Chuyển Bộ Công an vụ việc làm điện mặt trời chồng lấn dự án thuỷ lợi ở Ninh Thuận

Thanh tra Chính phủ kết luận một số dự án điện mặt trời ở tỉnh Ninh Thuận được xây dựng chồng lấn dự án hệ thống thuỷ lợi, trong khi một số Sở ở địa phương có báo cáo không trung thực

Tại thông báo kết luận thanh tra quản lý đầu tư xây dựng các công trình điện theo Quy hoạch điện VII và Quy hoạch điện VII điều chỉnh, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã chỉ ra nhiều vi phạm, khuyết điểm của tỉnh Ninh Thuận trong quản lý, sử dụng đất đai các dự án điện mặt trời.

Cụ thể, UBND tỉnh Ninh Thuận phê duyệt Kế hoạch sử dụng đất huyện Thuận Nam và cho Công ty CP NLTT BIM thuê 165,16 ha đất tại xã Phước Ninh, huyện Thuận Nam trước khi Chính phủ ban hành Nghị quyết số 113/NQ-CP là không đúng quy định của Luật Đất đai 2013.

Tỉnh này cho doanh nghiệp thuê 59,976 ha đất tại xã Phước Minh, huyện Thuận Nam là không đúng với địa điểm thực hiện dự án tại văn bản số 669/TTg-CN ngày 23-5-2018 của Thủ tướng Chính phủ.

Cơ quan thanh tra kết luận việc thi công dự án trước UBND tỉnh cho thuê đất và trước khi điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất làm muối sang đất xây dựng công trình năng lượng là vi phạm quy định của Luật Đất đai 2013. Đáng chú ý, dự án này còn thi công trước khi Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo thẩm định thiết kế kỹ thuật.

Đối với Dự án Nhà máy điện gió Phước Hữu Duyên Hải 1, UBND tỉnh Ninh Thuận cho chủ đầu tư thuê 1,073 ha đất (Dự án đã vận hành thương mại ngày 30-10-2021), nhưng đến thời điểm kiểm tra (tháng 6-2022) thì phần lớn diện tích còn lại đang sử dụng chưa được UBND Tỉnh cho thuê đất. Đến ngày 1-7-2022, UBND tỉnh Ninh Thuận mới có quyết định cho Công ty TNHH Điện gió Phước Hữu - Duyên Hải 1 thuê đất.

TTCP cũng phát hiện việc điều chỉnh quy hoạch, cho thuê đất đối với 4 dự án điện mặt trời chồng lấn hệ thống Thủy lợi Tân Mỹ. Theo kết luận của TTCP, UBND tỉnh Ninh Thuận đã không thực hiện đúng trách nhiệm bảo vệ công trình thủy lợi theo quy định, đồng thời chuyển đổi quy hoạch sử dụng đất thủy lợi sang quy hoạch đất công trình năng lượng, phê duyệt các dự án điện mặt trời chồng lấn lên quy hoạch thủy lợi mà không có ý kiến của Bộ Nông nghiệp và PTNT, sử dụng đất trái phép trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Ninh Thuận điều chỉnh quy hoạch đất thuộc dự án thủy lợi nhưng không có ý kiến của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Điều chỉnh quy hoạch đất cấp tỉnh chưa thực hiện đúng yêu cầu của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Đáng chú ý, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh này đã có ý kiến về sự không phù hợp trong việc sử dụng đất của các công trình nhà máy điện mặt trời và đề nghị UBND tỉnh xem xét không thực hiện đối với khu vực của dự án đã quy hoạch thủy lợi và khu vực tưới, tuy nhiên, UBND tỉnh vẫn thực hiện chuyển đổi quy hoạch sử dụng đất và giao đất, cho thuê đất đối với các dự án điện mặt trời.

Sở Kế hoạch và Đầu tư báo cáo không đầy đủ về các dự án điện mặt trời

TTCP cũng phát hiện trong báo cáo UBND tỉnh Ninh Thuận, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh này đã báo cáo không đầy đủ các ý kiến của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Trong đó, có ý kiến về sự chồng lấn về diện tích đất của dự án điện mặt trời trên đất dự án Hệ thống thủy lợi Tân Mỹ đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt và triển khai thi công.

UBND tỉnh Ninh Thuận phản ánh không đúng về nội dung dự án chồng lấn khi nêu các dự án điện mặt trời có kết hợp trồng cây. Một phần kênh chính đã bị các dự án điện mặt trời chồng lấn với diện tích khu tưới và kênh bị lấn chiếm là 3,85 ha, không có cây trồng.

"Một số vị trí kênh chưa thi công bị đứt gãy không thể tiến hành thi công tiếp do đã bị chồng lấn, buộc phải nắn tuyến làm tăng chi phí ngân sách nếu không được thu hồi từ các chủ đầu tư dự án điện mặt trời"- TTCP kết luận và nêu rõ trong quá trình thẩm định về đất đai và đề nghị UBND tỉnh cho thuê đất, Sở Tài nguyên và Môi trường đã không nêu rõ hiện trạng về nguồn đất có quy hoạch bị chồng lấn.

TTCP cũng chỉ ra các vi phạm trong việc UBND tỉnh Ninh Thuận cho Công ty cổ phần đầu tư xây dựng Vịnh Nha Trang thuê đất đợt 2 với diện tích 30,18 ha tại xã Phước Hữu, Huyện Ninh Phước để thực hiện Dự án Nhà máy điện mặt trời Phước Hữu. Đối với dự án Nhà máy Điện mặt trời Mỹ Sơn, UBND tỉnh Ninh Thuận đã phê duyệt cho thuê đất sai diện tích khoảng 6,04 ha.

Trên cơ sở kết quả thanh tra, Tổng TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Ninh Thuận chủ trì kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định của pháp luật đối với tập thể, cá nhân có liên quan đến khuyết điểm, vi phạm. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan khẩn trương khắc phục khuyết điểm, vi phạm theo quy định của pháp luật, báo cáo Thủ tướng Chính phủ các vấn đề vượt thẩm quyền.

Thanh tra Chính phủ đã chuyển đến Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an hồ sơ vụ việc vi phạm pháp luật trong quản lý, sử dụng đất để đầu tư 4 dự án điện mặt trời chồng lấn lên quy hoạch thủy lợi thuộc dự án Hệ thống thủy lợi Tân Mỹ đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt, đang triển khai thi công.