốt nhất cho nhà đầu tư.

Ông Thăng cho biết, đối với các nhà đầu tư, các doanh nghiệp muốn đầu tư vào Khu kinh tế Thái Bình, tỉnh có chủ trương sẽ thiết kế một cơ chế riêng để hỗ trợ. Cụ thể, sẽ thiết lập một bộ phận một cửa ngay tại ban quản lý khu kinh tế, đây sẽ là một đầu mối riêng giải quyết ngay những đề xuất, khó khăn của nhà đầu tư, bộ phận này cũng sẽ làm việc 24/7 để không nhà đầu tư nào phải chờ đợi. Ví dụ, nhà đầu tư tranh thủ đến tìm hiểu hoặc làm việc vào ngày nghỉ thì bộ phận một cửa này vẫn sẽ làm việc và giải quyết ngay các yêu cầu của nhà đầu tư.

Chúng tôi gọi đây là “lối đi riêng” của Khu kinh tế với hi vọng sẽ làm hài lòng các nhà đầu tư. Tôi tin với cách làm này chúng tôi sẽ tạo được môi trường đầu tư tốt nhất cho các nhà đầu tư vào Thái Bình" - ông Thăng nói.

Phát huy nội lực địa phương

Xuôi về phía Nam, năm 2019 nhiều tỉnh nhỏ cũng đã bắt đầu “bừng tỉnh” để đón các nhà đầu tư. Một số tỉnh như: Ninh Thuận, Bình Thuận, Quảng Ngãi... đang có nhiều chính sách đổi mới đểthu hút đầu tưnhằm đẩy mạnh phát triển nền kinh tế, níu kéo nguồn nhân lực bản địa, tạo đà phát triển cho các tỉnh nói riêng và các địa phương lân cận nói chung.

Chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển phân tích, thu hút vốn đầu tư là chủ trương đúng, cần thiết của các địa phương để có thể mời gọi được những nhà đầu tư lớn có tiềm lực về vốn và năng lực để có thể phát triển được các dự án lớn của tỉnh đó, khi mà năng lực địa phương không thể đáp ứng được. Nhưng, mọi ưu đãi để thu hút đầu tư phải tính toán hài hoà, bảo đảm sự hợp tác phù hợp giữa các doanh nghiệp bên ngoài và doanh nghiệp nội địa. Còn nếu cứ chú trọng trải thảm đỏ cho doanh nghiệp ngoài mà doanh nghiệp địa phương yếu thì việc thu hút đầu tư của tỉnh đó cũng không thành công.

Chắc chắn sẽ có những cạnh tranh giữa các tỉnh thành, vì vậy theo ông Hiển các địa phương cần phải xác định địa phương mình có lợi thế gì và lợi thế thì chỉ có một vài lợi thế thôi. Cần phải xác định những lợi thế trọng điểm thì mới có thể đi vào chiều sâu. Đơn cử, thanh long đem lại lợi ích lớn cho Bình Thuận, tuy nhiên tỉnh lại không đầu tư để phát triển thanh long, không đi sâu vào nghiên cứu giống để phát triển. Trong khi Đài Loan đi sau chúng ta nhưng lại tạo ra những giống tốt với chất lượng cao.

“Chúng ta có ưu thế về giống, về cây trồng nhưng lại không có chiều sâu kể cả thương mại để rồi cuối cùng phải phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Trung Quốc. Bên đó họ không mua thì thanh long đổ vỡ" - ông Hiển nói.

Những câu chuyện về tạo cơ chế riêng thu hút đầu tư của các địa phương đã cho thấy những một bức tranh khá rõ về thu hút đầu tư nói chung và của các địa phương nói riêng. Rõ ràng, bên cạnh những chính sách chung thì việc các địa phương chủ động tìm hiểu nhu cầu, mong muốn của các nhà đầu tư để rồi từ đó có những chính sách thu hút phù hợp, thậm chí là riêng theo khả năng và thế mạnh của địa phương thì chắc chắn sẽ thành công. Bởi suy cho cùng, nhà đầu tư nào thì cũng sẽ đặt lợi nhuận lên hàng đầu, chi phí bỏ ra ban đầu càng thấp trong khi mang lại lợi nhuận cao thì chắc chắn họ sẽ “xuống ” để đầu tư.